Tại sao người ta lại thêm Flo vào trong nước sinh hoạt?

Trong lĩnh vực y tế, đặc biệt là nha khoa, Flo nổi tiếng nhờ khả năng ngăn ngừa sâu răng. Khi sử dụng với liều lượng thích hợp, Flo giúp củng cố men răng và làm răng kháng lại sự tấn công của axit từ vi khuẩn trong mảng bám.

Việc bổ sung Flo vào nước sinh hoạt cũng đã được áp dụng từ lâu, biện pháp này từng được xem là bước tiến đột phá trong phòng ngừa sâu răng và cải thiện sức khỏe răng miệng cộng đồng.

Tuy nhiên, bên cạnh sự ủng hộ mạnh mẽ từ giới chuyên gia y tế, nó cũng không ít lần trở thành tâm điểm chỉ trích, đặc biệt từ những người lo ngại về tác động lâu dài của Flo đối với não bộ và sự phát triển ở trẻ em.

Đặc biệt, gần đây làn sóng phản đối Flo trong nước sinh hoạt đang có dấu hiệu mạnh mẽ trở lại ở Mỹ. Bộ trưởng Bộ Y tế và Dịch vụ nhân sinh Mỹ, ông Robert F. Kennedy Jr., được cho là đang cân nhắc hủy bỏ khuyến nghị lâu nay của Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa dịch bệnh Mỹ (CDC) về việc duy trì Flo trong nước uống.

Đồng thời, Cơ quan Bảo vệ Môi trường Mỹ (EPA) cũng đã bắt đầu xem xét lại các dữ liệu khoa học liên quan đến nguy cơ sức khỏe tiềm tàng từ hợp chất này.

Với những người hoài nghi về tác hại của Flo, đây chẳng khác nào một chiến thắng lịch sử. Họ từ lâu đã lên tiếng cảnh báo rằng việc phơi nhiễm Flo, đặc biệt ở trẻ em có thể dẫn đến tổn thương thần kinh nếu vượt quá liều lượng cho phép.

Dù đúng là Flo ở hàm lượng cao có thể gây độc thần kinh, nhưng hàm lượng trong nước máy thường được các cơ quan chức năng kiểm soát chặt chẽ và nằm trong mức an toàn theo tiêu chuẩn cho phép.

Vì sao Flo được thêm vào nước sinh hoạt?

Việc bổ sung Flo vào nước uống không phải là một quyết định ngẫu nhiên mà nó dựa trên những bằng chứng khoa học rõ ràng về lợi ích trong việc phòng ngừa sâu răng. Theo các chuyên gia y tế công cộng, đây là một trong những biện pháp can thiệp hiệu quả nhất từng được áp dụng để nâng cao sức khỏe răng miệng toàn dân.

Trong một nghiên cứu mới được công bố trên Tạp chí Y khoa JAMA Health Forum (Mỹ), hai đồng tác giả Sung Eun Choi (Trường Y khoa Nha khoa Harvard) và Lisa Simon (Bệnh viện Brigham and Women) đã chỉ ra rằng, Flo hoạt động theo hai cơ chế chính: thứ nhất, nó chuyển đổi hydroxyapatite – thành phần chính của men răng thành fluorhydroxyapatite, một dạng có khả năng kháng axit tốt hơn, giúp bảo vệ răng trước sự ăn mòn; thứ hai, Flo có thể ức chế hoạt động của các enzyme do vi khuẩn tiết ra, làm giảm quá trình hình thành mảng bám và axit gây sâu răng.

Chính vì lý do đó, các tổ chức y tế đã khuyến cáo rằng trong trường hợp trẻ em không có điều kiện tiếp cận nước có Flo thì nên bổ sung qua dạng uống hoặc bôi trực tiếp lên răng.

Vai trò bảo vệ của Flo không chỉ là lý thuyết. Hai nhà nghiên cứu Choi và Simon dẫn chứng hàng loạt trường hợp thực tế đã xảy ra, chẳng hạn tại thành phố Windsor, Ontario (Canada), một quyết định ngừng bổ sung Flo vào nước năm 2011 đã bị đảo ngược chỉ sau 5 năm, khi tỷ lệ sâu răng trong cộng đồng tăng vọt.

Tương tự, tại tỉnh Alberta (Canada), nơi ngừng bổ sung Flo vào nước có sức khỏe răng miệng kém hơn so với tỉnh Edmonton, nơi vẫn duy trì việc bổ sung Flo. Còn tại Juneau (Alaska, Mỹ), số trẻ em được điều trị sâu răng cũng tăng rõ rệt sau khi chính quyền dừng thêm Flo vào năm 2007.

Dựa trên các bằng chứng trên, Choi và Simon quyết định mở rộng quy mô phân tích, mô phỏng điều gì có thể xảy ra nếu cả nước Mỹ ngừng bổ sung Flo. Sử dụng dữ liệu từ hơn 8.400 trẻ em trong Khảo sát Kiểm tra Sức khỏe và Dinh dưỡng Quốc gia (NHANES) giai đoạn 2013–2016, họ xây dựng một mô hình dự báo dài hạn.

Kết quả cho thấy, nếu ngừng hoàn toàn việc bổ sung Flo vào nước sinh hoạt, tỷ lệ sâu răng sẽ tăng thêm 7,5 điểm phần trăm trong vòng 5 năm, tương đương 25,4 triệu ca sâu răng mới. Đặc biệt, những gia đình không có bảo hiểm y tế hoặc chỉ có bảo hiểm công sẽ chịu ảnh hưởng nặng nề hơn, do khả năng tiếp cận chăm sóc nha khoa hạn chế.

Về mặt kinh tế, mô hình này ước tính rằng việc ngừng bổ sung Flo trong nước sinh hoạt sẽ khiến hệ thống y tế Mỹ thiệt hại khoảng 9,8 tỷ USD trong 5 năm, và 19,4 tỷ USD sau 10 năm, chủ yếu do chi phí điều trị sâu răng và các biến chứng liên quan.

“Phân tích hiệu quả chi phí của chúng tôi cho thấy rõ rằng việc ngừng bổ sung Flo sẽ làm gia tăng đáng kể gánh nặng bệnh tật và chi phí y tế tại Mỹ”, Choi và Simon nhấn mạnh.

Dù nghiên cứu chỉ tập trung vào sức khỏe răng miệng mà chưa mở rộng sang các tác động toàn thân khác, nhưng theo các nhà nghiên cứu, dữ liệu hiện có đủ sức khẳng định một điều rằng bổ sung Flo vào nước sinh hoạt vẫn đóng vai trò quan trọng, đặc biệt trong việc bảo vệ răng của trẻ em, nhóm đối tượng dễ tổn thương nhất.