Tổ chức bộ máy chưa đáp ứng thực tiễn của mô hình HTX mới

Theo đó, mặc dù toàn xã có hơn 1.500 hộ, nhưng hiện tại HTX Dịch vụ Nông nghiệp Nam Cát chỉ có 34 thành viên. Theo ông Nguyễn Đình Trưng – Trưởng phòng Phát triển HTX, Liên minh HTX tỉnh, định hướng hoạt động của HTX mang tính cộng đồng, thu hút được đông đảo nhân dân cùng tham gia, tạo lan tỏa trong cộng đồng.

Đồng chí Cao Thị Hiền - Ủy viên Ban Thường vụ Tỉnh ủy, Phó Chủ tịch HĐND tỉnh làm trưởng đoàn giám sát. Cùng tham gia có đồng chí Bùi Đình Long - Ủy viên Ban Chấp hành Đảng bộ tỉnh, Bí thư Huyện ủy Nam Đàn. Ảnh: Minh Chi

Nêu vấn đề, mức góp vốn của thành viên HTX hiện thấp nhất là 5 triệu đồng/thành viên, trong khi đó là nông dân, không phải gia đình nào cũng có điều kiện, theo ông Trưng phải chăng do mức góp vốn đối với thành viên của HTX đặt ra cao, thấp nhất là 5 triệu đồng; ông Trưng nêu giải thiết, phải chăng đây là lực cản việc thu hút thành viên HTX?

Giải trình vấn đề ông Trưng băn khoăn, Phó Chủ tịch UBND xã Nguyễn Danh Nam cho rằng, giai đoạn đầu chuyển đổi từ HTX cũ sang mô hình HTX kiểu mới, mức đóng góp chỉ là 200 nghìn đồng/thành viên. Tuy nhiên, do chưa hiểu hết vai trò hoạt động của HTX mới và tâm lý lo ngại HTX làm ăn thua lỗ, cho nên hầu hết nông dân chưa mặn mà tham gia và thành viên hiện có chủ yếu là vì tâm huyết, một mặt là tạo việc làm cho mình.

Bí thư Huyện ủy Nam Đàn Bùi Đình Long kiến nghị Thường trực HĐND tỉnh cần có giải pháp tháo gỡ hoạt động cho hợp tác xã. Ảnh: Minh Chi

Thông qua giám sát, Thường trực HĐND tỉnh cũng băn khoăn, mặc dù HTX Dịch vụ Nông nghiệp Nam Cát là đơn vị duy nhất được đánh giá hoạt động có hiệu quả nhất của huyện Nam Đàn, nhưng hiệu quả hoạt động còn thấp.

Lãi ròng chủ yếu từ các dịch vụ thủy nông, phân bón, thuốc BVTV; các dịch vụ còn lại còn thấp. Đơn cử, năm 2017, dịch vụ cày, cấy bằng máy chỉ lãi 2 triệu đồng; hay dịch vụ cung ứng giống cũng chỉ hơn 2 triệu đồng; thậm chí dịch vụ thu mua giống chỉ lãi 1,9 triệu đồng.

Ông Phan Văn Tuyền - Giám đốc HTX Dịch vụ nông nghiệp Nam Cát giải trình một số vấn đề đoàn giám sát quan tâm. Ảnh: Mai Hoa

Phân tích các yếu tố ảnh hưởng đến hiệu quả hoạt động của HTX, Bí thư Huyện ủy Nam Đàn cho rằng khó khăn nhất của HTX hiện nay là tổ chức bộ máy chưa đáp ứng thực tiễn sự vận hành của mô hình mới này.

Mặt khác, một số dịch vụ mà HTX thực hiện cũng đang được các tổ chức, cá nhân khác làm, thậm chí là họ làm tốt hơn như dịch vụ giống, phân bón, BVTV, doanh nghiệp họ có hệ thống kho bãi, hệ thống phân phối. Đó còn hạ tầng và các cơ chế, chính sách còn bất cập, chưa phù hợp với thực tiễn…

Bí thư Huyện ủy Nam Đàn đề nghị Thường trực HĐND tỉnh cần rà soát, đánh giá tổng thể hoạt động của HTX để có giải pháp với tư duy, HTX nào tốt thì tập trung đầu tư hỗ trợ để phát triển, HTX nào yếu kém thì cần giải thể.

Sản xuất mạ khay tại HTX Dịch vụ nông nghiệp xã Nam Cát, Nam Đàn. Ảnh tư liệu

Kết luận tại cuộc giám sát, Phó Chủ tịch HĐND tỉnh Cao Thị Hiền cho rằng khó khăn của HTX hiện nay là hoạt động theo cơ chế thị trường giống như doanh nghiệp nhưng lại mang tính chất phục vụ.

Trong điều kiện đó, theo Phó Chủ tịch HĐND tỉnh Cao Thị Hiền, HTX cần cân nhắc lựa chọn những dịch vụ trọng tâm để đầu tư, trong đó ưu tiên thực hiên các dịch vụ mà người dân đang cần, nhất là thực hiện vai trò cầu nối, tạo liên kết chuỗi trong sản xuất nông nghiệp, từ cung cấp giống, kỹ thuật chăm sóc đến tìm kiếm thị trường tiêu thụ cho nông dân.

Liên quan đến dịch vụ môi trường, Phó Chủ tịch HĐND tỉnh lưu ý HTX cần quan tâm đến việc thu gom, xử lý các bao bì thuốc BVTV. Phó Chủ tịch HĐND tỉnh Cao Thị Hiền cũng đề nghị huyện tiếp tục quan tâm định hướng, hỗ trợ cho HTX hoạt động có hiệu quả hơn.