Thiết quân luật không thành công có thể khiến vị thế Tổng thống Hàn Quốc bị đe dọa

Theo Reuters ngày 4/12, tuyên bố thiết quân luật gây sốc vào đêm khuya của Tổng thống Hàn Quốc Yoon Suk Yeol đã đẩy mâu thuẫn xung đột trong nhiều năm với giới chính trị đối lập, giới truyền thông và thậm chí cả đảng bảo thủ của ông lên đến đỉnh điểm và khiến tương lai chính trị của ông trở nên bấp bênh.

Tổng thống Yoon Suk Yeol đã hứa sẽ hủy bỏ lệnh đó sau khi Quốc hội bỏ phiếu ngăn chặn động thái này. Bộ Quốc phòng Hàn Quốc cho biết sẽ tiếp tục duy trì thiết quân luật tới khi Tổng thống Yoon ra lệnh dỡ bỏ.

Ông Yoon đã giành chiến thắng vang dội trong cuộc bầu cử tổng thống gay cấn nhất trong lịch sử Hàn Quốc vào năm 2022 giữa làn sóng bất bình về chính sách kinh tế, bê bối và chiến tranh giới tính, định hình lại tương lai chính trị của nền kinh tế lớn thứ tư châu Á.

Trong phiên điều trần phê chuẩn chức vụ Bộ trưởng Quốc phòng vào tháng 9, Kim Yong-hyun, khi đó là người đứng đầu lực lượng an ninh của Tổng thống Yoon, đã bác bỏ những gợi ý của các nhà lập pháp đối lập rằng việc bổ nhiệm ông là một phần trong công tác chuẩn bị ban bố thiết quân luật.

Động thái của Tổng thống Yoon diễn ra khi Hàn Quốc cố gắng củng cố vị thế của mình trước lễ nhậm chức của Tổng thống đắc cử Mỹ Donald Trump vào ngày 20/1/2025. Ông Trump được cho là bất đồng quan điểm với người tiền nhiệm của Tổng thống Yoon về thương mại và chi trả cho quân đội Mỹ đồn trú tại Hàn Quốc.

Mason Richey, giáo sư tại Đại học Hankuk cho biết: "Đối với một vị tổng thống tập trung quá nhiều vào danh tiếng quốc tế của Hàn Quốc, điều này khiến Hàn Quốc trông rất bất ổn. Nó sẽ có tác động tiêu cực đến thị trường tài chính và tiền tệ cũng như vị thế ngoại giao của Hàn Quốc trên thế giới".

Jenny Town, chuyên gia của Trung tâm Stimson có trụ sở tại Mỹ, cho biết động thái này có vẻ "tuyệt vọng và nguy hiểm" và có thể báo hiệu sự khởi đầu cho hồi kết của nhiệm kỳ tổng thống của ông Yoon. "Ông ấy vốn đã không được ưa chuộng, nhưng đây có thể chỉ là giọt nước tràn ly khiến quá trình luận tội tiếp tục diễn ra", bà nói.

Nghị sĩ Cho Kuk, từng là bộ trưởng tư pháp và trợ lý tổng thống phụ trách vấn đề dân sự, cho biết Tổng thống Yoon “ban bố thiết quân luật bất hợp pháp và đây là căn cứ để luận tội”. Nghị sĩ này nhận định đây là khủng hoảng cấp quốc gia và đề nghị công tố viên bắt ông Yoon và Bộ trưởng Quốc phòng Kim Yong-hyun ngay lập tức.

Theo quy định trong hiến pháp, Tổng thống phải tuân thủ sau khi quốc hội yêu cầu dỡ bỏ thiết quân luật. Tuy nhiên, chưa rõ liệu điều đó có xảy ra hay không. Sắc lệnh thiết quân luật mà ông Yoon ban bố trước khi các nhà lập pháp bỏ phiếu, quy định rằng hoạt động chính trị và quốc hội đều bị cấm.