Theo nhìn nhận, để chống được thực trạng trốn phí, trốn doanh thu trên các tuyến đường BOT hiện nay thì chỉ có triển khai thu phí tự động không dừng. Bởi, doanh thu tại trạm theo ngày sẽ được truyền thẳng trực tiếp về các cơ quan chức năng, cơ quan quản lý và doanh nghiệp BOT, ngân hàng.
Tuy vậy đến nay, qua nhiều lần trì hoãn, việc thu phí tự động không dừng trên tuyến QL1 cũng như đường Hồ Chí Minh vẫn chưa thể triển khai đồng loạt.
 |
| Ảnh minh họa |
Bộ trưởng Bộ GTVT Nguyễn Văn Thể cho biết, theo chỉ đạo của Thủ tướng, hết năm 2018, phải thực hiện thu phí sử dụng đường bộ tự động không dừng tại tất cả các trạm thu phí trên QL1 và đường Hồ Chí Minh qua Tây Nguyên. Dù Bộ GTVT thường xuyên đốc thúc, nhưng tiến độ dự án đã bị chậm, đến nay vẫn chưa thực hiện được theo yêu cầu.
Ngoài chậm tiến độ lắp đặt hạ tầng hệ thống thu phí tự động, lãnh đạo Bộ GTVT cũng chỉ rõ việc Tổng cục Đường bộ Việt Nam không tiếp thu, thực hiện theo ý kiến chỉ đạo trước đây, dẫn đến lúng túng, khó khăn khi thực hiện.
“Tại sao không áp dụng tự động hoàn toàn, cho phép xe không nộp tiền vẫn được đi qua, sau đó truy thu qua trung tâm đăng kiểm và có cơ chế, chế tài thu phần thu nộp chậm? Để làm được điều này, phải xây dựng cơ sở pháp lý, nhưng đến nay vì sao chưa có?”- lãnh đạo Bộ GTVT đặt vấn đề.
Báo cáo của Tổng cục Đường bộ Việt Nam cho thấy, trong dự án BOO giai đoạn 1, có 44 trạm (bao gồm 18 trạm bổ sung từ tháng 8/2018) và đã lắp đặt được 29 trạm, vận hành được 27 trạm thu phí có làn thu tự động. Trên QL1 và đường Hồ Chí Minh qua Tây Nguyên còn có 10 trạm đưa vào dự án BOO giai đoạn 2. Theo chỉ đạo của Bộ trưởng, đến cuối tháng 6/2019 các trạm này phải lắp đặt, đưa vào vận hành.
Song, Bộ trưởng Bộ GTVT yêu cầu Tổng cục Đường bộ Việt Nam phải khẩn trương kết thúc giai đoạn thu phí thủ công để chuyển sang thu phí tự động hoàn toàn trong năm 2019. Không có chuyện sang năm 2020 mới chuyển sang thu phí tự động không dừng.
Liên quan đến việc sử dụng tiền trong tài khoản trả trước của VETC hiện nay, ông Thể cho rằng, chưa tạo được lợi ích cho chủ tài khoản, người dân.
Bởi tổng số tiền nộp trước vào tài khoản trả trước có thể sinh lợi nhưng phần sinh lợi lại không quay lại phục vụ người dân.
“Hiện tiền nộp vào tài khoản được chuyển vào ngân hàng BIDV nhưng không được tính lãi nên người dân không được lợi gì. Bộ GTVT sẽ làm việc với các ngân hàng, có giải pháp để nguồn kinh phí trong tài khoản sinh lãi và quay lại phục vụ chủ tài khoản, người dân”- ông Thể thông tin.
Ngoài ra, hệ thống thu phí tự động không dừng phải chứng tỏ được sự công khai, minh bạch để người dân, tổ chức, đơn vị cùng giám sát.
Cụ thể như, tại các trạm thu phí tự động phải có bảng thông tin điện tử tự động hiển thị từng chiếc xe đi qua, từng số tiền thu được để minh bạch chuyện thu phí. Công nghệ hoàn toàn làm được và có như vậy người dân mới tin tưởng thực hiện thu phí không dừng.
