Tập trung tối đa nguồn lực, tháo gỡ mọi nút thắt, điểm nghẽn để triển khai các công trình trọng điểm, dự án quan trọng quốc gia lĩnh vực đường sắt

Sáng 9/7, tại trụ sở Chính phủ, Thủ tướng Phạm Minh Chính, Trưởng ban Chỉ đạo các công trình trọng điểm, dự án quan trọng quốc gia lĩnh vực đường sắt, chủ trì hội nghị trực tuyến phiên họp thứ 3 của Ban Chỉ đạo.

Tại điểm cầu nghệ An, các đồng chí: Lê Hồng Vinh - Phó Bí thư Tỉnh ủy, Chủ tịch UBND tỉnh; Hoàng Phú Hiền - Ủy viên Ban Chấp hành Đảng bộ tỉnh, Phó Chủ tịch UBND tỉnh chủ trì. Cùng dự có đại diện lãnh đạo các sở, ban, ngành cấp tỉnh và các địa phương có đường sắt đi qua.

Công trình trọng điểm quốc gia

Tại hội nghị, Bộ Xây dựng đã trình bày báo cáo tổng hợp tình hình triển khai thực hiện các công trình trọng điểm, dự án quan trọng quốc gia lĩnh vực đường sắt, gồm: Dự án tuyến đường sắt Lào Cai - Hà Nội - Hải Phòng; Tuyến đường sắt Hà Nội - Lạng Sơn và Hải Phòng - Móng Cái; Dự án đường sắt tốc độ cao trên trục Bắc - Nam; Các dự án đường sắt đô thị Hà Nội và Thành phố Hồ Chí Minh.

Từ ngày 1/7/2025, một số tỉnh, thành đã thực hiện sáp nhập, tinh gọn bộ máy và thực hiện theo mô hình chính quyền địa phương 2 cấp, có thay đổi thành viên nên các địa phương đang kiện toàn Ban chỉ đạo để triển khai theo phương án, kế hoạch đã được phê duyệt.

Riêng đối với Dự án đường sắt tốc độ cao trên trục Bắc - Nam là dự án trọng điểm quốc gia, có tổng chiều dài khoảng 1.541 km, tốc độ thiết kế 350 km/h, 23 ga hành khách, 5 ga hàng hóa; đầu tư phương tiện, thiết bị để vận chuyển hành khách, đáp ứng yêu cầu lưỡng dụng phục vụ quốc phòng, an ninh, dự án đi qua 15 tỉnh, thành phố. Hiện tại, đã có 10/15 địa phương rà soát nhu cầu tái định cư, 6/15 địa phương đã lập kế hoạch triển khai.

Tại Nghệ An, tuyến đường sắt tốc độ cao đi qua địa bàn có chiều dài khoảng 85,5 km, hướng tuyến dự án chủ yếu nằm giữa tuyến đường bộ cao tốc Bắc - Nam và Quốc lộ 1. Dự án đi qua 18 xã, phường gồm: Hoàng Mai, Quỳnh Văn, Quỳnh Sơn, Quỳnh Lưu, Hùng Châu, Đức Châu, Quảng Châu, Minh Châu, Diễn Châu, An Châu, Tân Châu, Đông Thành, Thần Lĩnh, Nghi Lộc, Yên Trung, Hưng Nguyên, Hưng Nguyên Nam và Lam Thành. Ga Vinh là ga đường sắt chính đặt tại xã Hưng Nguyên nằm phía Tây đường tránh Vinh và phía Đông tuyến đường bộ cao tốc Bắc - Nam.

Ngày 30/6/2025, Tỉnh ủy Nghệ An đã thành lập Ban Chỉ đạo và Tổ giúp việc Ban chỉ đạo giải phóng mặt bằng Dự án đường sắt tốc độ cao trên trục Bắc - Nam đoạn qua địa bàn tỉnh Nghệ An.

UBND tỉnh Nghệ An đã chỉ đạo các cơ quan chuyên môn làm việc với các địa phương có tuyến đường sắt tốc độ cao đi qua để xác định phạm vi ảnh hưởng, số hộ dân tái định cư, đề xuất các khu tái định cư,... đồng thời giao Sở Tài chính tham mưu ứng ngân sách địa phương để thực hiện khu tái định cư; chỉ đạo các địa phương triển khai tuyên truyền thông tin đến các hộ dân; tổ chức thống kê, dự kiến số lượng hộ dân đất ở bị ảnh hưởng và dự kiến các khu tái định cư và ban hành văn bản để chỉ đạo triển khai các khu tái định cư.

Theo đó, số khu dân cư ảnh hưởng khoảng 38 cụm; dự kiến số hộ dân ảnh hưởng khoảng 2.150 hộ; dự kiến có khoảng 1.942 hộ dân phải tái định cư; dự kiến xây dựng khoảng 30 khu tái định cư với diện tích xây dựng khoảng 102,69ha với tổng kinh phí khoảng 1.440 tỷ đồng.

Tập trung tối đa nguồn lực

Phát biểu tại hội nghị, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính nhấn mạnh: Đây là các dự án quan trọng quốc gia, có ý nghĩa chiến lược trong phát triển kinh tế hạ tầng giao thông và động lực phát triển kinh tế - xã hội của cả nước. Với đặc thù các công trình, dự án đầu tư xây dựng kết cấu hạ tầng đường sắt mới có quy mô, tổng mức đầu tư rất lớn, yêu cầu cao về kỹ thuật, đặc biệt đường sắt tốc độ cao trên trục Bắc-Nam lần đầu tiên triển khai tại Việt Nam.

Thủ tướng chỉ ra 3 nhiệm vụ trọng tâm và giao 48 nhiệm vụ cụ thể cho các bộ, ngành, địa phương để tập trung thực hiện, đẩy nhanh tiến độ triển khai các dự án.

Theo đó, Thủ tướng đề nghị các đồng chí thành viên Ban chỉ đạo tiếp tục phát huy tinh thần trách nhiệm cao, việc giao nhiệm vụ phải bảo đảm 6 rõ: "rõ người, rõ việc, rõ thời gian, rõ trách nhiệm, rõ sản phẩm, rõ thẩm quyền"; "nhìn xa trông rộng, nghĩ sâu làm lớn".

Nhấn mạnh công tác bồi thường, hỗ trợ tái định cư giải phóng mặt bằng có ý nghĩa quan trọng, Thủ tướng yêu cầu cấp ủy đảng, chính quyền địa phương triển khai nhanh chóng, di dời hạ tầng kỹ thuật, trong đó đặc biệt quan tâm đến công tác tái định cư, hỗ trợ ổn định sản xuất để người dân có nơi ở mới, có công việc mới, sinh kế mới ít nhất bằng và tốt hơn nơi cũ.

"Công tác giải phóng mặt bằng tốt, chuẩn bị dự án tốt thì triển khai sẽ tốt, còn giải phóng mặt bằng ách tắc, tái định cư trục trặc thì công việc sẽ ách tắc", Thủ tướng nói. Các bộ, ngành, địa phương cần tập trung tối đa nguồn lực, tháo gỡ mọi nút thắt, điểm nghẽn, vượt qua khó khăn, thách thức để hoàn thành các nhiệm vụ được giao" - Thủ tướng Chính phủ nhấn mạnh.

Thủ tướng quán triệt, đối với Ban chỉ đạo cần đôn đốc, kiểm tra; các bộ, ngành địa phương cần chủ động căn cứ chức năng nhiệm vụ của mình ban hành các quyết định triển khai thực hiện đảm bảo đúng tiến độ, hiệu quả trong tổ chức thực hiện các công trình dự án.

Thủ tướng lưu ý các bộ, ngành, địa phương đã được giao nhiệm vụ phải chủ động tổ chức triển khai, không trông chờ, ỷ lại, không vòng vo, sợ trách nhiệm; phải cụ thể hóa thành quyết định, văn bản pháp lý của các bộ, ngành, không chậm trễ, vì Đảng đã chỉ đạo, Chính phủ đã thống nhất, Quốc hội đã đồng tình, Nhân dân thì mong đợi, chỉ bàn làm, không bàn lùi, làm đồng bộ, xuất phát từ lợi ích của Đảng, Nhà nước, Nhân dân, chống tiêu cực, lãng phí, lợi ích nhóm...

Tại hội nghị, đồng chí Lê Hồng Vinh - Phó Bí thư Tỉnh ủy, Chủ tịch UBND tỉnh Nghệ An yêu cầu các sở, ngành, địa phương có dự án đi qua tích cực phối hợp triển khai bồi thường, hỗ trợ, tái định cư, bàn giao mặt bằng đảm bảo tiến độ, chất lượng dự án tuyến đường sắt tốc độ cao đi qua địa bàn.

Ban chỉ đạo của tỉnh sẽ tổ chức các cuộc họp giao ban, kiểm tra, chỉ đạo tháo gỡ các vướng mắc phát sinh trong phạm vi trách nhiệm của tỉnh và tham mưu cấp có thẩm quyền xử lý các vấn đề theo quy định trong quá trình triển khai dự án.