Lễ lành Đền Chín gian

(Baonghean.vn) - Lễ hội dân gian Đền Chín gian được huyện Quế Phong tổ chức từ ngày 14-16 tháng 2  âm lịch hàng năm. Đây là dịp để đồng bào dân tộc Thái vùng Phủ Quỳ nhớ về nguồn cội, khắc ghi công ơn tiên tổ, nguyện cầu quốc thái dân, mưa thuận gió hòa, mùa màng bội thu.
Lễ hội Đền Chín gian 2015, được sự đồng ý của các cấp ngành chức năng, huyện Quế Phong chỉ tổ chức phần lễ mà không tổ chức phần hội. Sáng 03/4 (ngày 15/2  âm lịch), tại xã Châu Kim, huyện Quế Phong đã tổ chức lễ đại tế trên Đền Chín gian; Đông đảo người dân địa phương và du khách đã về dự lễ.
Đền Chín Gian được xây dựng vào đầu thế kỷ XIV tại Pú Chũ Nhàng, thuộc bản Khoẳng, xã Châu Kim, huyện Quế Phong. Ngôi đền thờ Thẻn - phà (thờ trời), Náng Xỉ Đả (con gái trời) và Tạo Ló Ỳ (người có công xây bản lập mường); Đền có chín gian, mỗi gian tượng trưng cho một mường:  mường Tôn, mường Pắn, mường Chừn, mường Hin, mường Puộc, mường Quáng, mường Ha Quèn, mường Miểng, mường Chón. Cuối thế kỷ XVIII, đền được chuyển đến Pú Căm, thuộc bản Piếng Chào, xã Châu Kim. Năm 1927, đền được tôn tạo lại bằng nhà sàn kê, có 4 hàng cột, chín gian bằng gỗ lim, lợp tôn. Từ năm 1927 - 2003, trải qua nhiều biến cố, đền bị xuống cấp và chỉ còn là phế tích. Năm 2004, đền được tôn tạo lại và đến năm 2008, được công nhận Di tích văn hoá cấp tỉnh.
Trước đây, Lễ hội Đền Chín Gian được tổ chức ba năm một lần vào tháng 8 âm lịch hàng năm. Từ năm 2006, Lễ hội Đền Chín Gian với quy mô hoành tráng được tổ chức trở lại vào trung tuần tháng 2 âm lịch hàng năm, đáp ứng nhu cầu sinh hoạt văn hoá tâm linh nhớ về tổ tiên, cội nguồn của đồng bào Thái. 
Nhằm góp phần giáo dục truyền thống yêu quê hương, đất nước, giữ gìn và tôn tạo các giá trị di sản văn hóa của dân tộc, Ban tổ chức lễ hội đã tiến hành Đại tế (Lễ xớ Thẻn, xớ Đăm) với đầy đủ các nghi lễ: Lễ rước, lễ tắm trâu, lễ phắn quái, hoạt động quăng chài – thả cá… Lễ hội Đền Chín gian năm nay diễn ra trang trọng linh thiêng. Mọi người về dự đã cùng nhau thành kính thắp nén hương tưởng nhớ công ơn các vị tiền nhân; cùng tham gia vui đánh cồng chiêng, khắc luống...

 Một số hình ảnh PV Báo Nghệ An ghi tại Lễ hội đền Chín gian 2015:

Buổi chiều trước ngày đại tế, ban tổ chức tiến hành làm lễ xin nước tắm cho trâu và tiến hành hoạt động truyền thống quăng chài thả cá.
Buổi chiều trước ngày đại tế, ban tổ chức tiến hành làm lễ xin nước tắm cho trâu và tiến hành hoạt động truyền thống quăng chài thả cá.
Gánh lễ vật ra sông xin nước.
Gánh lễ vật ra sông xin nước.
Xin nước bên bờ sông mang ý niệm tốt lành, sinh sôi của người dân tộc Thái nói riêng và người dân sản xuất nông nghiệp nói chung
Xin nước bên bờ sông mang ý niệm tốt lành, sinh sôi của người dân tộc Thái nói riêng và người dân sản xuất nông nghiệp nói chung
Tục thả cá quăng chài được khôi phục lại ở lễ hội đền Chín Gian năm nay.
Tục thả cá quăng chài được khôi phục lại ở lễ hội đền Chín Gian năm nay.
Rước trâu lên đền thiêng
Rước trâu lên đền thiêng
Rảy nước chúc phúc lành cho du khách về lễ hội
Rảy nước chúc phúc lành cho du khách về lễ hội
Đông đảo người dân đến theo dõi lễ Phắn Quái.
Đông đảo người dân đến theo dõi lễ Phắn Quái.
Trâu sau khi tắm rửa sạch sẽ được rước về trước Đền để chủ lễ dâng lên tiên tổ
Trâu sau khi tắm rửa sạch sẽ, trâu được rước về trước Đền để chủ lễ dâng lên tiên tổ
Thành kính rảo bước nguyện cầu trước quanh vật tế
Thành kính rảo bước nguyện cầu quanh vật tế
 9 mâm lễ vật dâng lên được chuẩn bị công phu có đầy đủ các món ăn truyền thống của người Tháo
9 mâm lễ vật dâng lên được chuẩn bị công phu có đầy đủ các món ăn truyền thống của người Thái
Nhớ ơn tiên tổ, nguyện hứa gìn giữ cơ đồ, xây dựng quê hương ngày càng giàu đẹp.
Nhớ ơn tiên tổ, nguyện hứa gìn giữ cơ đồ, xây dựng quê hương ngày càng giàu đẹp.
Vui cồng chiêng.
Vui hội cồng chiêng.
Những người phụ nữ thái vui biểu diễn khắc luống trong lễ hội.
Phụ nữ thái biểu diễn khắc luống trong lễ hội.
Năm nay không tổ chức hội khu trại của các xã lặng lẽ hơn
Lễ năm nay không tổ chức phần hội, khu trại của các xã lặng lẽ hơn
Người dân thập phương đến thắp hương trong lễ hội đền
Người dân thập phương đến thắp hương trong lễ hội đền Chín gian
Hồ Phương – Thành Chung

tin mới

Lưu giữ điệu ru của người Thái cổ

Lưu giữ điệu ru của người Thái cổ

(Baonghean.vn) - Để lưu giữ những làn điệu ru con của dân tộc Thái, các thành viên CLB Bảo tồn bản sắc văn hóa Thái tại bản Hoa Tiến (xã Châu Tiến, huyện Quỳ Châu) đã thay nhau tìm hiểu, ghi chép lại các điệu hát ru, đồng thời tổ chức các lớp học để truyền dạy cho con cháu.

Điểm tựa của những người phụ nữ vùng biển

Điểm tựa của những người phụ nữ vùng biển

(Baonghean.vn) - Thấu hiểu nỗi đau của những người vợ mất chồng, của con mất cha nơi biển lớn, Hội Liên hiệp Phụ nữ các cấp tại vùng biển Quỳnh Lưu đã tích cực đồng hành với những người phụ nữ yếu thế, tổ chức nhiều hoạt động hỗ trợ, sẻ chia với những hoàn cảnh khó khăn.

Làng khoa bảng ở Nghệ An làm du lịch

Làng khoa bảng ở Nghệ An làm du lịch

(Baonghean.vn) - Hiếm có một vùng quê nào lại có nhiều người đỗ đạt thành danh và có nhiều di tích được xếp hạng như xã Quỳnh Đôi (Quỳnh Lưu). Nắm bắt lợi thế đó, gần đây địa phương này đã tiên phong phát triển du lịch, với những tour du lịch mang nhiều ý nghĩa.

Cùng Mường Chiêng Ngam vui hội Hang Bua

Cùng Mường Chiêng Ngam vui hội Hang Bua

(Baonghean.vn) - Lễ hội Hang Bua ở huyện Quỳ Châu là một sinh hoạt văn hóa tâm linh của cộng đồng người Thái phía Tây Bắc Nghệ An. Sinh hoạt văn hóa này cũng là không gian lưu giữ những nét truyền thống của cư dân bản địa vừa góp phần phát triển kinh tế, văn hóa, xã hội của người dân địa phương

Trai làng biển vác 'kiệu bay' trong màn chạy ói, chen nhau 'cướp' lộc tại Lễ hội Đền Cờn

Trai làng biển vác 'kiệu bay' trong màn chạy ói, chen nhau 'cướp' lộc tại Lễ hội Đền Cờn

(Baonghean.vn) - Lễ hội Đền Cờn năm 2024 có nhiều hoạt động, trò chơi dân gian, nhưng đặc sắc nhất là tục chạy ói với màn rước kiệu, tung kiệu bay trên biển. Tục chạy ói thường được tổ chức vào sáng ngày 21 tháng Giêng Âm lịch hàng năm, là nghi lễ quan trọng với ngư dân vùng biển.

Lễ hội đền Vạn - Cửa Rào: Tưởng nhớ công lao của Đốc tướng Đoàn Nhữ Hài và quân binh thời Trần

Lễ hội đền Vạn - Cửa Rào: Tưởng nhớ công lao của Đốc tướng Đoàn Nhữ Hài và quân binh thời Trần

(Baonghean.vn) - Nằm ở ngã ba sông, nơi hợp lưu của dòng Nậm Nơn và Nậm Mộ để hình thành nên dòng sông Cả kỳ vĩ bồi đắp cho vùng hạ du, đền Vạn - Cửa Rào được xem là ngôi đền linh thiêng nhất miền Tây xứ Nghệ. Sáng 1/3 (20 tháng Giêng), người dân muôn phương đã nô nức dự Lễ hội đền Vạn - Cửa Rào.

Sẵn sàng cho Lễ hội Hang Bua

Sẵn sàng cho Lễ hội Hang Bua

(Baonghean.vn) - Hang Bua là thắng cảnh tự nhiên nằm trong dãy núi đá vôi “Phà Én” thuộc xã Châu Tiến, huyện Quỳ Châu, cách thành phố Vinh 170km về phía Tây Bắc. Lễ hội Hang Bua là một trong những lễ hội lớn nhất của đồng bào các dân tộc của huyện nói riêng và vùng Tây Bắc Nghệ An nói chung.

Lưu mãi nét đẹp văn hoá Thổ ở làng Mo Mới

Lưu mãi nét đẹp văn hoá Thổ ở làng Mo Mới

(Baonghean.vn) - Gìn giữ và nuôi dưỡng tình yêu văn hóa truyền thống cho thế hệ trẻ là việc được các cấp ngành cùng đồng bào vùng Tây Bắc Nghệ An chú trọng. Ở làng Mo Mới, xã Nghĩa Xuân (Quỳ Hợp), bà con dân tộc Thổ tích cực sưu tầm, trao truyền những làn điệu dân ca, dân vũ cho thế hệ trẻ.

Người 'giữ lửa' nghề rèn truyền thống của người Mông

Người 'giữ lửa' nghề rèn truyền thống của người Mông

(Baonghean.vn) - Là thế hệ thứ 3 trong gia đình người Mông gắn bó với nghề rèn truyền thống, ông Và Tông Dê (Tương Dương) ngày ngày thổi lửa làm ra không biết bao nhiêu dụng cụ lao động cho bà con. Lò rèn không chỉ nuôi sống gia đình ông mà còn là nơi lưu giữ nghề truyền thống của đồng bào Mông.

Sắc Xuân trên trang phục phụ nữ dân tộc Mông

Sắc Xuân trên trang phục phụ nữ dân tộc Mông

(Baonghean.vn) - Mỗi dịp Tết đến, Xuân về, lên các bản làng vùng cao, đặc biệt là đến các bản có đồng bào Mông sinh sống, nhiều khách du lịch rất ấn tượng bởi sắc màu trên những bộ trang phục của người phụ nữ, dường như thấy được sắc Xuân trong đó...

Về miền Tây xứ Nghệ khám phá trang phục người Thái cổ

Về miền Tây xứ Nghệ khám phá trang phục người Thái cổ

(Baonghean.vn) - Tại bản Hoa Tiến (xã Châu Tiến, huyện Quỳ Châu), người dân nơi đây vẫn lưu giữ một bộ trang phục của người Thái cổ. Với những họa tiết, hoa văn được thêu một cách tỉ mỉ, kỳ công, bộ trang phục sau hơn 100 năm vẫn giữ được vẹn nguyên giá trị vốn có.

Chuyện 'giữ' cá mát ở Nặm Cướm

Chuyện 'giữ' cá mát ở Nặm Cướm

(Baonghean.vn) - Qua một thời gian dài khai thác tận diệt, nguồn cá mát dần cạn kiệt. Trước thực trạng đó, năm 2023, chính quyền xã Diên Lãm (Quỳ Châu) đã ban hành đề án “Bảo tồn và phát triển nguồn lợi cá mát Nặm Cướm”…

Ngõ phố thắm tình dân

Ngõ phố thắm tình dân

(Baonghean.vn) - Các ngõ phố được trang hoàng sạch, đẹp để đón Tết nguyên đán Giáp Thìn 2024. Rất nhiều công trình, phần việc in dấu tình đoàn kết của các hộ dân. Điều đó càng tô thắm thêm tình dân trên mỗi ngõ phố ở thành Vinh. 

'Tôi tự hào là một người Nghệ'

'Tôi tự hào là một người Nghệ'

(Baonghean.vn) - Mắc chứng teo cơ tủy sống từ nhỏ, chị Nguyễn Thị Vân (SN 1986), quê Nghi Lộc, được biết đến là một nhân vật có tầm ảnh hưởng tới xã hội, nhất là trong cộng đồng người khuyết tật. Trò chuyện với phóng viên Báo Nghệ An, chị tự hào nhận mình có những “cá tính” đặc trưng rất Nghệ.

Hoa 'tớ dày' xao xuyến miền rẻo cao Kỳ Sơn

Hoa 'tớ dày' xao xuyến miền rẻo cao Kỳ Sơn

(Baonghean.vn) - "Tớ dày" là cách gọi của đồng bào Mông về loài hoa anh đào. Những ngày này các bản làng ở xã Mường Típ, huyện rẻo cao Kỳ Sơn rực sắc "tớ dày". Bất cứ ai cũng trở nên bồi hồi xao xuyến trước loài hoa tuyệt đẹp này.

Tỉ mẩn nghề đan lưới lồng ở Nghi Long

Tỉ mẩn nghề đan lưới lồng ở Nghi Long

(Baonghean.vn) - Gắn bó với nghề đan lưới lồng bè, những người làm nghề ở Trung Sơn (xã Nghi Long, huyện Nghi Lộc) luôn trăn trở nâng cao tay nghề. Mỗi đường đan, nút thắt là cả sự tỉ mẩn gửi vào đó sự bền chắc của sản phẩm, giúp người nuôi trồng thuỷ sản thêm bội thu…