Tại cuộc họp báo ngày 13/4 về nội dung đề xuất Luật Tài sản, để dẫn chứng cho sự cần thiết của luật này, Bộ Tài chính dẫn kinh nghiệm quốc tế cho thấy, thuế tài sản là một loại thuế ra đời sớm trong hệ thống thuế của đa số các quốc gia, đặc biệt là ở những nơi có nền kinh tế thị trường phát triển.
”Hiện có 174 trong số 193 nước, vùng lãnh thổ thu thuế tài sản (thuế thu hàng năm, trong quá trình sử dụng tài sản) với nhiều tên gọi khác nhau. Các nước sử dụng thuế tài sản như một công cụ tài chính hữu hiệu để tăng cường quản lý việc sử dụng tài sản của tổ chức, cá nhân, đồng thời có thêm nguồn lực đầu tư trở lại đất đai, điều tiết một phần thu nhập của tổ chức, cá nhân có nhiều tài sản nhà, đất; góp phần đảm bảo công bằng xã hội”, ông Phạm Đình Thi, Vụ trưởng Vụ Chính sách Thuế cho hay.
Cũng theo ông, thuế tài sản ở các nước thể hiện vai trò quan trọng trong tổng thu ngân sách của các quốc gia, chiếm tỷ lệ trung bình 3-4% ở các nước phát triển, một số nước tỷ lệ này lên đến 8% như Nhật Bản. Ở các nước đang phát triển và chuyển đổi, tỷ lệ này thấp hơn. Xét trong giai đoạn 2005-2013, tỷ lệ thu thuế tài sản so với GDP ở các nước phát triển và một số nước đang phát triển ở Châu Á là khoảng 2%.
|
| Một dự án chung cư tại Hà Nội. Ảnh: Ngọc Thành |
Trong khi đó, theo ông Thi, ở Việt Nam, qua đánh giá cho thấy, thuế thu trong quá trình sử dụng tài sản (thuế sử dụng đất phi nông nghiệp, thuế sử dụng đất nông nghiệp) chỉ chiếm khoảng 0,036% GDP và mới chỉ điều tiết đối với đất.
Chính vì thế, theo cơ quan này, để tái cơ cấu nguồn thu ngân sách, khai thác tốt nguồn thu tài sản và “phù hợp với thông lệ quốc tế” thì việc ban hành Luật thuế tài sản là cần thiết.
Tại nội dung đề nghị xây dựng dự án Luật Tài sản mà Bộ Tài chính trình Chính phủ, cơ quan này đưa ra 3 đối tượng chịu thuế chính là đối với đất, nhà – công trình xây dựng trên đất và tài sản ôtô, tàu bay, du thuyền.
Trong đó, cơ quan này cũng dẫn chứng, kinh nghiệm quốc tế cho thấy hầu hết các nước đánh thuế tài sản đối với đất gồm đất ở, đất sản xuất kinh doanh. Đối với đất nông nghiệp, một số nước và vùng lãnh thổ đưa vào đối tượng miễn thuế như Bungari, Anh, Estonia, Armenia..., một số không đánh thuế đối với đất nông nghiệp hoặc đưa vào đối tượng không chịu thuế như: Indonesia, Đài Loan, Thái Lan, hầu hết các nước Châu Phi…
Trên cơ sở phù hợp với thông lệ quốc tế, phù hợp với quy định của pháp luật về đất đai, cơ quan này đề nghị đối tượng chịu thuế tài sản đối với đất gồm đất ở tại nông thôn và đô thị, đất sản xuất, kinh doanh phi nông nghiệp như đất khu công nghiệp, cụm công nghiệp, khu chế xuất, đất thương mại, dịch vụ, đất cơ sở sản xuất phi nông nghiệp, đất sử dụng cho hoạt động khoáng sản, sản xuất vật liệu xây dựng, làm đồ gốm. Bên cạnh đó, đất phi nông nghiệp sử dụng vào mục đích kinh doanh và để ở cũng thuộc đối tượng chịu thuế.
Trong khi đó, đối với đề nghị đánh thuế nhà và công trình xây dựng trên đất, Bộ Tài chính lý giải ở nhiều quốc gia cũng đã triển khai từ nhiều năm nay.
"Đánh thuế nhà, trong đó có nhà sử dụng cho mục đích kinh doanh vì cho rằng người được hưởng lợi từ việc sử dụng kết cấu hạ tầng giao thông, phúc lợi xã hội sẽ phải có nghĩa vụ đối với nhà nước", Bộ lý giải.
Cơ quan này cũng dẫn chứng một số quốc gia, vùng lãnh thổ có quy định cụ thể đánh thuế đối với nhà sử dụng cho kinh doanh. Cụ thể, tại Hàn Quốc quy định các loại nhà chịu thuế tài sản gồm nhà ở, nhà cho sân golf và các dịch vụ xa xỉ, tòa nhà dùng để làm nhà máy ở khu dân cư và các tòa nhà với mục đích khác. Đài Loan quy định với nhà ở và nhà, công trình xây dựng cho mục đích thương mại. Singapore thu thuế đối với nhà ở, tòa nhà, trong đó có nhà thương mại, công nghiệp. Philippines quy định các loại nhà chịu thuế gồm nhà ở, nhà kinh doanh. Brunei chỉ đánh thuế nhà, trong đó có nhà thương mại. Campuchia quy định thu thuế đối với nhà ở, tòa nhà và công trình trên đất....
Đại diện Bộ Tài chính cho biết, các nội dung đề xuất trong Luật thuế tài sản hiện cơ quan này chưa gửi xin ý kiến các bộ, ngành, UBND các địa phương và đăng tải rộng rãi trên website. Việc xin ý kiến các cơ quan này sẽ tiến hành sau vài ngày nữa. Sau đó, dựa trên ý kiến tiếp thu, cơ quan này mới xin ý kiến thẩm định của Bộ Tư pháp và đưa vào chương trình xây dựng luật.
Nguyễn Hà
