Tín hiệu tích cực sau sắp xếp, tinh gọn đơn vị hành chính ở Nghệ An

Những áp lực

Thực hiện chủ trương sắp xếp đơn vị hành chính cấp huyện, cấp xã, giai đoạn 2023 – 2025 theo Nghị quyết số 35, ngày 12/7/2023 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội, tỉnh Nghệ An đã xây dựng đề án, kế hoạch, lộ trình các bước bài bản trình Bộ Nội vụ và Chính phủ phê duyệt trước khi trình Ủy ban Thường vụ Quốc hội ban hành Nghị quyết số 1243, ngày 24/10/2024 về việc sắp xếp đơn vị hành chính cấp huyện, cấp xã của tỉnh Nghệ An giai đoạn 2023 – 2025.

Trên cơ sở Nghị quyết số 1243 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội, đến ngày 25/12/2024, các đơn vị thuộc diện sáp nhập trên địa bàn tỉnh đã hoàn thành việc công bố thành lập đơn vị hành chính mới gắn thành lập tổ chức, công tác cán bộ, đưa bộ máy mới đi vào hoạt động. Theo đó, Nghệ An giảm 1 đơn vị hành chính cấp huyện và 48 đơn vị hành chính cấp xã; hiện toàn tỉnh còn 20 đơn vị hành chính cấp huyện và 412 đơn vị hành chính cấp xã.

Từ số lượng cán bộ, công chức dôi dư lớn, đã, đang tạo ra áp lực cho từng địa phương trong sắp xếp, bố trí, giải quyết dôi dư. Ngoài áp lực về số cán bộ, công chức dôi dư, còn có thực tế một việc đang có 3 – 5 người đảm nhận, đồng chí Trình Văn Nhã – Phó Bí thư Huyện uỷ, Chủ tịch UBND huyện Thanh Chương cho biết:

Việc đánh giá, xếp loại cán bộ, nhất là công chức của một số đơn vị cấp xã chưa thực chất, dù năng lực hạn chế, giao việc không hoàn thành, nhất là trong thực hiện chuyển đổi số, dịch vụ công trực tuyến, xây dựng chính quyền số, nhưng trong đánh giá, xếp loại vẫn hoàn thành và hoàn thành tốt nhiệm vụ, nên không có cơ sở để buộc thôi việc theo quy định.

Địa bàn huyện Thanh Chương rộng, khoảng cách địa lý từ đơn vị sáp nhập thừa cán bộ, công chức với xã thiếu là 50km, nếu điều chuyển cán bộ, công chức với khoảng cách đi lại xa như vậy cũng là sự băn khoăn của tổ chức. Cùng với đó, quá trình tìm hiểu tại một số địa phương, chúng tôi đã ghi nhận thêm những khó khăn, áp lực khi nhiều cán bộ, công chức tuổi còn trẻ, có trình độ năng lực, kinh nghiệm, uy tín và mong muốn tiếp tục gắn bó với công việc trong bộ máy.

Tín hiệu tích cực

Mặc dù có những khó khăn, áp lực về sắp xếp, bố trí và giải quyết cán bộ, công chức dôi dư, tuy nhiên, nhờ làm tốt công tác tuyên truyền, công tác tư tưởng, đặc biệt là công tác sắp xếp, bố trí cán bộ ở các đơn vị sáp nhập công tâm, khách quan nên đã tạo sự đồng thuận cao trong cán bộ, đảng viên và nhân dân, đặc biệt là những người bị ảnh hưởng trực tiếp từ chủ trương sáp nhập. Đã có hàng trăm lá đơn tự nguyện xin nghỉ hưu trước tuổi và nghỉ thôi việc.

Trong số hàng trăm lá đơn xin nghỉ hưu trước tuổi ở Nghệ An, bên cạnh những người còn dưới 5 năm đến tuổi nghỉ hưu theo quy định, thì cũng có rất nhiều người còn trên dưới 10 năm công tác.

Ông Dương Hải Long, nguyên công chức địa chính xã Nghi Liên (thành phố Vinh) là một ví dụ. Thời điểm thôi việc từ ngày 01/01/2025, ông Long mới có 13 năm tham gia bảo hiểm xã hội và đang còn 25 năm mới đến tuổi nghỉ hưu theo quy định, nhưng ông đã suy nghĩ: “Mình còn trẻ, lại có cơ sở, điều kiện kinh doanh, cộng số vốn từ chính sách Nhà nước hỗ trợ cho cán bộ, công chức thôi việc, xin nghỉ để ra ngoài làm, tìm cơ hội mới cho mình”.

Với ông Bùi Văn Hoè – nguyên Chủ tịch Ủy ban MTTQ xã Thanh Mai (huyện Thanh Chương), còn hơn 8 năm mới đến tuổi nghỉ hưu theo quy định, cũng đã làm đơn tự nguyện xin nghỉ hưu trước tuổi từ ngày 01/01/2025.

Ông Hoè cho biết: “Hai xã Thanh Mai và Thanh Giang sáp nhập làm một, cán bộ, công chức thừa nhiều. Cùng với chính sách Nhà nước đáp ứng được nguyện vọng và mình có điều kiện làm kinh tế sau khi về hưu trước tuổi, nên chủ động về để tạo cơ hội cho tổ chức sắp xếp và cán bộ trẻ có cơ hội cống hiến”.

Đối với ông Trần Văn Nguyện - Phó Bí thư Đảng uỷ xã Thuận Long (huyện Quỳnh Lưu) còn 6 năm nữa mới đến tuổi nghỉ hưu theo quy định, nhưng ông Long tâm sự: “Xã Thuận Long được sáp nhập từ xã Quỳnh Long và Quỳnh Thuận, hiện địa phương có 5 phó bí thư đảng ủy, gồm 1 phó bí thư phụ trách HĐND xã, 1 phó bí thư phụ trách UBND xã và 3 phó bí thư phụ trách công tác xây dựng Đảng. Do có 3 phó bí thư phụ trách công tác xây dựng Đảng, công việc nhàn nhã quá, “đi vô, đi ra” thấy tự trọng và trên cơ sở nghiên cứu các quy định cũng như chính sách, trong 3 phó bí thư thì tôi là người có đủ điều kiện nghỉ hưu trước tuổi nên hiện đang làm đơn xin nghỉ trước thời điểm Đại hội Đảng bộ xã nhiệm kỳ 2025 – 2030, vừa tạo thuận lợi cho tổ chức sắp xếp, vừa được cho mình”.

Việc nhiều cán bộ, công chức tự nguyện làm đơn xin thôi việc và nghỉ hưu trước tuổi là tín hiệu tốt, khẳng định chủ trương tinh gọn bộ máy, cơ cấu lại đội ngũ cán bộ, công chức trong bộ máy cùng với chính sách giải quyết dôi dư của Trung ương và tỉnh đang tạo được sự đồng thuận cao của chính những người trực tiếp chịu ảnh hưởng.

Tại xã Xuân Dương (huyện Thanh Chương), khi tiến hành sáp nhập 2 xã Xuân Tường và Thanh Dương có tổng 38 cán bộ, công chức và phương án dự kiến bố trí ở đơn vị mới là 20 cán bộ, công chức; số dôi dư là 18 người (gồm 7 cán bộ và 11 công chức).

Để tạo điều kiện cho tổ chức sắp xếp, bố trí cán bộ, công chức, đến nay đã có 5 cán bộ, gồm 2 bí thư, chủ tịch HĐND xã và 1 phó bí thư đảng uỷ, 1 phó chủ tịch UBND, 1 phó chủ tịch hội nông dân xã tự nguyện nghỉ hưu trước tuổi.

Đồng chí Võ Thị Quyên – Phó Bí thư Đảng uỷ, Chủ tịch UBND xã Xuân Dương, cho rằng: “Chính sự chủ động, tiên phong, gương mẫu của những cán bộ tự nguyện xin nghỉ hưu trước tuổi đã tạo điều kiện cho tổ chức sắp xếp, bố trí cán bộ và bản thân những người ở lại như tôi thấy được trách nhiệm của mình cần nỗ lực, cố gắng nhiều hơn để cùng với tập thể đưa xã Xuân Dương phát triển cao hơn trong thời gian tới”.

Hiện nay, chế độ, chính sách đối với cán bộ, công chức, viên chức trong thực hiện sắp xếp tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị theo Nghị định số 178, ngày 31/12/2024 của Chính phủ và Nghị quyết số 18, ngày 18/10/2024 của HĐND tỉnh Nghệ An đang đáp ứng đúng mong muốn của cán bộ, công chức, viên chức. Cho nên, quá trình tiếp cận cơ sở, chúng tôi cũng đã ghi nhận nhiều tâm tư, băn khoăn, lo lắng, khi chế độ, chính sách hỗ trợ cho người nghỉ thôi việc và nghỉ hưu trước tuổi đang rất có lợi cho người có nhu cầu nghỉ việc.

Tuy nhiên, điều đó cũng dẫn đến thực tế nhiều người có năng lực, trách nhiệm, có tư tưởng đổi mới, sáng tạo, dám nghĩ, dám làm “bỏ” việc nhà nước để ra làm ngoài. Trong khi đó, mục tiêu sắp xếp tổ chức bộ máy là tinh gọn, hoạt động hiệu năng, hiệu lực, hiệu quả, gắn với giảm biên chế và cơ cấu lại, nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức.

Bởi vậy, theo nhiều ý kiến từ cơ sở đề xuất: Việc sắp xếp, bố trí và giải quyết cán bộ, công chức, viên chức cần thực hiện chặt chẽ, khoa học và hiệu quả. Tổ chức cần đánh giá, cân nhắc sàng lọc, xem xét từng trường hợp cụ thể, cần giữ những cán bộ, công chức, viên chức thật sự có lợi cho tập thể, cho tổ chức, chứ không phải ai làm đơn xin nghỉ cũng đồng ý cho nghỉ để giải quyết dôi dư theo một cách cơ học. Làm như vậy, thì việc sắp xếp tổ chức bộ máy mới thật sự đạt được mục tiêu cuối cùng là nâng cao hiệu năng, hiệu lực, hiệu quả hoạt động của bộ máy.