Tổng thống Mỹ đe doạ phủ quyết gói viện trợ Israel của đảng Cộng hoà nếu không dành hàng tỷ USD cho Ukraine

Theo Văn phòng Ngân sách của Nhà Trắng, Tổng thống Mỹ Joe Biden sẽ từ chối ký thông qua gói viện trợ quân sự do Đảng Cộng hòa hậu thuẫn dành cho Israel nếu gói này không bao gồm hàng tỷ USD tài trợ cho Ukraine.

Cụ thể, theo RT, Văn phòng Quản lý và Ngân sách (OMB) hôm 31/10 (giờ địa phương) đã đưa ra một tuyên bố mổ xẻ đề xuất của Đảng Cộng hòa, nói rằng đề xuất này “chèn tính đảng phái vào việc hỗ trợ cho Israel” và không dành nguồn lực hỗ trợ Kiev trong cuộc xung đột với Nga.

Văn phòng trên cho biết: “Quốc hội đã liên tục làm việc theo phương thức lưỡng đảng để cung cấp hỗ trợ an ninh cho Israel và dự luật này có nguy cơ làm suy yếu cách tiếp cận lâu dài đó một cách không cần thiết”, nói thêm rằng “việc tách sự hỗ trợ an ninh cho Israel khỏi các ưu tiên khác trong khoản bổ sung an ninh quốc gia sẽ gây ra những hậu quả trên toàn cầu”.

Các thành viên đảng Cộng hòa tại Quốc hội Mỹ đã đề xuất gói viện trợ trị giá 14 tỷ USD cho Israel vào hôm 30/10, đồng thời kêu gọi cắt giảm ngân sách dành riêng cho Sở Thuế vụ theo Đạo luật Giảm lạm phát của ông Biden và bỏ qua hỗ trợ an ninh cho Ukraine, cùng với các khoản cắt giảm khác. Chủ tịch Hạ viện mới được bổ nhiệm Mike Johnson đã tuyên bố rằng ông muốn "tách riêng thành 2 phần" viện trợ cho Israel và Ukraine, trực tiếp đi ngược lại kế hoạch của Nhà Trắng là gắn kết hai vấn đề này.

OMB cũng tuyên bố rằng dự luật của Đảng Cộng hòa “gây hại cho Israel, khu vực Trung Đông và an ninh quốc gia của chúng ta”, nhưng nói thêm rằng Nhà Trắng sẽ tiếp tục làm việc với các nhà lập pháp để tìm kiếm sự thỏa hiệp.

Dù hầu hết đảng viên Cộng hòa đều lên tiếng ủng hộ viện trợ bổ sung cho Israel trong bối cảnh nước này đang tiến hành chiến dịch tiêu diệt Hamas ở Gaza, song việc ủng hộ Kiev đã trở thành vấn đề gây tranh cãi trong nội bộ đảng này. Trong các cuộc đàm phán gần đây nhằm ngăn chặn nguy cơ chính phủ đóng cửa, Nhà Trắng đã không đảm bảo được hàng tỷ USD đề xuất viện trợ cho Ukraine do vấp phải sự phản đối của Đảng Cộng hòa. Hậu quả của cuộc tranh cãi là sự ra đi của cựu Chủ tịch Hạ viện Kevin McCarthy, sau khi một số đảng viên Cộng hòa cáo buộc ông này cố gắng xoa dịu các đảng viên Dân chủ về quy định chi tiêu tạm thời.

Tuy các nhà lập pháp Mỹ đã thông qua dự luật ngân sách tạm thời để tránh việc chính phủ đóng cửa vào đầu tháng 10, song họ đã quyết định hoàn toàn loại bỏ khoản viện trợ cho Ukraine khỏi biện pháp này, trì hoãn vấn đề đến khi có gói chi tiêu hoàn chỉnh hơn.

Phản bác những lời phàn nàn của Đảng Cộng hòa, Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Lloyd Austin lập luận rằng Ukraine sẽ đối mặt với thất bại trước Nga nếu không có sự cung cấp tiền bạc từ Mỹ, đồng thời nhấn mạnh Washington không được “đột ngột ngừng giúp đỡ họ ngay bây giờ”.

Dù có khoảng 50 tỷ USD viện trợ quân sự trực tiếp của Mỹ kể từ tháng 2 năm 2022, Tổng thống Ukraine Vladimir Zelensky được cho là vẫn cảm thấy “bị phản bội” bởi các đối tác phương Tây của Kiev khi các chuyến hàng vũ khí đã chậm lại. Đây là thông tin được một số phụ tá của ông Zelensky nói với tạp chí Time cách đây không lâu. Tạp chí này, dẫn lời một thành viên trong ê-kíp của ông Zelensky, viết: “Họ đã khiến ông ấy không còn phương tiện để chiến thắng trong cuộc chiến, chỉ có phương tiện để sống sót”.