Về bản Bộng nghe điệu khắp quê hương

(Baonghean.vn) - Ở tuổi 74, mế Lô Thị Hương ở bản Bộng, xã Thành Sơn, huyện Anh Sơn hằng ngày vẫn luyến láy những điệu khắp trong trẻo, ngân vang. Với bà, được hát là niềm vui.

Từ trung tâm xã Thành Sơn huyện Anh Sơn, ngược dòng sông Con đến với bản Bộng. Nơi đây được coi là một vùng văn hóa đậm đà bản sắc của địa phương, những ngôi nhà sàn san sát, tạo nên sự bình yên của một bản làng. Đến đây hỏi về mế Lô Thị Hương ai cũng biết, bởi bà là kho tàng của những điệu khắp cổ.

Vừa bước đến ngõ chúng tôi đã nghe tiếng hát của mế Hương ngân vang. Với chúng tôi đây là lần đầu tiên được nghe điệu hát cổ nên lại càng cảm thấy thích thú, có cảm giác là lạ nhưng đầy thu hút…

1
Mế Lô Thị Hương là một trong số rất ít người ở bản Bộng xã Thành Sơn, huyện Anh Sơn còn giữ được điệu khắp cổ. Ảnh: Huyền Trang

Bên ấm nước chè xanh, mế Hương kể: “Gia đình có truyền thống ca hát, lúc còn trẻ mẹ tôi cũng là người hát hay có tiếng trong vùng, được mẹ và những người lớn tuổi trong làng truyền dạy cho những điệu khắp nên tôi mê lắm, với tôi mỗi bài khắp chỉ cần học đôi ba lần là thuộc và lấy giọng rất nhanh. 15 tuổi tôi theo đám thanh niên trong làng lên rừng nhặt củi, rồi bẻ măng, lúc đó điệu khắp lại được các cô gái bản ngân vang như để xua tan nỗi sợ hãi của rừng sâu và cũng là để cầu xin thần núi bao bọc che chở”.  

Cho đến bây giờ mế chẳng nhớ nổi mình đã đi hát bao nhiêu nơi, bao nhiêu lần nữa. Mế Hương cho biết thêm: Từ bao đời nay người Thái ở bản Bộng coi điệu khắp là một loại hình văn hoá nghệ thuật, là món ăn tinh thần trong lao động và sản xuất. Loại hình văn hoá phi vật thể này hàm chứa tính nhân văn, mang âm hưởng của loại hình văn hoá dân gian và gắn liền với bản sắc dân tộc. Cũng vì thế mà với mế Hương việc lưu giữ các điệu hát cổ trở thành trách nhiệm và là niềm đam mê cháy bỏng.

1
Những điệu khắp vẫn thường được mế Hương sử dụng trong đời sống sinh hoạt hàng ngày. Ảnh: Huyền Trang

Nỗi niềm canh cánh trong lòng bà là làm sao giữ được tiếng hát của quê hương, của dân tộc mình trước sự du nhập của nhiều loại hình văn hoá. Để làm phong phú hơn những lời ca tiếng hát của bản và cũng là để răn dạy con cháu, mế Hương còn tự sáng tác nhiều làn điệu mới liên quan đến công việc của bà con nông dân như dựng nhà mới, đi đón dâu, bắc cây cầu mới...

Được biết, hiện nay mế Hương là một trong số rất ít người còn giữ gìn và phát huy được những làn điệu khắp nguyên bản. Bằng việc nắm giữ giọng khắp trong trẻo, ngân vang, thuộc và hát hay nhiều làn điệu, mế Hương đã nhiều lần được đi giao lưu văn hóa văn nghệ ở trong huyện, trong tỉnh và nhiều lần giành được giải thưởng.

Với tất cả sự say mê, nỗ lực, ước nguyện gìn giữ và phát huy, mế Lô Thị Hương đã và đang góp phần làm tươi mới, sinh động loại hình nghệ thuật này./.

                                                       Huyền Trang

tin mới

Trai làng biển vác 'kiệu bay' trong màn chạy ói, chen nhau 'cướp' lộc tại Lễ hội Đền Cờn

Trai làng biển vác 'kiệu bay' trong màn chạy ói, chen nhau 'cướp' lộc tại Lễ hội Đền Cờn

(Baonghean.vn) - Lễ hội Đền Cờn năm 2024 có nhiều hoạt động, trò chơi dân gian, nhưng đặc sắc nhất là tục chạy ói với màn rước kiệu, tung kiệu bay trên biển. Tục chạy ói thường được tổ chức vào sáng ngày 21 tháng Giêng Âm lịch hàng năm, là nghi lễ quan trọng với ngư dân vùng biển.

Lễ hội đền Vạn - Cửa Rào: Tưởng nhớ công lao của Đốc tướng Đoàn Nhữ Hài và quân binh thời Trần

Lễ hội đền Vạn - Cửa Rào: Tưởng nhớ công lao của Đốc tướng Đoàn Nhữ Hài và quân binh thời Trần

(Baonghean.vn) - Nằm ở ngã ba sông, nơi hợp lưu của dòng Nậm Nơn và Nậm Mộ để hình thành nên dòng sông Cả kỳ vĩ bồi đắp cho vùng hạ du, đền Vạn - Cửa Rào được xem là ngôi đền linh thiêng nhất miền Tây xứ Nghệ. Sáng 1/3 (20 tháng Giêng), người dân muôn phương đã nô nức dự Lễ hội đền Vạn - Cửa Rào.

Sẵn sàng cho Lễ hội Hang Bua

Sẵn sàng cho Lễ hội Hang Bua

(Baonghean.vn) - Hang Bua là thắng cảnh tự nhiên nằm trong dãy núi đá vôi “Phà Én” thuộc xã Châu Tiến, huyện Quỳ Châu, cách thành phố Vinh 170km về phía Tây Bắc. Lễ hội Hang Bua là một trong những lễ hội lớn nhất của đồng bào các dân tộc của huyện nói riêng và vùng Tây Bắc Nghệ An nói chung.

Lưu mãi nét đẹp văn hoá Thổ ở làng Mo Mới

Lưu mãi nét đẹp văn hoá Thổ ở làng Mo Mới

(Baonghean.vn) - Gìn giữ và nuôi dưỡng tình yêu văn hóa truyền thống cho thế hệ trẻ là việc được các cấp ngành cùng đồng bào vùng Tây Bắc Nghệ An chú trọng. Ở làng Mo Mới, xã Nghĩa Xuân (Quỳ Hợp), bà con dân tộc Thổ tích cực sưu tầm, trao truyền những làn điệu dân ca, dân vũ cho thế hệ trẻ.

Người 'giữ lửa' nghề rèn truyền thống của người Mông

Người 'giữ lửa' nghề rèn truyền thống của người Mông

(Baonghean.vn) - Là thế hệ thứ 3 trong gia đình người Mông gắn bó với nghề rèn truyền thống, ông Và Tông Dê (Tương Dương) ngày ngày thổi lửa làm ra không biết bao nhiêu dụng cụ lao động cho bà con. Lò rèn không chỉ nuôi sống gia đình ông mà còn là nơi lưu giữ nghề truyền thống của đồng bào Mông.

Sắc Xuân trên trang phục phụ nữ dân tộc Mông

Sắc Xuân trên trang phục phụ nữ dân tộc Mông

(Baonghean.vn) - Mỗi dịp Tết đến, Xuân về, lên các bản làng vùng cao, đặc biệt là đến các bản có đồng bào Mông sinh sống, nhiều khách du lịch rất ấn tượng bởi sắc màu trên những bộ trang phục của người phụ nữ, dường như thấy được sắc Xuân trong đó...

Về miền Tây xứ Nghệ khám phá trang phục người Thái cổ

Về miền Tây xứ Nghệ khám phá trang phục người Thái cổ

(Baonghean.vn) - Tại bản Hoa Tiến (xã Châu Tiến, huyện Quỳ Châu), người dân nơi đây vẫn lưu giữ một bộ trang phục của người Thái cổ. Với những họa tiết, hoa văn được thêu một cách tỉ mỉ, kỳ công, bộ trang phục sau hơn 100 năm vẫn giữ được vẹn nguyên giá trị vốn có.

Chuyện 'giữ' cá mát ở Nặm Cướm

Chuyện 'giữ' cá mát ở Nặm Cướm

(Baonghean.vn) - Qua một thời gian dài khai thác tận diệt, nguồn cá mát dần cạn kiệt. Trước thực trạng đó, năm 2023, chính quyền xã Diên Lãm (Quỳ Châu) đã ban hành đề án “Bảo tồn và phát triển nguồn lợi cá mát Nặm Cướm”…

Ngõ phố thắm tình dân

Ngõ phố thắm tình dân

(Baonghean.vn) - Các ngõ phố được trang hoàng sạch, đẹp để đón Tết nguyên đán Giáp Thìn 2024. Rất nhiều công trình, phần việc in dấu tình đoàn kết của các hộ dân. Điều đó càng tô thắm thêm tình dân trên mỗi ngõ phố ở thành Vinh. 

'Tôi tự hào là một người Nghệ'

'Tôi tự hào là một người Nghệ'

(Baonghean.vn) - Mắc chứng teo cơ tủy sống từ nhỏ, chị Nguyễn Thị Vân (SN 1986), quê Nghi Lộc, được biết đến là một nhân vật có tầm ảnh hưởng tới xã hội, nhất là trong cộng đồng người khuyết tật. Trò chuyện với phóng viên Báo Nghệ An, chị tự hào nhận mình có những “cá tính” đặc trưng rất Nghệ.

Hoa 'tớ dày' xao xuyến miền rẻo cao Kỳ Sơn

Hoa 'tớ dày' xao xuyến miền rẻo cao Kỳ Sơn

(Baonghean.vn) - "Tớ dày" là cách gọi của đồng bào Mông về loài hoa anh đào. Những ngày này các bản làng ở xã Mường Típ, huyện rẻo cao Kỳ Sơn rực sắc "tớ dày". Bất cứ ai cũng trở nên bồi hồi xao xuyến trước loài hoa tuyệt đẹp này.

Tỉ mẩn nghề đan lưới lồng ở Nghi Long

Tỉ mẩn nghề đan lưới lồng ở Nghi Long

(Baonghean.vn) - Gắn bó với nghề đan lưới lồng bè, những người làm nghề ở Trung Sơn (xã Nghi Long, huyện Nghi Lộc) luôn trăn trở nâng cao tay nghề. Mỗi đường đan, nút thắt là cả sự tỉ mẩn gửi vào đó sự bền chắc của sản phẩm, giúp người nuôi trồng thuỷ sản thêm bội thu…

Thăm phòng trưng bày 'Pỉ Noọng' của bà mế người Thái

Thăm phòng trưng bày 'Pỉ Noọng' của bà mế người Thái

(Baonghean.vn) - Tại bản Hoa Tiến, xã Châu Tiến, huyện Quỳ Châu có một phòng trưng bày rất đặc biệt mang tên Pỉ Noọng. Đây là không gian trưng bày vật dụng truyền thống của các dân tộc thiểu số như Thái, Mông, Dao, Tày… do bà Sầm Thị Bích dày công sưu tầm từ những năm 1990 cho đến nay.

Du lịch

Khát vọng phát triển du lịch miền Tây

(Baonghean.vn) - Miền Tây Nghệ An tiếp tục được quan tâm định hướng phát triển du lịch với các chương trình, dự án nhằm mang lại thu nhập và nâng cao mức sống cho người dân theo tinh thần Nghị quyết số 39 của Bộ Chính trị về xây dựng và phát triển tỉnh đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045.

Xem người Mông Nghệ An làm bánh đặc sản 'lua dúa'

Xem người Mông Nghệ An làm bánh đặc sản 'lua dúa'

(Baonghean.vn) - Ngày Tết càng đến gần cũng là dịp người Mông ở Nghệ An bắt đầu vào mùa làm bánh "lua dúa". Những chiếc bánh dẻo của cộng đồng này chủ yếu dùng để ăn trong gia đình và cũng là vật phẩm không thể thiếu trong lễ cúng của một số dòng họ.