 |
| Bức tường biên giới Mỹ - Mexico: một trong những cam kết tranh cử của Tổng thống Donald Trump. Ảnh: Getty |
Thẩm phán David Briones của Tòa án Quận ở Tây Texas vừa ra phán quyết ủng hộ lập luận của chính quyền Hạt El Paso, Texas và Mạng lưới Nhân quyền Biên giới, trong đó tuyên bố, lệnh khẩn cấp quốc gia của Tổng thống Donald Trump yêu cầu sử dụng hàng tỷ USD trong ngân sách của Lầu Năm Góc để xây dựng các bức tường biên giới ở phía nam, là một sự vi phạm. Các nguyên đơn cáo buộc Tổng thống đã vượt quá thẩm quyền khi đưa ra các tuyên bố khẩn cấp nhằm sử dụng các quỹ quốc phòng bổ sung, mặc dù đã nhận được 1.375 tỷ USD từ Quốc hội. Các nguyên đơn cũng cáo buộc Nhà Trắng đã sử dụng ngân sách cho các tình huống không đáp ứng đủ điều kiện khẩn cấp theo Đạo luật khẩn cấp quốc gia.
Theo phán quyết mới nhất này, chính quyền Tổng thống Trump sẽ vĩnh viễn không thể sử dụng công quỹ của Bộ Quốc phòng hay các quỹ dành cho quân sự khác để tiến hành xây dựng các tường rào bổ sung ở biên giới phía nam.
Ông Kristy Parker, cố vấn cho tổ chức “Bảo vệ Dân chủ”, một tổ chức phi lợi nhuận đại diện cho các nguyên đơn nhấn mạnh: “Tuyên bố khẩn cấp của Tổng thống là nỗ lực để giành quyền lực từ Quốc hội. Phán quyết hôm nay khẳng định rằng, Tổng thống không phải là vua và các tòa án sẵn sàng điều tra khi có dấu hiệu vượt quá các giới hạn quy định”.
Trong khi đó, Lãnh đạo phe thiểu số tại Thượng viện - Thượng nghị sỹ đảng Dân chủ Charles Schumer cho rằng, phán quyết lần này đã “xác nhận rằng, tuyên bố khẩn cấp quốc gia của Tổng thống chỉ nhằm đánh cắp tiền từ các gia đình quân đội để xây dựng một bức tường mà ông từng hứa sẽ buộc phía Mexico phải chi trả. Và rằng, đây là biểu hiện của việc sử dụng quyền lực thái quá của một Tổng thống, từ chối tôn trọng việc phân chia quyền lực theo Hiến pháp Mỹ”.
Thượng nghị sỹ Charles Schumer cũng bình luận, “phán quyết này là một chiến thắng của luật pháp, là lời cảnh báo cho phe Cộng hòa trong Quốc hội cũng như chính quyền Tổng thống Trump rằng, quyền lực mà Hiến pháp trao cho Quốc hội không thể bị chiếm đoạt”.
Phán quyết mới nhất là một trở ngại pháp lý đối với cam kết xây dựng bức tường 700 km dọc theo biên giới Mỹ - Mexico của Tổng thống Trump. Trước đó hồi tháng 9 năm nay, Bộ trưởng Quốc phòng Mark Esper đã ủy quyền chuyển 3,6 tỷ USD trong các quỹ xây dựng quân sự cho 11 dự án xây tường ở biên giới phía nam với Mexico. Lầu Năm Góc cho biết, vào thời điểm đó, một nửa số tiền được huy động từ các dự án quân sự ở nước ngoài, nửa còn lại là lấy từ các dự án quân sự vốn đã được lên kế hoạch thực hiện tại Mỹ.
Tuy nhiên, phán quyết của thẩm phán David Briones không áp dụng cho các quỹ khác (ngoài quỹ quốc phòng) đã được chỉ định để xây dựng tường biên giới, bao gồm cả các quỹ chống ma túy hay các quỹ thuộc Bộ Ngân khố. Dù vậy, trong phán quyết của mình, thẩm phán David Briones viết rằng, tòa án sẽ tiếp tục xem xét về phạm vi thực hiện sau khi nghe các báo cáo tiếp theo về vấn đề này./.
