TS Nguyễn Sỹ Dũng: 'Thu phí BOT hiện như trấn lột'

Theo TS Nguyễn Sỹ Dũng, thu phí BOT hiện nay như kiểu trấn lột; không thể đường tránh một chỗ, đặt trạm thu phí chỗ khác như thế được.

Phát biểu tham luận tại buổi Tọa đàm "Dự án BOT - Chính sách và giải pháp" do Trung tâm Trọng tài Quốc tế Việt Nam (VIAC) phối hợp với Viện nghiên cứu chính sách, pháp luật và phát triển (Viện PLD) tổ chức sáng 8/9 tại Hà Nội, TS Nguyễn Sỹ Dũng, nguyên Phó Chủ nhiệm Văn phòng Quốc hội cho rằng thu phí BOT hiện nay như kiểu trấn lột; người dân không đi trên đường BOT thì không thể thu phí; không thể đường tránh một chỗ, đặt trạm thu phí chỗ khác.

Nguyên Phó Chủ nhiệm Văn phòng Quốc hội - TS Nguyễn Sỹ Dũng: "Thu phí BOT hiện nay như kiểu trấn lột".

TS Nguyễn Sỹ Dũng cho rằng các dự án BOT giao thông (hợp đồng theo hình thức xây dựng - kinh doanh - chuyển giao) hiện nay đang có nhiều điều không ổn, và nếu không xử lý sớm thì bất ổn sẽ xảy ra.

Theo TS Nguyễn Sỹ Dũng, có 4 bất ổn trong hợp đồng BOT hiện nay, đó là:

Về hợp đồng BOT, ông Nguyễn Sỹ Dũng cho rằng tất cả các cổ đông liên quan đều phải được có ý kiến, không thể chỉ có chủ đầu tư, nhà thầu, cơ quan quản lý trực tiếp được có ý kiến. "Cổ đông lớn nhất là lợi ích quốc gia, giờ ai đại diện không rõ. Nói Bộ GTVT đại diện lợi ích quốc gia thì xin lỗi, không đúng", TS Nguyễn Sỹ Dũng nói.

Cổ đông thứ hai, theo TS Nguyễn Sỹ Dũng, phải được có ý kiến, đó là người dân. Ai đại diện cho người dân? Quốc hội đại diện thì Quốc hội phải tham gia thế nào đó?

Thứ ba là những nhà làm kinh tế vận tải, đó là người chi tiền, khách hàng. Không thể có chuyện khách hàng không được có ý kiến. "Rõ ràng khách hàng là thượng đế. Thượng đế gì mà bắt trả bao nhiêu phải trả bấy nhiêu. Rõ ràng trong hợp đồng của BOT, rất nhiều cổ đông của BOT không được có ý kiến. Tôi cho rằng từ nay trở đi phải nên thay đổi", TS Dũng cho hay.

Tọa đàm "Dự án BOT - Chính sách và giải pháp" do Trung tâm Trọng tài Quốc tế Việt Nam (VIAC) phối hợp Viện nghiên cứu chính sách, pháp luật và phát triển (Viện PLD) tổ chức sáng 8/9 tại Hà Nội.

Về giải pháp, nguyên Phó chủ nhiệm Văn phòng Quốc hội Nguyễn Sỹ Dũng cho rằng không thể không xử lý, không thể nhắm mắt. "Vấn đề đầu tiên là thu phí BOT như kiểu trấn lột, người ta không đi trên đường BOT thì không thể thu phí. Đường tránh một chỗ, đặt trạm thu phí chỗ khác là không thể được, phải sửa nay điều này. Trả một đồng thôi mà bất công người dân cũng không chịu, vì vậy phải dời trạm thu phí, không thể trấn lột người dân được", ông Dũng gay gắt phân tích.

Thứ hai là không thể "cân điêu" cho người dân được. Anh đặt trạm BOT ở đó, người dân sống xung quanh đó, nhưng không đi trên đường anh làm mà anh vẫn đặt trạm thu phí. "Mỗi lần người ta đi qua, chỉ đi có 2 km đường, nhưng anh thu tiền của người ta cả tuyến, tức là anh đang "cân điêu" cho người dân; chưa nói đến chuyện trạm thu phí khiến cuộc sống họ hết sức khó khăn, bất tiện. Do đó phải tính khác và phải miễn phí cho những người sống ở đó", ông Dũng phân tích.

Thứ ba phải minh bạch. "Đường mà tráng lại trên Quốc lộ 1 rồi thu phí thì cần phải hủy bỏ, bởi người dân đã trả phí bảo trì đường bộ rồi. Không thể nào láng lại đường là anh lại thu lần nữa. Người dân đã đóng phí bảo trì đường bộ rồi thì không thể có chuyện đó", ông Dũng bày tỏ.

Tiếp theo, TS Dũng cho rằng phải xem xét lại tất cả các hợp đồng BOT. "Bởi anh nhân danh người dân, xã hội nhưng xã hội chưa được có ý kiến, các cổ đông liên quan trực tiếp chưa có ý kiến nên phải được xem xét lại. Khoản chi phí nào bất hợp lý phải được huỷ bỏ", nguyên Phó chủ nhiệm Văn phòng Quốc hội nói.

“Điều vô lý ở các hợp đồng BOT là có ghi điều khoản “bí mật”. Một hợp đồng kinh tế thì có gì mà phải bí mật. Chỉ có “ma” thì mới thích bóng tối”, TS Nguyễn Sỹ Dũng nêu quan điểm.

Từ những phân tích trên, TS Nguyễn Sỹ Dũng cho rằng cần phải đưa những trạm BOT bất hợp lý về đúng vị trí. “ông không thể làm đường tránh TP Vĩnh Yên mãi trên QL2 ở Vĩnh Phúc mà lại đặt trạm thu phí ở Bắc Thăng Long – Nội Bài được. Thứ 2 là phải công khai minh bạch các hợp đồng BOT cho tất cả biết và giám sát”./.

Theo VOV