Tháng Bảy về, khắc khoải niềm thương...

0:00 / 0:00
0:00
  • Nam miền Bắc
  • Nữ miền Bắc
  • Nữ miền Nam
  • Nam miền Nam
(Baonghean.vn) - Chiến tranh đã lùi xa nhưng nỗi đau vẫn còn đeo đẳng không ít gia đình nước Việt, khi người thân vẫn còn nằm ở phương xa. Tháng Bảy về, nỗi nhớ thương như con sóng cuộn lên trong lòng người ở lại, nỗi đau mất mát không dễ gì nguôi ngoai. Câu chuyện của gia đình cụ Nguyễn Văn Duyệt và gia đình cụ Nguyễn Thị Phương là hai trong muôn vàn nỗi đau dai dẳng do chiến tranh để lại…

“Con ra đi mang nặng lời thề…”

Hơn một tuần trước, con cháu trong gia đình, dòng họ và bà con xóm giềng đã đưa tiễn cụ Nguyễn Văn Duyệt ở làng Nhạn Tháp, xã Hồng Long (Nam Đàn) về nơi yên nghỉ cuối cùng. Là bậc lão thành Cách mạng với 103 tuổi đời và Huy hiệu 75 năm tuổi Đảng, cụ Duyệt đã sống một cuộc đời trọn vẹn nghĩa tình với đất nước, quê hương và gia đình.

Chân dung liệt sĩ Nguyễn Viết Lam. Ảnh: GĐCC

Chân dung liệt sĩ Nguyễn Viết Lam. Ảnh: GĐCC

Có điều nỗi xót thương của con cháu, họ hàng dường như tăng thêm bội phần khi trước lúc về với tổ tiên, cụ vẫn chưa hề có được tin tức về phần mộ của con trai - liệt sĩ Nguyễn Viết Lam. Bởi, hơn nửa thế kỷ qua, người bố ấy đã cất công tìm kiếm, mong chờ thông tin của người con trai hy sinh ở chiến trường miền Nam nhưng bặt vô âm tín.

Người bố đã gắng gượng vượt qua những đau đớn, bệnh tật để đi qua hơn một thế kỷ, chờ ngày đón hài cốt con trai về với quê nhà. Nhưng rồi, cũng đến lúc sức cùng lực kiệt, như ngọn đèn đã cạn dầu, cụ Nguyễn Văn Duyệt không thể chờ đợi thêm được nữa…

Mấy ngày trước khi từ giã cuộc đời, đôi bàn tay cụ Duyệt vẫn nắm chặt tờ giấy ghi bài thơ của người con trai liệt sĩ. Đây là kỷ vật duy nhất của liệt sĩ Nguyễn Viết Lam, được đồng đội đưa về cho gia đình sau khi anh Lam hy sinh. Có thể xem bài thơ là bức thư của người chiến sỹ, ở đó có sự gửi gắm tình cảm của người con ở chiến trường với bố mẹ, gia đình ở hậu phương. Và cao hơn là tấm lòng, là ý chí, quyết tâm của người con trai đất Nghệ khi Tổ quốc lâm nguy.

Bài thơ của liệt sĩ Nguyễn Viết Lam viết trước lúc hy sinh. Ảnh: GĐCC

Bài thơ của liệt sĩ Nguyễn Viết Lam viết trước lúc hy sinh. Ảnh: GĐCC

Bài thơ được sáng tác ngày 27/2/1970 với những câu thơ giản dị nhưng rất đỗi chân thành và xúc động: “Đảng đã trao cho con đôi mắt/Dù có phải phút giây còn mất/Vẳng bên tai bố mẹ dặn con/Con không thể ngồi yên xem miền Nam rực lửa/Máu tim con rồi nóng bừng bừng/Con ngước mắt nhìn lá cờ giải phóng/Lòng ngậm ngùi nhớ mẹ thương cha…”.

Kết thúc bài thơ của mình, người lính Nguyễn Viết Lam thể hiện niềm tin và gửi gắm quyết tâm chiến đấu để đi đến thắng lợi cuối cùng: “Con ra đi mang nặng lời thề/Dẹp tan giặc Mỹ con về quê hương”. Do vậy, trong bài thơ, tình cảm của người con với gia đình và trách nhiệm của người lính với Tổ quốc quyện chặt làm một, khiến ai đọc được đều rưng rưng, nghẹn ngào.

Nỗi đau và nhớ thương khắc khoải của người mẹ bên mộ con ở Nghĩa trang liệt sĩ Việt - Lào (Anh Sơn). Ảnh: Công Kiên

Nỗi đau và nhớ thương khắc khoải của người mẹ bên mộ con ở Nghĩa trang liệt sĩ Việt - Lào (Anh Sơn). Ảnh: Công Kiên

Bài thơ của con trai được cụ Nguyễn Văn Duyệt nâng niu và cất giữ cẩn thận, hơn 50 năm đã đi qua nhưng nét chữ vẫn rõ ràng. Và đến lúc sắp sửa đi xa, người bố vẫn không muốn rời bức thư, kỷ vật duy nhất của người con trai ngã xuống ở chiến trường. Chứng kiến cảnh ấy, không ai cầm được nước mắt…

“Xin hãy để nụ cười bên cơi trầu của mẹ”

Cũng mang nặng nỗi đau chiến tranh nhưng cụ Nguyễn Thị Phương (82 tuổi) ở thôn Hồng Sơn, xã Thọ Sơn (Anh Sơn) may mắn hơn cụ Nguyễn Văn Duyệt khi đã tìm thấy mộ của con trai ở đất phương Nam. Con trai cụ Phương - liệt sĩ Nguyễn Văn Luận (SN 1960) hy sinh năm 1983 ở chiến trường Campuchia, trong một trận chiến đấu với tàn quân Pôn Pốt.

Giấy báo tử của liệt sĩ Nguyễn Văn Luận. Ảnh: GĐCC

Giấy báo tử của liệt sĩ Nguyễn Văn Luận. Ảnh: GĐCC

Giấy báo tử ghi rõ liệt sĩ Luận được mai táng tại Nghĩa trang Mũi Nai - Hà Tiên - Kiên Giang. Về sau, gia đình đã mấy lần vào tận Kiên Giang tìm mộ nhưng không có thông tin, mỗi lần đi là một lần thất vọng. Điều ấy khiến cụ Nguyễn Thị Phương càng thêm đau buồn, héo úa vì tháng ngày mong ngóng tin con.

Theo lời kể của anh Nguyễn Văn Lĩnh (SN 1979) - con trai út của cụ Phương, hàng ngày mẹ của anh có thói quen đứng trước cửa như để ngóng chờ ai đó trở về. Rồi những đêm khuya rét buốt, trong giấc ngủ mê, cụ Phương luôn gọi tên người con trai đã hy sinh. Thương mẹ, dù hoàn cảnh khó khăn, anh Lĩnh đã mấy lần vào biên giới Tây Nam tìm mộ anh trai.

Cựu chiến binh thuộc Ban liên lạc Sư đoàn 320 tại Nghệ An - Hà Tĩnh tham gia thi công Nhà bia điểm cao 1049, huyện Sa Thầy (Kon Tum). Ảnh tư liệu: CK
Cựu chiến binh thuộc Ban liên lạc Sư đoàn 320 tại Nghệ An - Hà Tĩnh tham gia thi công Nhà bia điểm cao 1049, huyện Sa Thầy (Kon Tum). Ảnh tư liệu: CK

Sau những lần lên đường kiếm tìm, với niềm xúc cảm từ đáy lòng, anh Nguyễn Văn Lĩnh đã làm bài thơ “Tìm anh”. Bài thơ đã khắc họa hình ảnh người mẹ già đau đáu nỗi nhớ thương và mong chờ tin tức của người con trai đã hy sinh; cũng là tiếng lòng của chính tác giả với người anh đã ngã xuống và mong một “phép màu” trong cuộc sống để bậc sinh thành nguôi ngoai phần nào nỗi đau.

Vì thế, những câu thơ được viết nên bằng tất cả nỗi lòng: “… Anh lên đường khi đất nước đã gọi tên/Sau trận đánh sao anh không về với mẹ?/Sao chẳng báo tin dù chỉ vài dòng thư ngắn?/Để mẹ chờ mòn mỏi héo buồng cau.../Mẹ 80 còn đâu bước chân mau/Chỉ còn bàn tay run và ánh mắt mờ xa lắm/Dù thời gian có chôn những điều sâu thẳm/Nhưng em biết trái tim buồn của mẹ vẫn chờ tin/Anh ở đâu?/Anh có nghe tim mẹ đập mỗi đêm/Tiếng mẹ ho, tiếng ú ớ gọi anh trong đêm tối”.

Anh Nguyễn Văn Lĩnh bên mộ anh trai (liệt sĩ Nguyễn Văn Luận). Ảnh: GĐCC

Anh Nguyễn Văn Lĩnh bên mộ anh trai (liệt sĩ Nguyễn Văn Luận). Ảnh: GĐCC

Những câu thơ cuối thật giàu hình ảnh và sức gợi, như chạm đến tận trái tim của mỗi người: “Anh hãy về dù là trong sương khói/Hãy để mẹ cười dù là trong những cơn mơ/Tổ quốc ơi!/Tổ quốc linh thiêng xin chỉ chỗ anh nằm/Xin hãy để nụ cười bên cơi trầu của mẹ...”.

Năm 2019, anh Nguyễn Văn Lĩnh tiếp tục lên đường và tìm thấy mộ anh trai ở Nghĩa trang liệt sĩ Rạch Giá - Kiên Giang. “Tìm thấy mộ anh Luận, mẹ có phấn chấn hơn nhiều, khỏe mạnh hơn, đi lại hoạt bát và giúp đỡ con cháu một số việc nhà. Tuy nhiên, do nội thương quá lâu nên trí nhớ của mẹ đã lẫn đi nhiều lắm, có lúc nhớ nhớ, quên quên, thực ảo lẫn lộn. Mộ của anh vẫn còn ở Kiên Giang nên hàng ngày mẹ vẫn thường ngồi trước nhà ngóng đợi”, anh Lĩnh cho biết.

Cụ Nguyễn Thị Phương có thói quen ngồi trước nhà khắc khoải ngóng chờ… Ảnh: CK

Cụ Nguyễn Thị Phương có thói quen ngồi trước nhà khắc khoải ngóng chờ… Ảnh: CK

Cuộc sống hòa bình đã trở lại trên quê hương, đất nước gần 50 năm nhưng nỗi đau chiến tranh vẫn hiện hữu trong bao gia đình có người thân ngã xuống để viết nên bài ca chiến thắng. Tháng Bảy lại về, hàng triệu gia đình lại rưng rưng…

tin mới

Lao động may Nghệ An

Đẩy mạnh các giải pháp nâng cao tay nghề cho người lao động, đáp ứng nhu cầu tuyển dụng của doanh nghiệp

(Baonghean.vn) - Năm 2023, công tác giải quyết việc làm của Nghệ An tiếp tục vượt chỉ tiêu kế hoạch khá cao. Tuy nhiên, việc kết nối cung - cầu về lao động - việc làm giữa doanh nghiệp và người lao động chưa chặt chẽ; mặt bằng trình độ tay nghề người lao động còn thấp...

Những trải nghiệm thú vị ở Cửa Lò lúc rạng đông

Những trải nghiệm thú vị ở Cửa Lò lúc rạng đông

(Baonghean.vn) - Mua hải sản tươi sống ngay khi thuyền vừa cập bến, ghé tay đẩy thuyền cùng ngư dân, dõi mắt nhìn ngư dân nhanh tay gỡ những con cá, con ghẹ trên mắt lưới; thưởng thức món cá nướng thơm lừng ngay bên bếp than nơi bến cá… là những trải nghiệm thú vị của du khách khi đến với Cửa Lò.

Tạo động lực để người trẻ dấn thân và cống hiến

Tạo động lực để người trẻ dấn thân và cống hiến

(Baonghean.vn) - Nhân kỷ niệm 93 năm ngày thành lập Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh (26/3/1931 - 26/3/2024), Báo Nghệ An có cuộc trò chuyện với đồng chí Lê Văn Lương - Ủy viên Ban Thường vụ Trung ương Đoàn, Ủy viên Ban Chấp hành Đảng bộ tỉnh, Bí thư Tỉnh đoàn Nghệ An.

'Phép màu' ở Bệnh viện Ung bướu Nghệ An

'Phép màu' ở Bệnh viện Ung bướu Nghệ An

(Baonghean.vn) - “Trước đây, để tìm đến và hỗ trợ cho những hoàn cảnh khó khăn, chúng tôi thường phải về tận các địa phương, nhất là vùng sâu vùng xa. Nhưng bây giờ, chúng tôi chỉ cần đến Bệnh viện Ung bướu Nghệ An, ở đó luôn có những bệnh nhân khổ nhất, những con người cần hỗ trợ nhất”.

Độc đáo hội thi quăng chài ở miền Tây Nghệ An

Độc đáo hội thi quăng chài ở miền Tây Nghệ An

(Baonghean.vn) - Ngày 24/3, tại xã Châu Kim (Quế Phong) đã diễn ra Hội thi quăng chài lần thứ nhất năm 2024. Đây là hoạt động nhằm duy trì và phát triển nghề chài của địa phương cũng như góp phần làm phong phú thêm các hoạt động trong Lễ hội Đền Chín Gian năm 2024.

Tháng 3 yêu thương nơi biên giới Na Ngoi

Tháng 3 yêu thương nơi biên giới Na Ngoi

(Baonghean.vn) -  Xây dựng đường giao thông, tổ chức bữa cơm yêu thương, tặng quà cho học sinh khó khăn… là những hoạt động của đoàn viên thanh niên xã Na Ngoi và các lực lượng vũ trang đóng quân trên địa bàn, góp phần xây dựng hình ảnh đẹp về màu áo xanh tình nguyện nơi biên cương Tổ quốc.

Nghệ An tham dự Hội nghị 'Gặp gỡ Indonesia 2024'

Nghệ An tham dự Hội nghị 'Gặp gỡ Indonesia 2024'

(Baonghean.vn) - Ngày 22/3, tại thành phố Nha Trang, Bộ Ngoại giao phối hợp với Đại sứ quán Indonesia tại Việt Nam và Ủy ban nhân dân tỉnh Khánh Hòa tổ chức Hội nghị "Gặp gỡ Indonesia năm 2024". Hội nghị là hoạt động hướng tới kỷ niệm 70 năm thiết lập quan hệ ngoại giao Việt Nam - Indonesia.

Vui hội đền Chín Gian

Vui hội đền Chín Gian

(Baonghean.vn) - Đền Chín Gian tọa lạc trên đỉnh Pú Chò Nhàng thuộc bản Khoẳng, xã Châu Kim, huyện Quế Phong, được Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch xếp hạng Di tích cấp Quốc gia.

Phó Chủ tịch Thường trực UBND tỉnh thăm, động viên Đội Quy tập mộ liệt sĩ tại tỉnh Xiêng Khoảng

Phó Chủ tịch Thường trực UBND tỉnh thăm, động viên Đội Quy tập mộ liệt sĩ tại tỉnh Xiêng Khoảng

(Baonghean.vn) - Sáng 21/3, đồng chí Lê Hồng Vinh - Ủy viên Ban Thường vụ Tỉnh ủy, Phó Chủ tịch Thường trực UBND tỉnh và lãnh đạo một số sở, ngành đã đến thăm, động viên cán bộ, nhân viên Đội Quy tập mộ liệt sĩ Bộ Chỉ huy Quân sự tỉnh tại tỉnh Xiêng Khoảng, nước Cộng hoà Dân chủ Nhân dân Lào.