Truông Bồn xanh những tri ân

(Baonghean) - Đã chẳng thể nhớ rõ bao lần về với Truông Bồn trong ngày cuối tháng Mười tưởng niệm? Vậy mà mỗi dịp trở lại, vẫn cứ ngỡ ngàng trước những đổi thay nơi mảnh đất một thời được mệnh danh là “túi bom”, “tọa độ lửa”. Có một “Truông Bồn đỏ” trong sử vàng dân tộc, gắn liền với chiến công, sự hy sinh anh dũng của 13 liệt sỹ TNXP, thì sau hơn nửa thế kỷ, đã hiện hữu một “Truông Bồn xanh” trong những tri ân.
Toàn cảnh khu di tích lịch sử Truông Bồn. Ảnh: Thành Cường
Toàn cảnh khu di tích lịch sử Truông Bồn. Ảnh: Thành Cường

Kiến thiết "xanh" bên chứng tích hố bom

Ngay cạnh bên khu mộ chung của 13 anh hùng liệt sỹ TNXP Truông Bồn, có những chiếc hố bom không được san lấp. Những hố bom sâu hoắm, khoét nham nhở vào lòng đất nâu, im lìm qua nắng, qua mưa, như chứng tích vô thanh mà dữ dội. Sự tồn tại của chúng chẳng phải là một điều vô ý, mà trái lại, là dụng tâm của những người kiến thiết khu di tích lịch sử này, nhằm gửi gắm thông điệp về sự khốc liệt của chiến tranh, sự hiểm nguy nơi “tọa độ lửa” Truông Bồn.

Những năm gần đây, xung quanh chứng tích hố bom ấy xuất hiện nhiều hàng cây cao vút. Sắc xanh tàng cây dần phủ bóng xuống lòng hố bom nâu thẫm, sự “quy hoạch” tưởng chừng như đối lập, thật ra lại chính là một điều hữu ý nữa mà khi trò chuyện với các cán bộ, nhân viên nơi đây, càng thêm thấm thía những trăn trở dựng xây.

Du khách tham quan hệ thống cây xanh tại Khu di tích lịch sử Truông Bồn. Ảnh: Phước Anh
Du khách tham quan hệ thống cây xanh tại Khu di tích lịch sử Truông Bồn. Ảnh: Phước Anh

Anh Trần Tuấn Anh - cán bộ phụ trách cây xanh tại Khu di tích Truông Bồn cho biết, hiện trên tổng diện tích hơn 210.000 m2 khu di tích có khoảng gần 800 cây to các loài, chưa tính các loài cây, bồn hoa nhỏ khác.

“Quá trình kiến thiết các hạng mục cho khu di tích, chủ đầu tư và ban quản lý đều hướng tới hài hòa mục đích vừa lưu giữ chứng tích lịch sử, vừa tạo không gian xanh để nơi đây không chỉ là điểm đến tri ân, uống nước nhớ nguồn, giáo dục truyền thống cách mạng, mà còn là nơi chốn tham quan, thu hút khách du lịch.” - anh Trần Tuấn Anh chia sẻ.

Việc kiến tạo không gian xanh tại khu di tích lịch sử Truông Bồn nhận được sự ủng hộ của rất nhiều cơ quan, đơn vị trên địa bàn tỉnh. Ngày 20/5/2015, Tỉnh ủy Nghệ An có Công văn số 4279 về việc phát động trồng cây tại Khu di tích lịch sử Truông Bồn, với ý nghĩa cao đẹp nhớ ơn Bác Hồ và các liệt sỹ đã hy sinh vì sự trường tồn của dân tộc, khắc ghi truyền thống “uống nước nhớ nguồn, ăn quả nhớ kẻ trồng cây”.

Hưởng ứng chủ trương này, suốt 4 năm nay, hàng trăm tổ chức, cá nhân… đã đồng lòng, góp sức phủ xanh “tọa độ lửa” Truông Bồn bằng những loài cây xanh hiếm, quý. Không chỉ trong tỉnh, chủ trương đúng đắn ấy còn nhận được sự ủng hộ nhiệt thành của đông đảo nhân dân ngoại tỉnh. Và vượt lên tất thảy những định kiến, nghi ngại về hoạt động trồng cây theo “phong trào”, gần 800 cây xanh sừng sững sinh trưởng ở Truông Bồn hôm nay đã minh chứng rõ nhất cho việc làm ý nghĩa ấy.

Công nhân chăm sóc cây xanh tại Khu Di tích lịch sử Truông Bồn. Ảnh: Phước Anh
Công nhân chăm sóc cây xanh tại Khu Di tích lịch sử Truông Bồn. Ảnh: Phước Anh
Tản bộ trong không gian khoáng đạt của khu di tích, dường như chẳng thể dừng bước khám phá, trầm trồ ngắm nghía những loài cây đủ chủng loại, hình thế, sắc hoa muôn hồng ngàn tía. Nào lộc vừng đỏ thắm, nào mận quân tím thẫm, nào ban đỏ Tây bắc, nào mận trắng biên cương…Có nhiều loài cây lưu niệm của các lãnh đạo Đảng và Nhà nước, các bộ, ngành Trung ương. Ấn tượng hơn cả, trong khuôn viên Khu Di tích lịch sử Truông Bồn có những loài cây có đường kính vòng ôm hơn 1,5m.
Số hóa bản đồ cây xanh
Anh Trần Tuấn Anh - cán bộ khu di tích nói vui rằng, chuyện về cây xanh ở đây thì nói cả ngày không hết. Mỗi cây có một “lịch sử” riêng, có những cây được chở về từ Tây Bắc xa xôi, có những cây phải xin chiết cành từ xa vời Nam bộ… Chẳng biết có phải nhờ khí thiêng Truông Bồn hay không, mà tỷ lệ gần như 100% các mầm xanh gieo vào lòng đất nơi đây đều sinh trưởng tốt, kể cả những loài cây mà khi vừa chở đến, có bao người “quở” rằng sợ khó trồng trên đất lạ! Thế mà chỉ vừa qua một đợt mưa xuân, chồi non đã nhú nõn nà; và thêm dăm ba mùa Tết trồng cây nữa, thì ngay những loài cây “khó” ấy cũng trổ hoa.
Số lượng cây xanh được các cơ quan, đơn vị đăng ký trồng tăng nhanh, đòi hỏi phải có sự bố trí, quy hoạch phân khu khoa học. Năm 2016, ban quản lý khu di tích lịch sử Truông Bồn áp dụng số hóa bản đồ cây xanh, đánh dấu số hiệu lô, thửa, loại cây, đơn vị trồng và thời gian trồng… Nhờ cách làm này, khi các cơ quan, đơn vị muốn về thăm cây sẽ dễ dàng, thuận tiện hơn.

Loanh quanh chuyện cây, chuyện hoa ở Truông Bồn, chúng tôi được các thuyết minh viên khu di tích chia sẻ nhiều kỷ niệm xúc động. Rằng có những đoàn cựu chiến binh, cựu nữ thanh niên xung phong khi đến dâng hương, dâng hoa lên anh linh 13 anh hùng liệt sĩ, không quên mang theo những chùm bồ kết đen nhưng nhức, một đôi lược gỗ, một mảnh gương soi… Họ đặt lên khu mộ chung của các chị, các anh. Và lặng lẽ khóc…

Truông Bồn - Khu Di tích lịch sử Quốc gia mãi là biểu tượng về sức mạnh quật cường, dũng cảm của quân và dân ta trong sự nghiệp đấu tranh bảo vệ Tổ quốc. Ảnh: Huy Thư
Truông Bồn - Khu Di tích lịch sử Quốc gia mãi là biểu tượng về sức mạnh quật cường, dũng cảm của quân và dân ta trong sự nghiệp đấu tranh bảo vệ Tổ quốc. Ảnh: Huy Thư

Họ bảo, nhớ lắm một thời thanh xuân trong lửa đạn, thèm vô cùng một nhúm bồ kết gội đầu mà chẳng có, xót xa nhìn mái tóc của mình, của bạn rụng dần đi vì những cơn sốt rét rừng. Rồi họ đứng quanh những tàng cây bồ kết bên khu mộ chung, thì thầm kể cho nhau nghe chuyện xưa, chuyện nay, người còn, người mất… Ở khu di tích lịch sử Truông Bồn có hàng chục cây bồ kết, cây cao nhất đã gần 10m và mấy năm lại nay bắt đầu cho quả. Loài cây gắn liền với những nữ TNXP một thuở này gợi bao xúc cảm cho du khách khi đến nơi đây.

Cách đây mấy ngày, đoàn thanh niên của một cơ quan ngoài Hà Nội đã vào Truông Bồn trồng một cánh đồng hoa mua. Sim, mua là loài cây quen thuộc ở Truông Bồn, thân thuộc, gắn liền với từng khoảnh rừng, ngọn đồi quanh truông. Hôm chúng tôi đến thăm, cánh đồng hoa chưa đến mùa nở rộ, hẳn là cữ đầu hạ sang năm sẽ bạt ngàn sắc tím. Cây xanh, hoa tím, nụ vàng… Truông Bồn cứ dần tươi lên như thế, hồi sinh trong những tri ân của lớp lớp thế hệ hôm nay. 

tin mới

Lưu mãi nét đẹp văn hoá Thổ ở làng Mo Mới

Lưu mãi nét đẹp văn hoá Thổ ở làng Mo Mới

(Baonghean.vn) - Gìn giữ và nuôi dưỡng tình yêu văn hóa truyền thống cho thế hệ trẻ là việc được các cấp ngành cùng đồng bào vùng Tây Bắc Nghệ An chú trọng. Ở làng Mo Mới, xã Nghĩa Xuân (Quỳ Hợp), bà con dân tộc Thổ tích cực sưu tầm, trao truyền những làn điệu dân ca, dân vũ cho thế hệ trẻ.

Người 'giữ lửa' nghề rèn truyền thống của người Mông

Người 'giữ lửa' nghề rèn truyền thống của người Mông

(Baonghean.vn) - Là thế hệ thứ 3 trong gia đình người Mông gắn bó với nghề rèn truyền thống, ông Và Tông Dê (Tương Dương) ngày ngày thổi lửa làm ra không biết bao nhiêu dụng cụ lao động cho bà con. Lò rèn không chỉ nuôi sống gia đình ông mà còn là nơi lưu giữ nghề truyền thống của đồng bào Mông.

Sắc Xuân trên trang phục phụ nữ dân tộc Mông

Sắc Xuân trên trang phục phụ nữ dân tộc Mông

(Baonghean.vn) - Mỗi dịp Tết đến, Xuân về, lên các bản làng vùng cao, đặc biệt là đến các bản có đồng bào Mông sinh sống, nhiều khách du lịch rất ấn tượng bởi sắc màu trên những bộ trang phục của người phụ nữ, dường như thấy được sắc Xuân trong đó...

Về miền Tây xứ Nghệ khám phá trang phục người Thái cổ

Về miền Tây xứ Nghệ khám phá trang phục người Thái cổ

(Baonghean.vn) - Tại bản Hoa Tiến (xã Châu Tiến, huyện Quỳ Châu), người dân nơi đây vẫn lưu giữ một bộ trang phục của người Thái cổ. Với những họa tiết, hoa văn được thêu một cách tỉ mỉ, kỳ công, bộ trang phục sau hơn 100 năm vẫn giữ được vẹn nguyên giá trị vốn có.

Chuyện 'giữ' cá mát ở Nặm Cướm

Chuyện 'giữ' cá mát ở Nặm Cướm

(Baonghean.vn) - Qua một thời gian dài khai thác tận diệt, nguồn cá mát dần cạn kiệt. Trước thực trạng đó, năm 2023, chính quyền xã Diên Lãm (Quỳ Châu) đã ban hành đề án “Bảo tồn và phát triển nguồn lợi cá mát Nặm Cướm”…

Ngõ phố thắm tình dân

Ngõ phố thắm tình dân

(Baonghean.vn) - Các ngõ phố được trang hoàng sạch, đẹp để đón Tết nguyên đán Giáp Thìn 2024. Rất nhiều công trình, phần việc in dấu tình đoàn kết của các hộ dân. Điều đó càng tô thắm thêm tình dân trên mỗi ngõ phố ở thành Vinh. 

'Tôi tự hào là một người Nghệ'

'Tôi tự hào là một người Nghệ'

(Baonghean.vn) - Mắc chứng teo cơ tủy sống từ nhỏ, chị Nguyễn Thị Vân (SN 1986), quê Nghi Lộc, được biết đến là một nhân vật có tầm ảnh hưởng tới xã hội, nhất là trong cộng đồng người khuyết tật. Trò chuyện với phóng viên Báo Nghệ An, chị tự hào nhận mình có những “cá tính” đặc trưng rất Nghệ.

Hoa 'tớ dày' xao xuyến miền rẻo cao Kỳ Sơn

Hoa 'tớ dày' xao xuyến miền rẻo cao Kỳ Sơn

(Baonghean.vn) - "Tớ dày" là cách gọi của đồng bào Mông về loài hoa anh đào. Những ngày này các bản làng ở xã Mường Típ, huyện rẻo cao Kỳ Sơn rực sắc "tớ dày". Bất cứ ai cũng trở nên bồi hồi xao xuyến trước loài hoa tuyệt đẹp này.

Tỉ mẩn nghề đan lưới lồng ở Nghi Long

Tỉ mẩn nghề đan lưới lồng ở Nghi Long

(Baonghean.vn) - Gắn bó với nghề đan lưới lồng bè, những người làm nghề ở Trung Sơn (xã Nghi Long, huyện Nghi Lộc) luôn trăn trở nâng cao tay nghề. Mỗi đường đan, nút thắt là cả sự tỉ mẩn gửi vào đó sự bền chắc của sản phẩm, giúp người nuôi trồng thuỷ sản thêm bội thu…

Thăm phòng trưng bày 'Pỉ Noọng' của bà mế người Thái

Thăm phòng trưng bày 'Pỉ Noọng' của bà mế người Thái

(Baonghean.vn) - Tại bản Hoa Tiến, xã Châu Tiến, huyện Quỳ Châu có một phòng trưng bày rất đặc biệt mang tên Pỉ Noọng. Đây là không gian trưng bày vật dụng truyền thống của các dân tộc thiểu số như Thái, Mông, Dao, Tày… do bà Sầm Thị Bích dày công sưu tầm từ những năm 1990 cho đến nay.

Du lịch

Khát vọng phát triển du lịch miền Tây

(Baonghean.vn) - Miền Tây Nghệ An tiếp tục được quan tâm định hướng phát triển du lịch với các chương trình, dự án nhằm mang lại thu nhập và nâng cao mức sống cho người dân theo tinh thần Nghị quyết số 39 của Bộ Chính trị về xây dựng và phát triển tỉnh đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045.

Xem người Mông Nghệ An làm bánh đặc sản 'lua dúa'

Xem người Mông Nghệ An làm bánh đặc sản 'lua dúa'

(Baonghean.vn) - Ngày Tết càng đến gần cũng là dịp người Mông ở Nghệ An bắt đầu vào mùa làm bánh "lua dúa". Những chiếc bánh dẻo của cộng đồng này chủ yếu dùng để ăn trong gia đình và cũng là vật phẩm không thể thiếu trong lễ cúng của một số dòng họ.

Người dân miền Tây Nghệ An đẩy mạnh sản xuất và tiêu thụ đặc sản Tết qua mạng

Người dân miền Tây Nghệ An đẩy mạnh sản xuất và tiêu thụ đặc sản Tết qua mạng

(Baonghean.vn) - Thời điểm cuối năm, các cơ sở chế biến bò giàng, lạp xưởng (Kỳ Sơn, Tương Dương), rượu Khâu Hin (Con Cuông) và thịt chua (Quế Phong)… vừa khẩn trương đẩy mạnh sản xuất, vừa tập trung quảng bá, bán hàng qua các kênh thương mại điện tử cung ứng cho thị trường Tết.

Lạ lùng loại rau đặc sản mọc trên núi cao, sống tốt giữa mùa rét đậm ở vùng biên Nghệ An

Lạ lùng loại rau đặc sản mọc trên núi cao, sống tốt giữa mùa rét đậm ở vùng biên Nghệ An

(Baonghean.vn) - Khi gió bấc tràn về kèm những đợt mưa phùn, cái lạnh miền sơn cước như cứa vào da thịt, cũng là khi những triền núi trồng cải mẹo thẫm xanh. Càng lạnh, cây cải càng xanh tốt, càng giòn và ngon. Đây cũng là thời điểm người dân ở Kỳ Sơn, Tương Dương thu hoạch cải mẹo…

Phụ nữ Thái ở Kỳ Sơn xoay xở giữ nghề truyền thống

Phụ nữ Thái ở Kỳ Sơn xoay xở giữ nghề truyền thống

(Baonghean.vn) - Nghề dệt thổ cẩm ở bản Buộc (xã Bắc Lý, huyện Kỳ Sơn) có từ trăm năm nay. Và ngày nay, phụ nữ Thái ở bản Buộc hàng ngày vẫn cần mẫn bên khung cửi, tìm cách thay đổi mẫu mã, làm ra các sản phẩm mới để thích ứng với thị trường, giữ nghề truyền thống…