Thanh Đức (Thanh Chương): Lãng phí công trình tiền tỷ

(Baonghean) - Bức xúc vì công trình trạm bơm đồ sộ được xây dựng từ nguồn vốn 135/CP đã khánh thành và đưa vào sử dụng nhiều năm nay không phát huy hiệu quả, vừa lãng phí, vừa gây khó khăn trong quá trình sản xuất của nhân dân, Cử tri xã Thanh Đức (Thanh Chương) đã nhiều lần kiến nghị, và Báo Nghệ An cách đây vài năm cũng đã từng có bài phán ánh nhưng đến nay tình trạng này vẫn chưa được giải quyết…

Hệ thống kênh N1 - Công trình Trạm bơm Cầu Sến gồm 596m đường ống sắt được thiết kế cách mặt đất khoảng 1,5m bởi hệ thống chân trụ bê tông kiên cố, 885m kênh bê tông là những hạng mục công trình được xây dựng mới bằng nguồn vốn 135 giai đoạn 2 của Chính phủ để hoàn chỉnh hệ thống kênh tưới của Trạm bơm Cầu Sến đã được xây dựng từ năm 2002 với số tiền lên đến khoảng 1,3 tỷ đồng. Công trình do huyện Thanh Chương làm chủ đầu tư, được hoàn thành và bàn giao cho xã Thanh Đức từ năm 2007.

Thế nhưng, ngoài một lần khởi động thử duy nhất thì công trình này chưa một lần vận hành vì khe Trảy (là nơi đặt trạm bơm đầu nguồn) vốn rất ít nước, những ngày khô hạn không có nước. Hệ thống đường ống bằng sắt chạy vắt ngang cánh đồng gây khó khăn cho sản xuất của người dân nên nhân dân xã Thanh Đức đã nhiều lần kiến nghị xử lý nhưng chính quyền các cấp vẫn chưa giải quyết. Theo quan sát của chúng tôi, hiện nay do trải mình giữa mưa nắng quá lâu mà không vận hành nên sắt tại đường ống đã có dấu hiệu bong tróc, hoen gỉ, còn hệ thống đường mương bằng bê tông, rác rưởi và cây cỏ đã gần như lấp đầy.

Hệ thống kênh sắt nằm phơi sương bong tróc, hoen gỉ.

Trao đổi về vấn đề này, lãnh đạo chính quyền xã Thanh Đức cho hay, theo ý tưởng ban đầu Trạm bơm Cầu Sến gồm 2 tổ máy, lấy nước từ khe Trảy, đưa vào sử dụng từ năm 2007 để cấp tưới nước cho 35 ha lúa và hoa màu bên bờ tả của khe, nhưng đến nay chỉ có một tổ máy là có thể hoạt động phục vụ tưới cho 7 ha lúa của 2 hộ là anh Tâm, anh Đại ở xóm 5. Từ thực tế hiện trạng công trình và theo nguyện vọng của dân, chính quyền xã Thanh Đức cũng đã nhiều lần kiến nghị lên huyện xin được chuyển hệ thống đường ống sắt sang cho xã khác có nhu cầu, và thực tế là cũng đã có nhiều xã đăng kí. Huyện Thanh Chương cũng đã có công văn xin ý kiến của các ngành liên quan về việc thanh lý kênh tưới N1 Trạm bơm Cầu Sến xã Thanh Đức.

Ngày 4/2/2013, Sở NN&PTNT đã có Công văn số 271 nêu ý kiến: “Từ khi được bàn giao đến nay kênh N1 không được vận hành do diện tích đất nông nghiệp để tưới lúa và hoa màu như mục tiêu ban đầu đã được trồng chè và cây công nghiệp ngắn ngày khác… Đề nghị UBND huyện Thanh Chương chỉ đạo các phòng ban và UBND xã Thanh Đức khuyến cáo nhân dân vùng hưởng lợi sử dụng kênh N1- Trạm bơm Cầu Sến để cấp nước tưới cho cây chè và cây công nghiệp ngắn ngày khác vì nhu cầu của loại cây trồng này cũng cần nước tưới mới đảm bảo năng suất và chất lượng”. Sở NN&PTNT cũng đề nghị UBND huyện Thanh Chương “huy động nội lực hoàn thiện tuyến kênh N1 như đầu tư các kênh nhánh, các bể chứa tập trung để có thể đảm bảo mục đích sang tưới cho các cây công nghiệp ngắn ngày…”.

Tuy nhiên, theo lãnh đạo xã Thanh Đức thì vấn đề ở đây không phải là tưới cho loại cây gì, mà ở chỗ khe Trảy - nơi khởi nguồn Trạm bơm Cầu Sến, không có nước, thiếu nước nên không thể vận hành hệ thống kênh tưới phát huy hiệu quả. Điều này đã được kiểm chứng qua thực tế từ khi xây dựng trạm bơm đến nay. Đấy cũng là lí do chính dẫn tới công trình tiền tỷ này nhiều năm nay nằm phơi sương “đắp chiếu”. Hơn nữa, theo ý kiến của người dân thì cây chè phải tưới theo dạng phun chứ không thể tưới theo kiểu tháo tràn như đối với cây lúa. Mới đây (ngày 11/3/2013) huyện Thanh Chương cũng đã có buổi làm việc với chính quyền xã Thanh Đức, có sự tham gia của các tổ chức đoàn thể đại diện cho nhân dân để bàn các biện pháp xử lý Trạm bơm Cầu Sến.

Trạm bơm đầu nguồn không có nước.

Theo bà Đậu Thị Oanh - Chủ tịch Hội Nông dân xã Thanh Đức thì “đa số các ý kiến đồng tình với việc đề nghị các cấp có thẩm quyền sớm có hướng giải quyết dứt điểm theo nguyện vọng của người dân, nếu không cải tạo được thì tháo dỡ chuyển sang cho các xã khác có nhu cầu để tránh lãng phí tiền của Nhà nước và thuận tiện cho việc sản xuất của người dân”. Văn bản kết luận của ông Phan Đình Hà - Phó Chủ tịch UBND huyện Thanh Chương tại buổi làm việc khẳng định: “Việc giải quyết những tồn tại của công trình Trạm bơm Cầu Sến là việc làm hệ trọng, cấp bách”.

Tuy nhiên, “trong quá trình xử lý cần xem xét thận trọng, tránh chủ quan duy ý chí, vội vàng”. Cũng theo kết luận này, để có cơ sở trình các cấp thẩm quyền giải quyết, huyện Thanh Chương sẽ thực hiện việc khảo sát nguồn nước, xác định khả năng cấp nước cho trạm bơm cả 3 vụ trong năm (xuân, hè thu, vụ đông); khảo sát nhu cầu sử dụng nước của nhân dân, bao gồm cả tưới cho chè, mía, rau màu vùng bãi thấp; lấy ý kiến của nhân dân trước, trong khi xây dựng Trạm bơm Cầu Sến và hệ thống kênh N1. Sau khi tiến hành khảo sát nguồn nước và nhu cầu tưới xong, tham mưu với UBND huyện “họp bàn” các bước tiếp theo.

Tình trạng bỏ không lãng phí của Trạm bơm Cầu Sến và hệ thống kênh sắt N1 kéo dài (từ năm 2007 đến nay chưa vận hành lần nào), dư luận nhân dân và báo chí cũng đã phản ánh, kiến nghị nhiều lần. Không biết chính quyền huyện Thanh Chương còn phải “họp bàn” đến bao giờ mới có hướng giải quyết?

Khánh Ly