Tiên Linh, nét quê bình dị

(Baonghean) - Tạm rời xa thành Vinh ồn ào tấp nập, từ Cửa Tiền vượt qua đường sắt, chúng ta ghé về làng Tiên Linh thuộc xã Hưng Mỹ (Hưng Nguyên) để khám phá, thưởng lãm vùng đất ven đô với những nét quê bình dị, thân thương, của cây đa, chùa làng, mái đền cổ kính…
Theo các cụ cao niên, làng xưa có 3 xóm: Thượng, Trình, Đình, lấy xóm Đình làm trung tâm. Trên cánh đồng Vang, là nơi có những công trình văn hóa, vui chơi của làng. Chùa Tiên Linh ra đời từ xa xưa, trước cổng chùa có 2 cây giới già, nên người làng đã gọi là chùa Giới. Chính điện 2 gian, ẩn mình dưới bóng cây cổ thụ, bên trong thờ nhiều tượng phật và một quả chuông to. Những ngày sóc vọng, lễ, tết, dân làng thường đến chùa dâng lễ, cầu yên. Nơi đây, trước cách mạng là nơi hội họp của Chi bộ Ngọc Điền, trong kháng chiến chống Pháp là nơi đóng quân của bộ đội.
Đền Tiên Linh ở xã Hưng Mỹ (Hưng Nguyên).
Đền Tiên Linh ở xã Hưng Mỹ (Hưng Nguyên).
Trước mặt chùa có giếng Chuông, là một giếng cổ “rộng như cái ao” có cầu lên xuống được ghép bằng đá tảng, giếng là nơi dân cả vùng Tiên Linh - Thái Lão (Kẻ Triềng), thường đến lấy nước về ăn. Bên phải chùa là khu sân hội - một vùng đất cao ráo, được dùng làm sân chơi cho làng. Những ngày lễ hội, tại đây làng thường cắm nêu, dựng cờ, tổ chức các trò chơi dân gian như đánh đu, leo cột, chọi gà… huyên náo. Chùa có hẳn mấy mẫu ruộng cho dân cày cấy, hàng năm thu hoa lợi, phục vụ việc hương đèn, xôi oản.
Bên trái chùa là khu nhà Thánh, gồm 2 dãy 10 gian lim dổi, lợp ngói, xây tường, thờ Khổng Tử và các vị tiên hiền. Hàng năm vào Rằm tháng 8, làng lại tổ chức tế Thánh với đầy đủ quan viên, chức sắc và những người có học, nhằm vinh danh đạo Nho và cầu mong sự học cho làng. Mỗi lần tế Thánh, làng đều tổ chức rước kiệu long trọng, các xóm trong làng luân phiên nhau đảm nhiệm. Chùa, nhà Thánh, giếng Chuông, sân hội gắn kết với nhau như một thể thống nhất, tạo nên nét đặc sắc riêng trong cảnh quan văn hoá và nề nếp sinh hoạt của làng.
Thời gian đi vào quên lãng, trên cánh đồng Vang chỉ còn lại dấu tích của giếng làng, sân hội, năm 2012, người dân địa phương và phật tử gần xa đã đồng tâm, góp sức khôi phục lại chùa làng. Trên vị trí xưa, chính điện, tượng phật đã được xây dựng khang trang, các hạng mục khác như nhà tăng, cổng vào, tường bao, hệ thống cây cảnh, lối đi đang được thi công, tôn tạo. Sau bao năm chỉ còn trong ký ức, mái chùa Tiên Linh đã trở về hiện hữu như xưa, tiếp tục là nơi sinh hoạt văn hoá tâm linh, tín ngưỡng của làng, hướng mọi người đến với tấm lòng từ bi, thánh thiện. Làng còn có đền Tiên Linh thờ Cao Sơn Cao Các, với 2 toà thượng, hạ uy nghi dưới bóng đa già. Thượng điện 2 gian, hạ điện 5 gian đều làm bằng gỗ lim. Hàng năm tại đền thường làm lễ Khai Hạ, lễ Kỳ Phúc… mỗi lần tế lễ, dân làng lại tổ chức lễ rước sắc vô cùng long trọng. 
Ngay trên con đường làng, trước mặt đền, có cây đa hàng trăm năm tuổi toả bóng sum suê. Cụ Chước một người dân của làng cho biết, khi tóc cụ còn để chỏm, nó đã lớn như bây giờ, trẻ em trong làng thường ra đây chơi trò trận giả. Những năm 1930 - 1931, trên cây đa này, cách mạng đã treo cờ đỏ búa liềm, kêu gọi, cổ vũ dân làng đứng dậy đấu tranh. Vượt qua mưa nắng, đạn bom, cây đa làng vẫn vươn lên xanh tốt, như là chứng tích cho bao thăng trầm, biến đổi của vùng quê này. Cây đa được xem là cây quý của làng, đang được mọi người chăm nom, gìn giữ. Với người Tiên Linh, cây đa, giếng nước, mái đền là những hình ảnh quê hương thân thuộc, đã đi vào tâm khảm của bao thế hệ.
Tiên Linh bình dị với những nét đẹp làng quê truyền thống, dẫu đã chia tay về phố, trong lòng vẫn còn vang vọng câu ca: “Làng ta vốn trước Tiên Linh/ Cây đa còn đó, vườn đình còn đây”. Vùng đất ven đô đã và đang có nhiều thay đổi, nhưng tình đất và người nơi đây thì mãi còn giữ trọn nếp làng. 
Huy Thư

tin mới

Trai làng biển vác 'kiệu bay' trong màn chạy ói, chen nhau 'cướp' lộc tại Lễ hội Đền Cờn

Trai làng biển vác 'kiệu bay' trong màn chạy ói, chen nhau 'cướp' lộc tại Lễ hội Đền Cờn

(Baonghean.vn) - Lễ hội Đền Cờn năm 2024 có nhiều hoạt động, trò chơi dân gian, nhưng đặc sắc nhất là tục chạy ói với màn rước kiệu, tung kiệu bay trên biển. Tục chạy ói thường được tổ chức vào sáng ngày 21 tháng Giêng Âm lịch hàng năm, là nghi lễ quan trọng với ngư dân vùng biển.

Lễ hội đền Vạn - Cửa Rào: Tưởng nhớ công lao của Đốc tướng Đoàn Nhữ Hài và quân binh thời Trần

Lễ hội đền Vạn - Cửa Rào: Tưởng nhớ công lao của Đốc tướng Đoàn Nhữ Hài và quân binh thời Trần

(Baonghean.vn) - Nằm ở ngã ba sông, nơi hợp lưu của dòng Nậm Nơn và Nậm Mộ để hình thành nên dòng sông Cả kỳ vĩ bồi đắp cho vùng hạ du, đền Vạn - Cửa Rào được xem là ngôi đền linh thiêng nhất miền Tây xứ Nghệ. Sáng 1/3 (20 tháng Giêng), người dân muôn phương đã nô nức dự Lễ hội đền Vạn - Cửa Rào.

Sẵn sàng cho Lễ hội Hang Bua

Sẵn sàng cho Lễ hội Hang Bua

(Baonghean.vn) - Hang Bua là thắng cảnh tự nhiên nằm trong dãy núi đá vôi “Phà Én” thuộc xã Châu Tiến, huyện Quỳ Châu, cách thành phố Vinh 170km về phía Tây Bắc. Lễ hội Hang Bua là một trong những lễ hội lớn nhất của đồng bào các dân tộc của huyện nói riêng và vùng Tây Bắc Nghệ An nói chung.

Lưu mãi nét đẹp văn hoá Thổ ở làng Mo Mới

Lưu mãi nét đẹp văn hoá Thổ ở làng Mo Mới

(Baonghean.vn) - Gìn giữ và nuôi dưỡng tình yêu văn hóa truyền thống cho thế hệ trẻ là việc được các cấp ngành cùng đồng bào vùng Tây Bắc Nghệ An chú trọng. Ở làng Mo Mới, xã Nghĩa Xuân (Quỳ Hợp), bà con dân tộc Thổ tích cực sưu tầm, trao truyền những làn điệu dân ca, dân vũ cho thế hệ trẻ.

Người 'giữ lửa' nghề rèn truyền thống của người Mông

Người 'giữ lửa' nghề rèn truyền thống của người Mông

(Baonghean.vn) - Là thế hệ thứ 3 trong gia đình người Mông gắn bó với nghề rèn truyền thống, ông Và Tông Dê (Tương Dương) ngày ngày thổi lửa làm ra không biết bao nhiêu dụng cụ lao động cho bà con. Lò rèn không chỉ nuôi sống gia đình ông mà còn là nơi lưu giữ nghề truyền thống của đồng bào Mông.

Sắc Xuân trên trang phục phụ nữ dân tộc Mông

Sắc Xuân trên trang phục phụ nữ dân tộc Mông

(Baonghean.vn) - Mỗi dịp Tết đến, Xuân về, lên các bản làng vùng cao, đặc biệt là đến các bản có đồng bào Mông sinh sống, nhiều khách du lịch rất ấn tượng bởi sắc màu trên những bộ trang phục của người phụ nữ, dường như thấy được sắc Xuân trong đó...

Về miền Tây xứ Nghệ khám phá trang phục người Thái cổ

Về miền Tây xứ Nghệ khám phá trang phục người Thái cổ

(Baonghean.vn) - Tại bản Hoa Tiến (xã Châu Tiến, huyện Quỳ Châu), người dân nơi đây vẫn lưu giữ một bộ trang phục của người Thái cổ. Với những họa tiết, hoa văn được thêu một cách tỉ mỉ, kỳ công, bộ trang phục sau hơn 100 năm vẫn giữ được vẹn nguyên giá trị vốn có.

Chuyện 'giữ' cá mát ở Nặm Cướm

Chuyện 'giữ' cá mát ở Nặm Cướm

(Baonghean.vn) - Qua một thời gian dài khai thác tận diệt, nguồn cá mát dần cạn kiệt. Trước thực trạng đó, năm 2023, chính quyền xã Diên Lãm (Quỳ Châu) đã ban hành đề án “Bảo tồn và phát triển nguồn lợi cá mát Nặm Cướm”…

Ngõ phố thắm tình dân

Ngõ phố thắm tình dân

(Baonghean.vn) - Các ngõ phố được trang hoàng sạch, đẹp để đón Tết nguyên đán Giáp Thìn 2024. Rất nhiều công trình, phần việc in dấu tình đoàn kết của các hộ dân. Điều đó càng tô thắm thêm tình dân trên mỗi ngõ phố ở thành Vinh. 

'Tôi tự hào là một người Nghệ'

'Tôi tự hào là một người Nghệ'

(Baonghean.vn) - Mắc chứng teo cơ tủy sống từ nhỏ, chị Nguyễn Thị Vân (SN 1986), quê Nghi Lộc, được biết đến là một nhân vật có tầm ảnh hưởng tới xã hội, nhất là trong cộng đồng người khuyết tật. Trò chuyện với phóng viên Báo Nghệ An, chị tự hào nhận mình có những “cá tính” đặc trưng rất Nghệ.

Hoa 'tớ dày' xao xuyến miền rẻo cao Kỳ Sơn

Hoa 'tớ dày' xao xuyến miền rẻo cao Kỳ Sơn

(Baonghean.vn) - "Tớ dày" là cách gọi của đồng bào Mông về loài hoa anh đào. Những ngày này các bản làng ở xã Mường Típ, huyện rẻo cao Kỳ Sơn rực sắc "tớ dày". Bất cứ ai cũng trở nên bồi hồi xao xuyến trước loài hoa tuyệt đẹp này.

Tỉ mẩn nghề đan lưới lồng ở Nghi Long

Tỉ mẩn nghề đan lưới lồng ở Nghi Long

(Baonghean.vn) - Gắn bó với nghề đan lưới lồng bè, những người làm nghề ở Trung Sơn (xã Nghi Long, huyện Nghi Lộc) luôn trăn trở nâng cao tay nghề. Mỗi đường đan, nút thắt là cả sự tỉ mẩn gửi vào đó sự bền chắc của sản phẩm, giúp người nuôi trồng thuỷ sản thêm bội thu…

Thăm phòng trưng bày 'Pỉ Noọng' của bà mế người Thái

Thăm phòng trưng bày 'Pỉ Noọng' của bà mế người Thái

(Baonghean.vn) - Tại bản Hoa Tiến, xã Châu Tiến, huyện Quỳ Châu có một phòng trưng bày rất đặc biệt mang tên Pỉ Noọng. Đây là không gian trưng bày vật dụng truyền thống của các dân tộc thiểu số như Thái, Mông, Dao, Tày… do bà Sầm Thị Bích dày công sưu tầm từ những năm 1990 cho đến nay.

Du lịch

Khát vọng phát triển du lịch miền Tây

(Baonghean.vn) - Miền Tây Nghệ An tiếp tục được quan tâm định hướng phát triển du lịch với các chương trình, dự án nhằm mang lại thu nhập và nâng cao mức sống cho người dân theo tinh thần Nghị quyết số 39 của Bộ Chính trị về xây dựng và phát triển tỉnh đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045.

Xem người Mông Nghệ An làm bánh đặc sản 'lua dúa'

Xem người Mông Nghệ An làm bánh đặc sản 'lua dúa'

(Baonghean.vn) - Ngày Tết càng đến gần cũng là dịp người Mông ở Nghệ An bắt đầu vào mùa làm bánh "lua dúa". Những chiếc bánh dẻo của cộng đồng này chủ yếu dùng để ăn trong gia đình và cũng là vật phẩm không thể thiếu trong lễ cúng của một số dòng họ.