Vì sao hệ thống kênh chính hồ Khe Lại bị chậm tiến độ thi công?

Dự án hồ Khe Lại - Vực Mấu, xã Tân Thắng, huyện Quỳnh Lưu được phê duyệt vào tháng 6/2009, khởi công năm 2010, với tổng mức đầu tư hơn 227,8 tỷ đồng. Tuy nhiên, do nhiều nguyên nhân, đặc biệt là về nguồn vốn nên dự án phải tạm dừng thi công vào năm 2017.

Để tiếp tục xây dựng dự án này, ngày 29/10/2021, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn đã có Quyết định số 4228/QĐ-BNN về việc phê duyệt điều chỉnh Dự án hồ Khe Lại - Vực Mấu giai đoạn 1, với tổng mức đầu tư là 627 tỷ đồng, trong đó, chi phí xây lắp khoảng 198 tỷ đồng, chi phí đền bù giải phóng mặt bằng khoảng 373 tỷ đồng.

Tính đến thời điểm này, các hạng mục chính như đập chính, đập phụ, tràn, cống lấy nước đạt trên 95% khối lượng. Hiện nay, dự án này đang triển khai hạng mục hệ thống kênh chính hồ Khe Lại, lấy nước từ hồ Khe Lại nhằm mục đích phục vụ nước tưới cho xã Quỳnh Thắng và xã Tân Thắng, huyện Quỳnh Lưu.

Hệ thống kênh Khe Lại với chiều dài hơn 8 km, được khởi công đầu tháng 10/2024, theo kế hoạch đến 31/12/2024 sẽ đưa vào sử dụng. Tuy nhiên, đến nay chỉ mới đạt trên 25% tiến độ, một số đoạn mặt bằng bị gián đoạn chưa thông tuyến do còn vướng giải phóng mặt bằng, nguy cơ chậm tiến độ khá cao.

Theo báo cáo của UBND huyện Quỳnh Lưu, công tác bồi thường giải phóng mặt bằng hạng mục hệ thống kênh chính hồ Khe Lại đã hoàn thành trích đo phục vụ giải phóng mặt bằng, ban hành thông báo thu hồi đất; tổ chức họp dân thông qua dự án và chủ trương thu hồi đất.

Đoạn qua địa bàn xã Tân Thắng có 114 thửa đất với diện tích 12.141,5m² đất bị ảnh hưởng bởi dự án, đã kiểm kê được 29/38 thửa của 27 hộ, áp giá 24/38 hộ. Trong đó, đất nông nghiệp: có 76 thửa đất của 52 hộ gia đình cá nhân bị ảnh hưởng bởi dự án. Hiện đã kiểm kê, áp giá 76/76 thửa đất.

Đoạn qua xã Quỳnh Thắng có 159 thửa đất/14.608,7m² đất bị ảnh hưởng bởi dự án. Đến nay, đã công khai dự thảo phương án bồi thường hỗ trợ cho 7 hộ dân/7 thửa đất ở/1004.8m², số tiền 303 triệu đồng. Kiểm kê, áp giá 151/151 thửa đất nông nghiệp, đạt 100%.

Tuy nhiên, hiện tại mặt bằng để thi công một số đoạn đang vướng giải phóng mặt bằng, bị gián đoạn chưa thông tuyến. Nguyên nhân là do ảnh hưởng cơ sở pháp lý, quy định về bồi thường giải phóng mặt bằng có nhiều thay đổi. Hạng mục kênh Khe Lại chủ yếu đang vướng vào các thửa đất ở và các thửa đất nông nghiệp liền kề với đất ở.

Tại vùng ảnh hưởng ở 2 xã Tân Thắng, Quỳnh Thắng, người dân xây dựng công trình trên đất nông nghiệp không đủ điều kiện bồi thường về tài sản.

Chưa kể, công tác xác định nguồn gốc, vị trí ranh giới các thửa đất ở liền kề với đất nông nghiệp bị ảnh hưởng của 38 thửa/38 hộ gia đình cá nhân của 2 xã Quỳnh Thắng và Tân Thắng đến nay vẫn còn vướng mắc, chưa phê duyệt được giá đất ở để áp giá, lên dự thảo phương án...

Một số thửa đất nông nghiệp trước đây người dân mua bán chuyển nhượng không hợp lệ; các thửa đất do chủ đất đứng tên nay đã mất chưa làm thủ tục chuyển nhượng thừa kế cho vợ và con cái trong gia đình; Một số thửa đất do chủ đất đi làm ăn xa không thể liên lạc để bàn giao mặt bằng.

Ngoài ra, một số thửa đất hồ sơ địa chính không có, khó khăn cho việc xác định đối tượng, nguồn gốc, quá trình sử dụng đất. UBND huyện đã có văn bản báo cáo, đề xuất hỗ trợ các vướng mắc, nhưng đến nay UBND tỉnh, các sở, ban, ngành chưa cho ý kiến.

Để đẩy nhanh tiến độ thi công dự án, cần khẩn trương tiến hành phê duyệt, thẩm định, công khai phương án đền bù các thửa đất nông nghiệp đã đủ điều kiện, và các thửa đất ở, đất nông nghiệp còn lại chưa phê duyệt để sớm bàn giao mặt bằng cho dự án. Ban Quản lý dự án Đầu tư xây dựng các công trình nông nghiệp và phát triển nông thôn cần đôn đốc các đơn vị thi công đẩy nhanh tiến độ thi công, chuẩn bị vật tư, vật liệu máy móc, khi có mặt bằng là triển khai xây dựng.