Sinh bệnh học của hội chứng chuyển hóa

Kỳ 49: Nhìn hội chứng chuyển hóa từ góc độ Lâm sàng

Người ta đã chứng minh được rằng hội chứng chuyển hóa là yếu tố nguy cơ của rất nhiều bệnh, đặc biệt các bệnh nội tiết - rối loạn chuyển hóa. Hôm nay chúng tôi chỉ đề cập đến nhóm bệnh thường gặp nhất, đó là:

1. Bệnh đái tháo đường typ 2

Thực tế người ta đã chỉ rõ, những người có kháng insulin thì đó là yếu tố chỉ điểm dẫn đến đái tháo đường typ 2 trong tương lai.

Một nghiên cứu tại thủ đô Paris nước Pháp với 5.042 nam giới da trắng ở độ tuổi trung niên đã kết luận rằng, những người có tình trạng tăng insulin máu lúc đói, thường tiển triển thành bệnh đái tháo đường typ 2 sau 3 - 4 năm.

Một nghiên cứu khác ở quần thể người Micronesia (Nauru) thấy ở máu những người có kháng insulin, nồng độ C - peptid cũng tăng song song với nồng độ glucose huyết tương sau 2 giờ làm nghiệm pháp tăng đường huyết bằng đường uống.

==> Dựa vào những kết quả trên người ta đã giả định rằng tình trạng kháng insulin (nguyên nhân chính dẫn đến HCCH) có thể luôn kết hợp với đái tháo đường typ 2.

Một nghiên cứu khác ở Mỹ kéo dài trong 7 năm với 714 người Mỹ gốc Mêhico, cũng đã chứng minh mối tương quan chặt chẽ giữa tình trạng kháng insulin với đái tháo đường typ 2

2. Bệnh tim mạch

Nhiều nghiên cứu khác đã chứng minh mối liên quan chặt chẽ giữa tình trạng kháng insulin - Hội chứng rối loạn chuyển hóa - Bệnh lí tim mạch. Như:

Một nghiên cứu Botnia với 4.483 người lứa tuổi 35-70 sống ở Phần Lan và Thụy Sỹ, được chẩn đoán có HCCH theo tiêu chuẩn của WHO. Chẩn đoán các bệnh lí về tim mạch là có cơn đau thắt ngực, có nhồi máu cơ tim, đột quỵ. Người ta thấy khá rõ, tỷ lệ người mắc đái tháo đường typ 2 thường gắn liền với những bệnh tim mạch khác rất cao.

Một nghiên cứu khác ở 2 nhóm: Một nhóm những người ĐTĐ typ 2 có HCCH và 1 nhóm ĐTĐ typ 2 không có HCCH (2 nhóm này không có sự khác biệt về tuổi, giới và tình trạng quản lí glucse máu. Người ta thấy nhóm người ĐTĐ typ 2 và có HCCH tỷ lệ bị bệnh tim mạch cao hơn (52% so với 21%). Cũng nghiên cứu này đã chứng minh tình trạng HbA1C tăng thì bệnh lí võng mạc, bệnh lí thần kinh cũng tăng....

Một nghiên cứu ở 6.903 nam giới tuổi 43-53 cho thấy tình trạng tăn insulin máu lúc đói có nguyên nhân chặt chẽ với nguyên nhân tử vong do mạch vành tim và nó là yếu tố nguy cơ độc lập với các nguyên nhân tử vong khác.

Và cộng thêm một số nghiên cứu khác nữa người ta đã chứng minh trong HCCH, đặc biệt ở những người ĐTĐ typ 2 có kèm theo bệnh tim mạch, tình trạng tăng insulin máu và kháng insulin luôn có vai trò trung tâm trong bệnh lí tim mạch.

Bác sỹ: Nguyễn Văn Hoàn (Giám đốc Bệnh viện Nội tiết Nghệ An)