Tân tổng thống cam kết ‘viết lại lịch sử Sri Lanka’

Chiến thắng cách biệt

Ông Anura Kumara Dissanayake, nhà lãnh đạo 55 tuổi của Mặt trận Giải phóng Nhân dân, đã được tuyên bố là người chiến thắng trong cuộc bầu cử cuối tuần qua với số phiếu bầu nhiều hơn gần 1,3 triệu phiếu so với đối thủ gần nhất.

Nhà lãnh đạo từng bị coi là không mấy nổi bật, khi đảng của ông chỉ giành được chưa đầy 4 phần trăm số phiếu trong cuộc bầu cử quốc hội 4 năm trước, đã chứng kiến sự ủng hộ tăng vọt khi cuộc khủng hoảng kinh tế gây ra những khó khăn lan rộng cho người dân Sri Lanka.

“Giấc mơ mà chúng ta đã ấp ủ qua nhiều thế kỷ cuối cùng cũng trở thành hiện thực”, ông nói trong một tuyên bố ngay sau khi kết quả được công bố.

“Chiến thắng này thuộc về tất cả chúng ta”, ông nói thêm. “Hàng triệu đôi mắt tràn đầy hy vọng và kỳ vọng đang thúc đẩy chúng ta tiến lên, và cùng nhau, chúng ta sẵn sàng viết lại lịch sử Sri Lanka”.

Tổng thống sắp mãn nhiệm Ranil Wickremesinghe, người đã nhậm chức trong giai đoạn đỉnh điểm của cuộc khủng hoảng kinh tế năm 2022 và áp đặt các chính sách thắt lưng buộc bụng nghiêm ngặt theo các điều khoản của gói cứu trợ từ IMF, đứng thứ ba trong cuộc bầu cử với 17% số phiếu.

“Lịch sử sẽ phán xét những nỗ lực của tôi, nhưng tôi có thể tự tin nói rằng tôi đã làm hết sức mình để ổn định đất nước trong một trong những thời kỳ đen tối nhất”, ông nói trong một tuyên bố.

Ông chúc mừng chiến thắng của ông Dissanayake và nói rằng ông “tin tưởng” chính trị gia này sẽ “đưa Sri Lanka đi trên con đường tăng trưởng và ổn định liên tục”.

Đại sứ Mỹ Julie Chung cũng gửi lời chúc mừng và cho biết trong một tuyên bố rằng Washington sẵn sàng “hợp tác về các ưu tiên chung” với chính quyền sắp tới.

Các quan chức ủy ban bầu cử cho biết, ông Dissanayake tuyên thệ nhậm chức vào sáng 23/9 (giờ địa phương) tại Phủ Tổng thống ở Colombo.

Thoả thuận của IMF

Các vấn đề kinh tế đã chi phối chiến dịch tranh cử kéo dài 8 tuần ở Sri Lanka, trong đó nhiều người dân phẫn nộ trước các biện pháp thắt lưng buộc bụng mà ông Wickremesinghe áp dụng kể từ khi cuộc khủng hoảng tài chính nghiêm trọng của quốc đảo này đạt đỉnh điểm.

Một thành viên trong Bộ chính trị ở nước này cho biết, ông Dissanayake sẽ “không xé bỏ” thỏa thuận với IMF nhưng sẽ tìm cách sửa đổi nó.

“Đó là một văn kiện có tính ràng buộc, nhưng có điều khoản để đàm phán lại”, Bimal Ratnayake cho biết.

Ông cho biết Dissanayake đã cam kết giảm thuế thu nhập, vốn đã được ông Wickremesinghe tăng gấp đôi, và cắt giảm thuế doanh thu đối với thực phẩm và thuốc men.

“Chúng tôi nghĩ rằng chúng tôi có thể đưa những khoản giảm đó vào chương trình và tiếp tục chương trình cứu trợ kéo dài 4 năm”, ông nói.

Theo Reuters, khoảng 76% trong số 17,1 triệu cử tri đủ điều kiện của Sri Lanka đã bỏ phiếu trong cuộc bầu cử hôm 21/9.

Ông Wickremesinghe đã muốn tái đắc cử để tiếp tục các chính sách thắt lưng buộc bụng nhằm ổn định nền kinh tế và chấm dứt nhiều tháng thiếu hụt lương thực, nhiên liệu và thuốc men trong thời kỳ khủng hoảng kinh tế của Sri Lanka.

Hai năm tại vị của ông đã khôi phục sự yên bình trên đường phố sau khi tình trạng bất ổn dân sự do suy thoái gây ra đã khiến hàng nghìn người tràn vào dinh thự của người tiền nhiệm Gotabaya Rajapaksa, nhân vật sau đó đã rời khỏi đất nước này.

Nhưng việc tăng thuế và các biện pháp khác do Wickremesinghe áp đặt theo gói cứu trợ 2,9 tỷ USD từ IMF mà ông đã đảm bảo vào năm ngoái đã khiến hàng triệu người gặp khó khăn trong việc kiếm sống.

Dữ liệu chính thức cho thấy tỷ lệ nghèo đói của Sri Lanka đã tăng gấp đôi lên 25% trong giai đoạn 2021-2022, khiến thêm hơn 2,5 triệu người rơi vào nhóm có mức sống dưới 3,65 USD/ngày.