Tại sao bạn không nên đặt laptop lên đùi khi sử dụng?

Trong suốt nhiều năm, các thiết bị điện tử đã trở thành tâm điểm của vô số lo ngại liên quan đến sức khỏe. Không ít tuyên bố tiêu cực được lan truyền rộng rãi và một số trong đó không hoàn toàn vô căn cứ. Chẳng hạn như điện thoại thông minh, từng bị nghi ngờ gây ra nhiều vấn đề về thể chất lẫn tinh thần.

Theo một nghiên cứu đăng trên Tạp chí học thuật Journal of Mental Health and Clinical Psychology (Mỹ), việc sử dụng điện thoại quá mức có thể dẫn đến rối loạn tâm trạng, mất ngủ và thậm chí là trầm cảm. Viện Hàn lâm Nhãn khoa Mỹ cũng cảnh báo rằng, nhìn màn hình quá lâu có thể gây mỏi mắt và gia tăng nguy cơ cận thị.

Tuy nhiên, giữa những lo ngại có cơ sở đó cũng tồn tại không ít huyền thoại. Một trong những hiểu lầm phổ biến nhất là việc bức xạ tần số vô tuyến từ điện thoại có thể gây ung thư, điều đã bị nhiều nghiên cứu bác bỏ.

Không chỉ điện thoại, laptop cũng là nạn nhân của những cảnh báo chưa được kiểm chứng. Trong đó, một quan điểm được lặp lại khá nhiều là: “Không nên sử dụng laptop khi đặt trên đùi vì sẽ gây hại cho sức khỏe”. Nhưng liệu tuyên bố này có cơ sở khoa học, hay chỉ là một lời đồn thiếu kiểm chứng trong thế giới công nghệ hiện đại?

Sự thật đằng sau thói quen đặt laptop lên đùi khi sử dụng

Không ít người mặc định rằng laptop được thiết kế để sử dụng thoải mái trên đùi. Tuy nhiên, các nghiên cứu y khoa và lời cảnh báo từ giới chuyên gia lại cho thấy điều ngược lại, tức là việc thường xuyên đặt máy tính xách tay lên đùi có thể gây ra hàng loạt vấn đề sức khỏe, từ ảnh hưởng tư thế, tổn thương da, cho đến tác động tiêu cực đến khả năng sinh sản.

Một nghiên cứu được công bố trên Thư viện Y khoa Quốc gia Mỹ (National Library of Medicine: NLM) chỉ ra rằng, sử dụng laptop trên đùi thường khiến người dùng duy trì tư thế làm việc sai lệch trong thời gian dài.

Trong khi đó, Dịch vụ Y tế Đại học Princeton (Mỹ) cảnh báo rằng tư thế không chuẩn có thể dẫn đến đau lưng, căng cơ cổ vai và mệt mỏi mãn tính. Về lâu dài, thói quen này còn làm tăng nguy cơ mắc các chấn thương do căng thẳng lặp lại như viêm gân và hội chứng ống cổ tay.

Đáng lo ngại hơn, nhiệt lượng tỏa ra từ đáy laptop còn ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe sinh sản nam giới. Cũng theo nghiên cứu từ NLM, khi bìu bị làm nóng liên tục, thậm chí chỉ vài độ so với mức bình thường thì chất lượng tinh trùng có thể suy giảm đáng kể, làm tăng nguy cơ vô sinh.

Không dừng lại ở đó, làn da cũng là một “nạn nhân thầm lặng”. Các chuyên gia y tế từ Đại học Bang Ohio (Mỹ) cũng cảnh báo rằng, việc tiếp xúc gần và kéo dài với nguồn nhiệt thấp (dưới 46°C) như bề mặt laptop có thể gây ra một tình trạng gọi là ban đỏ, hay còn gọi là “hội chứng da bị nướng”.

Đây là hiện tượng da đổi màu thành các vệt đỏ sậm theo hình lưới, hậu quả của việc các mạch máu dưới da giãn nở liên tục do nhiệt. Trong một số trường hợp nghiêm trọng, tình trạng này không chỉ gây bỏng hoặc ngứa mà còn có thể dẫn đến tổn thương vĩnh viễn và thậm chí là ung thư da.

Dù phần lớn các triệu chứng ở mức độ nhẹ có thể phục hồi nếu thay đổi thói quen sử dụng, việc tiếp tục đặt laptop lên đùi thường xuyên và trong thời gian dài là điều không được khuyến khích.

Đặt laptop lên đùi: Không chỉ ảnh hưởng đến sức khỏe mà còn âm thầm làm hại thiết bị

Việc đặt laptop trực tiếp trên đùi không chỉ ảnh hưởng đến sức khỏe người dùng mà còn gây tổn hại nghiêm trọng cho chính thiết bị. Khi laptop được đặt lên đùi hoặc các bề mặt mềm như gối, chăn, luồng khí tại các khe thông gió ở đáy và hai bên máy bị cản trở.

Điều này khiến hệ thống tản nhiệt hoạt động kém hiệu quả, làm nhiệt độ bên trong máy tăng cao. Hậu quả là thiết bị có thể hoạt động chậm lại, quạt quay với tiếng ồn lớn, thậm chí xuất hiện tình trạng khởi động lại ngẫu nhiên hoặc tự tắt nguồn.

Dù những dấu hiệu này không xuất hiện ngay lập tức, nhưng về lâu dài, việc thiếu thông gió sẽ âm thầm rút ngắn tuổi thọ linh kiện bên trong máy.

Ngoài rủi ro về nhiệt, còn có nguy cơ rất thực tế là làm rơi laptop. Khi thiết bị không được đặt trên một bề mặt ổn định, chỉ cần một chuyển động bất cẩn chẳng hạn như thay đổi tư thế, vướng tay áo, hay đứng dậy đột ngột, chiếc máy tính xách tay có thể trượt khỏi đùi và rơi xuống sàn. Một cú rơi đủ để gây nứt màn hình, bung phím, hoặc tệ hơn là hư hỏng ổ cứng và bo mạch chủ.

Vậy có nên tiếp tục đặt laptop trên đùi để làm việc không? Câu trả lời chắc chắn là không. Một mặt bàn phẳng và cứng là lựa chọn tối ưu để bảo vệ cả sức khỏe lẫn thiết bị.

Nếu cảm thấy không thoải mái với tư thế cố định đó, bạn có thể sử dụng thêm màn hình rời, bàn phím và chuột để biến chiếc laptop thành một trạm làm việc tiện lợi như máy tính để bàn. Giải pháp này không chỉ giúp cải thiện tư thế, giảm áp lực lên cổ tay và mắt, mà còn tối ưu hóa hiệu suất và tuổi thọ cho máy.