Tỷ phú Elon Musk công kích tổ chức USAID

Công kích và cáo buộc

Cuộc công kích nhằm vào cơ quan chịu trách nhiệm viện trợ nhân đạo ở nước ngoài đánh dấu một mặt trận mới quan trọng trong động thái của ông Trump nhằm trao quyền lực chưa từng có cho Musk để thay đổi các cơ quan chính phủ và chống lại những gì cả hai coi là chi tiêu công lãng phí và sự can thiệp quá mức của chính phủ.

Hôm 2/2, ông Trump tuyên bố, Cơ quan Phát triển Quốc tế của Mỹ “đã bị điều hành bởi một nhóm những kẻ cực đoan mất trí, và chúng tôi đang loại bỏ họ... sau đó chúng tôi sẽ quyết định (về tương lai của cơ quan này)". Nhà lãnh đạo Mỹ không giải thích gì thêm.

Ông Musk – tỷ phú sở hữu Tesla và SpaceX, người đã trở thành người hậu thuẫn quyền lực nhất của Tổng thống Trump – đáp lại một video cáo buộc USAID tham gia vào "các hoạt động mờ ám của CIA" và "kiểm duyệt internet", viết trên nền tảng X của mình: "USAID là một tổ chức tội phạm”.

Trong một bài đăng sau đó, Musk tiếp tục nhấn mạnh và không đưa ra bằng chứng, hỏi 215 triệu người theo dõi trên X của mình: "Bạn có biết rằng USAID, sử dụng tiền thuế của BẠN, đã tài trợ cho nghiên cứu vũ khí sinh học, bao gồm Covid-19, khiến hàng triệu người thiệt mạng không?"

Ông Trump ban đầu đã đóng băng toàn bộ khoản viện trợ trong 3 tháng, và mặc dù sau đó ông đã cấp miễn trừ để tiếp tục viện trợ lương thực và hỗ trợ nhân đạo khác, các nhân viên cứu trợ cho biết, vẫn có sự bất ổn về tương lai của cơ quan này với tư cách là một tổ chức độc lập.

USAID, một cơ quan độc lập được thành lập theo một đạo luật của Quốc hội Mỹ, quản lý ngân sách 42,8 tỷ USD dành cho viện trợ nhân đạo và hỗ trợ phát triển trên toàn thế giới.

Một quan chức cấp cao của một tổ chức có trụ sở tại Mỹ lo ngại rằng việc ưu tiên viện trợ "khẩn cấp" là một phần trong kế hoạch lớn hơn, trong đó Washington sẽ ngừng tài trợ cho bất kỳ hoạt động nào khác.

Có thông tin cho rằng ông Trump muốn sáp nhập USAID vào Bộ Ngoại giao Mỹ, tuy nhiên, ê kíp của ông hiện chưa phản hồi đề nghị bình luận từ giới truyền thông.

‘Sự hủy diệt hoàn toàn’

Musk cho biết, ông sẽ cập nhật về công việc của Bộ Hiệu quả Chính phủ (DOGE) trong một bài phát biểu được phát trực tiếp trên nền tảng X vào nửa đêm theo giờ Washington (12h ngày 3/2 theo giờ Hà Nội).

Hiện chưa rõ nội dung sự kiện sẽ đề cập đến điều gì, nhưng nó có thể mang lại cái nhìn sâu hơn về nỗ lực không bị kiểm soát của ông Musk nhằm rà soát chi tiêu và hoạt động của Chính phủ.

Kể từ khi ông Trump nhậm chức, tỷ phú Musk đã phát biểu trước các nhóm cực hữu ở châu Âu, thực hiện một động tác giơ tay chào bị so sánh với phát xít Đức, và chỉ trích Bộ Tài chính vì thực hiện các khoản thanh toán được ủy quyền thay mặt Chính phủ.

DOGE được thành lập như một phần của cái gọi là "văn phòng hành pháp của tổng thống", hoạt động tạm thời trong 18 tháng. Cơ quan này không có đầy đủ tư cách như một bộ của chính phủ, điều này sẽ cần sự chấp thuận của Quốc hội Mỹ, và ông Musk cũng không phải là một nhân viên liên bang hay quan chức chính phủ. Hiện chưa rõ DOGE chịu trách nhiệm trước ai.

CNN đưa tin rằng hai quan chức an ninh cấp cao tại USAID đã bị đình chỉ sau khi họ ngăn nhân viên của DOGE do Musk lãnh đạo tiếp cận các tài liệu mật trong nỗ lực kiểm toán quy mô lớn đối với tài chính chính phủ.

Hai đại diện của DOGE cũng muốn tiếp cận hồ sơ nhân viên và hệ thống an ninh tại trụ sở USAID, theo CNN trích dẫn nhiều nguồn tin.

PBS cũng đưa tin rằng nhân viên DOGE đã cố gắng tiếp cận "các khu vực an ninh".

Steven Cheung, một cố vấn cấp cao của ông Trump, đăng trên X rằng tin của PBS là "TIN GIẢ thực sự. Hoàn toàn không đúng chút nào. Đây là cách truyền thông thiếu nghiêm túc và không đáng tin cậy".

AFP xác nhận tài khoản X của USAID đã bị vô hiệu hóa, và trang web của cơ quan này vẫn đang ngoại tuyến.

Thượng nghị sĩ đảng Dân chủ Chris Murphy đã lên án "sự hủy diệt hoàn toàn" cơ quan này.

"Người dân đã bầu ông Donald Trump làm tổng thống – không phải ông Elon Musk", nữ nghị sĩ Alexandria Ocasio-Cortez viết trên X.

"Việc một tỷ phú không được bầu chọn, với các khoản nợ và động cơ riêng ở nước ngoài, đột nhập vào thông tin mật của Mỹ là một mối đe dọa nghiêm trọng đối với an ninh quốc gia," bà nói.