Thái độ người dân Syria trước sự sụp đổ của "đế chế Assad"
Chính quyền của cựu Tổng thống Syria Bashar al-Assad cầm quyền trong 1/4 thập kỷ, thế nhưng chỉ trong vòng 2 tuần đã sụp đổ dưới tay của lực lượng đối lập có vũ trang.
Tại Nhà thờ Hồi giáo Umayyad có tuổi đời 1.300 năm, ở trung tâm Damascus, lá cờ đỏ, trắng, đen và xanh lá cây tung bay. Còn ở phía bên kia của thủ đô, cung điện của cựu Tổng thống Syria Bashar al-Assad đang bốc cháy.
Người dẫn chương trình đọc bản tin ngày 8/12 có đoạn: “Chúng tôi xin thông báo tới các bạn từ kênh tin tức Syria về chiến thắng của cuộc cách mạng Syria vĩ đại, sau 13 năm kiên nhẫn và hy sinh”. Và trên đường phố, hàng trăm người reo hò, ăn mừng trước sự sụp đổ đáng kinh ngạc sau 50 năm chế độ gia đình trị của Tổng thống Bashar al-Assad.
Sau chưa đầy hai tuần giao tranh trên khắp Tây Bắc Syria, các nhóm lực lượng đối lập có vũ trang đã nhanh chóng giành quyền kiểm soát thủ đô. Sự hiện diện của họ dường như khiến chế độ bất ngờ, buộc Assad phải tuyên bố sụp đổ, chuyển giao quyền lực trong hòa bình, và xin tị nạn ở Nga cùng gia đình.
“Chúng tôi hiện là quốc gia hạnh phúc nhất thế giới”, một người đàn ông nói với CNN trên đường đến Damascus hôm 8/12.
Trong bài phát biểu tại Nhà thờ Hồi giáo Umayyad ngày 8/12, Abu Mohammad al-Jolani, thủ lĩnh của nhóm lực lượng đối lập chính có vũ trang của Syria, Hayat Tahrir al-Sham (HTS), đã gọi việc lật đổ chính quyền Assad là "chiến thắng cho toàn bộ quốc gia Hồi giáo".
Thủ lĩnh Jolani cho biết: "Đây là một quốc gia mà nếu các quyền của họ bị tước đoạt, họ sẽ tiếp tục đòi lại cho đến khi các quyền đó được khôi phục", đồng thời nói thêm rằng HTS đang giải phóng những người bị chính quyền Assad giam giữ. Việc họ nhanh chóng di chuyển vào thủ đô đã khiến người dân và cả thế giới kinh ngạc.
Sau đây là diễn biến quá trình lên nắm quyền của lực lượng đối lập có vũ trang:
Dấu hiệu đầu tiên cho thấy những gì sắp diễn ra trong cuộc tấn công của họ và đánh dấu sự bùng phát đầu tiên giữa hai bên sau 8 năm.
Theo tuyên bố của các phe đối lập vào thời điểm đó, ít nhất 37 người đã thiệt mạng - bao gồm cả quân đội chính quyền và lực lượng dân quân đồng minh. Và quân nổi dậy đã chiếm giữ 13 ngôi làng, bao gồm các thị trấn chiến lược Urm al-Sughra và Anjara, cũng như Căn cứ 46 - căn cứ quân đội lớn nhất của chính quyền Syria ở phía Tây Aleppo.
Khi đó, không rõ liệu các cuộc tấn công có ý nghĩa gì hơn không. Các nhóm quân nổi dậy cho biết, họ thực hiện các cuộc tấn công này để đáp trả các cuộc pháo kích gần đây của chính quyền Assad.
Ba ngày sau, thành phố đầu tiên đã sụp đổ.
.jpg)
Đây là lần đầu tiên quân nổi dậy đặt chân đến Aleppo, kể từ khi lực lượng chính phủ giành lại quyền kiểm soát vào năm 2016. Họ đã chiếm được nhiều khu vực rộng lớn của thành phố.
Quân đội Syria thừa nhận lực lượng của mình đang rút lui, nói rằng "một số lượng lớn khủng bố" đã buộc họ phải "thực hiện một chiến dịch tái triển khai". Họ cho biết quân tiếp viện đang trên đường đến và lực lượng chính phủ đang chuẩn bị cho một "cuộc phản công".
.jpg)
Đây là thành phố có vị trí chiến lược tại ngã tư đường quan trọng ở miền Tây -Trung Syria, cung cấp tuyến tiếp tế trực tiếp giữa Damascus và Aleppo.
Chính quyền Tổng thống Assad đã chiếm giữ Hama trong hơn một thập kỷ, nhưng đến 5/12, quân đội Syria cho biết họ phải rút lui sau khi quân nổi dậy "xâm nhập vào một số khu vực của thành phố".
Từ đó, quân nổi dậy đẩy nhanh đà tiến tới Homs.
.jpg)
Lực lượng đối lập tiếp tục tiến về phía Damascus, chiếm thành phố Daraa với sự hỗ trợ của các phe phái nổi dậy đại diện cho giáo phái Druze ở thành phố as-Suwaydah lân cận.
Quân đội chính phủ cho biết, họ "tái triển khai" sau cuộc tấn công, với quân nổi dậy tấn công lực lượng từ cả phía Bắc và phía Nam.
Tại thành phố Homs ở phía Nam, hàng trăm người đã phải bỏ chạy vào đêm 6/12, khi lực lượng phiến quân cho biết họ đã đến được tường thành phố.
.jpg)
Sau khi di chuyển về phía Nam trong nhiều ngày, HTS đã nhanh chóng kiểm soát Homs.
Vào tối 7/12, HTS cho biết họ đã "giải phóng hoàn toàn" thành phố lớn này khi người dân Syria xé nát các tấm áp phích có hình ông Assad và đốt chúng.
“Chúng tôi đã giải phóng được bốn thành phố của Syria trong vòng 24 giờ: Daraa, Quneitra, Suwayda và Homs”, Trung tá Hassan Abdul Ghani, người phát ngôn của nhóm lực lượng nổi dậy cho biết trước khi họ tiến vào Damascus.
Sau khi quân đội chính quyền rời đi, người dân tràn ra đường để ăn mừng.
.jpg)
Sáng sớm ngày 8/12, quân nổi dậy Syria tuyên bố Thủ đô Damascus đã được “giải phóng” sau khi tiến vào thành phố mà hầu như không gặp phải sự kháng cự nào từ quân đội chính phủ.
Tiếng súng ăn mừng có thể được nghe thấy khi tin tức về việc Assad chạy trốn khỏi thủ đô lan truyền. Các cảnh quay được chia sẻ trên phương tiện truyền thông xã hội và được CNN xác minh cho thấy những cảnh tương tự ở Aleppo, nơi đã rơi vào tay quân nổi dậy chỉ hơn một tuần trước đó.
Thủ lĩnh Jolani đã phát biểu trước người dân Syria từ Nhà thờ Hồi giáo Umayyad. Ông nói: "Chiến thắng này, các anh em của tôi, là chiến thắng của toàn thể quốc gia Hồi giáo. Chiến thắng mới này, các anh em của tôi, đánh dấu một chương mới trong lịch sử của khu vực".
Phương tiện truyền thông nhà nước Nga sớm xác nhận rằng ông Assad đã xin tị nạn sang Nga.
