Thiếu và thừa nguồn nhân lực cho doanh nghiệp

(Baonghean) - Nâng công suất ép mía lên 2.500 tấn/ngày nhưng ngay vụ ép đầu tiên (2010-2011), nhà máy đường Sông Con (Tân Kỳ) đã gặp một số sự cố, gây tổn thất trong sản xuất, hệ số an toàn thấp. Một số hạng mục khi kết nối, vận hành chưa đảm bảo do thiếu cán bộ chuyên sâu theo dõi nên một số ngày phải dừng ép, ảnh hưởng đến thời vụ sản xuất và lợi ích của nông dân. Tình trạng thừa, thiếu nguồn nhân lực hiện đang là câu chuyện “nóng” tại nhiều nhà máy.

Không riêng gì nhà máy đường Sông Con, Nhà máy đường Tate & Lyle (Quì Hợp), Nhà máy sữa Vinamilk thường xuyên ra thông báo tuyển dụng nhân sự kỹ thuật là các kỹ sư chế tạo máy, tự động hoá, hoá thực phẩm…. nhưng vẫn chưa tìm được các cán bộ kỹ thuật mà công ty đang cần.

Tìm kỹ sư chuyên ngành khó đã đành, công nhân hiện cũng “khan”. Công ty CP dệt may Hoàng Thị Loan là địa chỉ thu hút rất đông lao động. Tuy nhiên, số lượng công nhân ngắn hạn vào ra liên tục biến động do công nhân vào làm việc được một thời gian nhưng phải làm ca đêm, trực máy, áp lực cao… đã khiến cho nhiều người không chịu được phải xin nghỉ việc dù công ty đã có nhiều chính sách đãi ngộ. Công ty đang thực hiện thưởng sổ tiết kiệm cho công nhân nếu làm việc ổn định 5 năm ở nhà máy, cho thấy nhà máy rất cần đến lực lượng công nhân ổn định.

Ở các công ty xây dựng, cứ khi có hợp đồng mới, khi có công trình mới lại quáng quàng tìm công nhân, tìm kỹ thuật, tìm giám sát… Công nhân xây dựng hiện nay chủ yếu là lực lượng nông nhàn tranh thủ mùa vụ đi làm chứ số được đào tạo chính qui rất ít. Còn cán bộ kỹ thuật, giám sát thì nay làm ở công ty này, mai công ty khác theo kiểu hợp đồng ngắn hạn, theo họ làm như vậy thu nhập cao hơn. Kết quả là chất lượng công trình vẫn còn nhiều điều để bàn bởi lực lượng trực tiếp thì làm theo kinh nghiệm, kỹ thuật đang “chạy sô”.

Trong khi đó, lực lượng giáo viên ra trường thiếu việc làm, các cử nhân kinh tế, kế toán trung cấp, cử nhân chính trị, văn hóa… được đào tạo tràn lan mong có việc làm mà rất khó tìm được. Trường cứ đào tạo, trò cứ học nhưng thực tế đang cần gì thì dường như họ không cần quan tâm.

Thực tế chứng minh nhu cầu về việc làm và ý nghĩa của việc làm quyết định đến cuộc sống của mỗi người rất lớn. Đương nhiên sẽ khó thành công nếu thiếu việc làm hoặc không được làm việc đúng khả năng, đúng chuyên môn của mình. Làm việc tự do hiện nay tại các cửa hàng, cửa hiệu, hay tự mở các cửa hàng, các doanh nghiệp đang là lựa chọn của rất nhiều người thay cho vào làm cho các công ty, doanh nghiệp . Bởi áp lực công việc ít hơn, tự do hơn và thu nhập có khi lại cao hơn.

Trước đây, người lao động có nhu cầu vào làm việc ở các doanh nghiệp nhà nước, các công ty CP do hi vọng vào làm việc được đóng bảo hiểm để có quyền lợi khi về hưu. Nhưng nay nhiều loại hình bảo hiểm như nhân thọ, bảo hiểm nông dân… đã khiến cho nhu cầu đó được giải tỏa bằng nhiều cách. Về phía doanh nghiệp, việc trả lương không đầy đủ, không đúng hạn hoặc thấp so với công sức, khả năng của người lao động cũng không hấp dẫn người lao động. Nhiều đơn vị không thực hiện các chế độ đóng bảo hiểm xã hội cho người lao động như pháp luật qui định. Việc đào tạo một kỹ sư chính qui rất tốn kém và khổ công nhưng ra trường thu nhập một tháng chỉ vài ba triệu đồng vì tính theo hệ số lương nhà nước. Một số nhà máy lớn tuyển được người giỏi hứa hão đủ chuyện, nhưng khi vào làm rồi lại không thực hiện khiến họ phải bỏ đi. Vì vậy, cả nhân lực chất lượng cao và nhân công trực tiếp hiện nay vẫn vừa thiếu, vừa thừa.

Chi phí tuyển dụng và thời gian tuyển dụng hiện nay đang khiến không ít doanh nghiệp tốn kém. Nhân lực chất lượng là vốn quí của các công ty, nhà máy và một trong những điều mà doanh nghiệp cần đối với địa phương là được hỗ trợ về nhân lực để họ yên tâm sản xuất.

Châu Lan