Tiếp công dân, xử lý đơn theo tiêu chuẩn ISO 9001:2015 ở Hưng Nguyên

Phát huy vai trò ban tiếp công dân

Huyện Hưng Nguyên là địa bàn có nhiều dự án trọng điểm quốc gia và tỉnh triển khai, điển hình là Dự án VSIP Nghệ An, đường bộ cao tốc Bắc - Nam với quy mô diện tích đất thu hồi và phạm vi ảnh hưởng trên nhiều xã, thị trấn. Cùng với đó, địa phương cũng đang trong thời kỳ quyết liệt, tập trung thực hiện nhiều dự án, công trình đầu tư xây dựng cơ sở hạ tầng giao thông, thủy lợi, cơ sở văn hóa…, nhằm đưa huyện đạt chuẩn nông thôn mới.

Mặt khác, công tác cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất phát sinh yếu tố khó khăn, vướng mắc; nhiều vấn đề phức tạp liên quan đến đất đai… Đồng chí Lê Thúy Hạnh - Chuyên trách Ban Tiếp công dân huyện Hưng Nguyên cho biết, thực tế nêu trên chiếm khoảng 90% tỷ lệ đơn thư khiếu nại, tố cáo, kiến nghị, đề xuất trên địa bàn huyện Hưng Nguyên thời gian qua.

Từ thực tiễn đó, công tác tiếp dân, giải quyết đơn thư được UBND huyện Hưng Nguyên tập trung cao độ, gắn trách nhiệm cụ thể cho từng cấp, cơ quan, đơn vị và cá nhân; trong đó, xác định cơ quan đầu mối của công tác tiếp nhận, xử lý giải quyết đơn thư phản ánh, kiến nghị, khiếu nại, tố cáo là Ban Tiếp công dân huyện.

Vì vậy, ngay từ đầu, huyện đã chú trọng, lựa chọn những người am hiểu sâu sắc các chủ trương, chính sách của Đảng, pháp luật của Nhà nước, có đạo đức, phẩm chất tốt, tinh thần trách nhiệm đối với công việc, tận tụy phục vụ nhân dân; đồng thời, thực hiện nghiêm chế độ tiếp dân thường xuyên theo quy định. Đây là đội ngũ tham mưu, “gác cửa” rất quan trọng, góp phần giảm bức xúc trong nhân dân, hạn chế được việc phát sinh đơn thư, đơn thư vượt cấp.

Thực tiễn có nhiều vấn đề phát sinh đơn thư nguyên nhân là do người dân chưa am hiểu, nắm bắt kịp thời các quy định của pháp luật và cho rằng, cơ quan Nhà nước đã làm sai, ảnh hưởng đến quyền lợi của họ, nhưng khi được cán bộ Ban Tiếp công dân huyện nghiên cứu, giải thích và đưa ra các biện dẫn cụ thể theo quy định của pháp luật thì người dân hiểu và không gửi đơn.

Hoặc có những vấn đề như tranh chấp đất đai, tranh chấp lối đi chung ở cấp xã không giải thích, tổ chức hòa giải theo quy định buộc người dân “đệ đơn” lên huyện. Khi lên huyện, ban tiếp công dân nghiên cứu nội dung đơn, làm rõ thẩm quyền giải quyết, nếu thấy đó là trách nhiệm của chính quyền cấp xã thì yêu cầu cấp xã phải tổ chức hòa giải thỏa đáng, đồng thời, giải thích, hướng dẫn công dân hiểu rõ quy định của pháp luật, để nguyện vọng, mong muốn của người dân sớm được giải quyết kịp thời, tránh việc gửi đơn sai địa chỉ không hiệu quả.

“

Bộ phận tiếp công dân là đội ngũ tham mưu, “gác cửa” rất quan trọng, góp phần giảm bức xúc trong nhân dân, hạn chế được việc phát sinh đơn thư, đơn thư vượt cấp.

Bên cạnh duy trì nghiêm chế độ tiếp công dân thường xuyên, thông qua tiếp nhận đăng ký của công dân đối với Chủ tịch UBND huyện và tiếp nhận đơn thư khiếu nại, tố cáo, kiến nghị, đề xuất của công dân, Ban Tiếp dân huyện đã nghiên cứu, phân loại, xác định đúng thẩm quyền, trách nhiệm của các cơ quan chuyên môn cấp huyện và đơn vị cấp xã để tham mưu cho Chủ tịch UBND huyện ban hành văn bản giao việc cho các đơn vị, cá nhân liên quan giải quyết theo thẩm quyền.

Đồng chí Lê Thúy Hạnh - Chuyên trách Ban Tiếp công dân huyện Hưng Nguyên cho rằng: Việc tham mưu chính xác thẩm quyền giải quyết sẽ nâng cao chất lượng và rút ngắn thời gian giải quyết của các đơn vị khi tránh được việc chuyển qua, chuyển lại hoặc đùn đẩy trách nhiệm. Ban tiếp công dân cũng là đầu mối theo dõi tiến độ và chất lượng giải quyết để đôn đốc các đơn vị, đồng thời, trực tiếp tham mưu cho Chủ tịch UBND huyện đưa ra các giải pháp tiếp theo nhằm đảm bảo công tác tiếp công dân và giải quyết đơn thư được thực hiện hiệu quả.

Trách nhiệm người đứng đầu các cấp

Ở huyện Hưng Nguyên, chế độ tiếp công dân của Chủ tịch UBND huyện và xã được thực hiện nghiêm theo quy định, đồng thời, tăng cường tiếp công dân khi phát sinh công việc đột xuất thuộc thẩm quyền giải quyết của người đứng đầu các cấp. Cụ thể, công tác tiếp dân của Chủ tịch UBND huyện được duy trì 2 kỳ/tháng và tăng cường tiếp xúc định kỳ, với tổng số phiên tiếp công dân trong 3 năm (2022 - 2024) là 101 kỳ; đồng thời, chỉ đạo ban tiếp công dân tổ chức tiếp dân thường xuyên tại trụ sở với 223 kỳ; tổng 594 lượt công dân.

Đồng chí Lê Phạm Hùng - Phó Bí thư Huyện ủy, Chủ tịch UBND huyện cho biết: UBND huyện đã xây dựng quy trình tiếp công dân, quy trình xử lý đơn theo tiêu chuẩn ISO 9001:2015. Hàng năm, công khai lịch, địa điểm tiếp công dân của Chủ tịch UBND huyện trên trang thông tin điện tử của huyện và tại lịch làm việc hàng tháng của Huyện ủy, hàng tuần của UBND huyện.

Trên cơ sở nội dung đăng ký của công dân, người đứng đầu chính quyền huyện có văn bản giao việc cho các cơ quan, chuyên môn cấp huyện và cơ sở có liên quan kiểm tra, rà soát và báo cáo kết quả thực hiện, đề xuất phương án giải quyết các khó khăn, vướng mắc. Trường hợp chưa thống nhất được phương án giải quyết, Chủ tịch UBND huyện sẽ chủ trì làm việc để làm rõ.

“

Để đảm bảo công tác tiếp dân, giải quyết đơn thư, hiệu quả; UBND huyện đã xây dựng và thực hiện quy trình tiếp công dân, xử lý đơn theo tiêu chuẩn ISO 9001:2015; gắn đánh giá thi đua nghiêm túc công tác này.

Đồng chí Lê Phạm Hùng - Phó Bí thư Huyện ủy, Chủ tịch UBND huyện Hưng Nguyên

Thành phần tham gia tiếp công dân định kỳ gồm lãnh đạo các cơ quan chuyên môn, đơn vị cấp huyện có liên quan, chủ tịch, công chức xã, thị trấn - nơi phát sinh đơn thư và công dân để cùng “ngồi lại với nhau” làm rõ bản chất vấn đề, nguyên nhân, trách nhiệm giữa các bên “ba mặt một lời” tại kỳ tiếp công dân và phương án, thời hạn giải quyết.

Quá trình, kết quả giải quyết được giao cho Ban Tiếp công dân huyện theo dõi, đôn đốc, báo cáo kịp thời với người đứng đầu chính quyền để tiếp tục chỉ đạo. Huyện cũng giao cho Thanh tra huyện, Phòng Nội vụ huyện theo dõi tiến độ giải quyết từng vụ việc trên cơ sở văn bản giao việc giải quyết cho từng đơn vị của Chủ tịch UBND huyện, đưa vào tiêu chí đánh giá thi đua xếp loại hàng năm. Huyện sẽ không đánh giá hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ đối với các đơn vị đã được Chủ tịch UBND huyện ban hành văn bản đôn đốc giải quyết lần 2 hoặc phê bình khi quá thời hạn lần 2.

Tương tự, trong giải quyết đơn thư khiếu nại, tố cáo, kiến nghị, phản ánh, đề xuất của công dân, huyện Hưng Nguyên đề cao trách nhiệm người đứng đầu các cơ quan, đơn vị cấp huyện và UBND xã, thị trấn trong tham mưu, đề xuất các phương án giải quyết tối ưu nhất, đảm bảo hài hòa lợi ích Nhà nước và công dân.

Huyện chú trọng khâu xác minh thực tế tại cơ sở; không chỉ xác minh đối với đơn thư khiếu nại, tố cáo theo quy định của pháp luật mà cả những trường hợp dù pháp luật không quy định thành lập đoàn xác minh, nhưng huyện vẫn ban hành quyết định thành lập đoàn xác minh đối với những đơn thư phản ánh ở những lĩnh vực phức tạp, nhạy cảm, hoặc có dấu hiệu vi phạm trong quản lý Nhà nước của cán bộ, công chức các cấp.

Cùng với đó, huyện và cơ sở tăng cường hoạt động đối thoại, đối chất giữa các bên liên quan, nhằm tìm tiếng nói chung trong giải quyết. Những vụ việc, đơn thư phức tạp, kéo dài, tiếp tục được Chủ tịch UBND huyện triệu tập các phiên làm việc nhằm phát huy trí tuệ, trách nhiệm của tập thể để tìm phương án giải quyết. Tính trong 3 năm gần đây, Chủ tịch UBND huyện Hưng Nguyên đã tổ chức gần 30 phiên làm việc để bàn phương án giải quyết đối với một số đơn thư còn khó khăn, vướng mắc, kéo dài, phức tạp.

Huyện Hưng Nguyên cũng thường xuyên đôn đốc, gắn trách nhiệm người đứng đầu trong công tác tiếp công dân, giải quyết đơn thư của huyện. Đồng chí Cao Xuân Bình - Phó Bí thư Đảng ủy, Chủ tịch UBND thị trấn Hưng Nguyên cho biết: Sự trách nhiệm, đồng hành hỗ trợ tích cực của phòng, ban, đơn vị cấp huyện đã giúp cơ sở đổi mới, nâng cao chất lượng tiếp dân và giải quyết đơn thư đảm bảo đúng quy trình, thời gian quy định. Nếu như các năm trước vẫn còn tình trạng chậm giải quyết đơn thư, bị huyện nhắc nhở, phê bình, thì năm 2024 vừa qua, thị trấn không có đơn thư chậm giải quyết, chất lượng văn bản trả lời đơn thư đúng nội dung, bản chất vụ việc.

“

Tỷ lệ đơn thư được giải quyết xong hàng năm ở Hưng Nguyên đạt 85-92%.

Thông qua kết quả tiếp công dân, giải quyết đơn thư khiếu nại, tố cáo của công dân, bên cạnh tăng cường quản lý Nhà nước trên các lĩnh vực và giải quyết các khó khăn, vướng mắc phát sinh từ cơ sở, đặc biệt là quyền lợi của người dân đã góp phần củng cố niềm tin của người dân đối với cấp ủy, chính quyền.

Quan điểm trong giải quyết đơn thư của chính quyền huyện Hưng Nguyên là phải đúng quy định pháp luật và đảm bảo quyền lợi cho người dân. Nếu cán bộ, công chức xử lý chưa đảm bảo quy định, chậm giải quyết hồ sơ, thủ tục làm ảnh hưởng đến quyền lợi của người dân thì quá trình xử lý, chính quyền luôn đứng về quyền lợi của người dân và xử lý trách nhiệm đối với cán bộ, công chức, nếu có thiệt hại về kinh tế thì phải đền bù.

Dù đã rất nỗ lực, tuy nhiên, thực tiễn vẫn có những trường hợp công dân chưa chia sẻ với những khó khăn của chính quyền trong thực hiện một số nhiệm vụ mà chưa được pháp luật quy định nên chưa làm thỏa mãn mong muốn chính đáng của người dân; hoặc một số công dân không chấp nhận kết quả giải quyết của chính quyền dù chính quyền đã giải quyết đúng theo quy định của pháp luật.

Một số vấn đề do lịch sử để lại, nhất là trong vấn đề cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất liên quan đến xác định nguồn gốc đất, chứng minh thực hiện nghĩa vụ tài chính và trong bồi thường giải phóng mặt bằng thực hiện dự án đầu tư, một số công dân chưa đồng thuận về phương án di dời hoặc giá đền bù… Điều này dẫn đến vẫn còn đơn thư kéo dài, phức tạp, kể cả đông người trong thời gian qua trên địa bàn. Đây là vấn đề được chính quyền huyện và cơ sở ở huyện Hưng Nguyên tiếp tục đặt ra trăn trở để có giải pháp hữu hiệu hơn trong thời gian tới.