Gà 9 cựa trên đất Tổ Vua Hùng

(Baonghean) - Người xưa quan niệm số 9 tượng trưng cho quyền uy, tốt đẹp, may mắn, nó được thể hiện trong văn chương, toán học, lịch sử, nhất là trong cuộc sống thường ngày. Cũng như nhiều giống con, giống quả đặc sản khác, giống gà 9 cựa trên đất Tổ Vua Hùng đã được đất trời và hồn thiêng sông núi “quy hoạch” từ xửa xưa rồi.

 Bản Cỏi xã Xuân Sơn có gà 9 cựa.

Quan niệm số 9, như "cửu tự cù lao" (9 chữ cù lao) nói về công lao của bố mẹ gồm: sinh (mang nặng đẻ đau), cúc (nâng đỡ), dục (dạy dỗ), phủ (chở che), xúc (cho bú), trưởng (nuôi khôn lớn), cố (trông nom), phục (ôm ấp), phúc (bảo vệ). "Cửu đỉnh"- chín cái đỉnh (vạc) tượng trưng quyền lực phong kiến của Á Đông. "Cửu trùng"- 9 tầng trời cao, chỉ nơi Vua ở, từ đó định ra ngai Vua phải đặt trên 9 bậc, cầu thang nhà sàn của đồng bào Thái  ở xứ Nghệ cũng làm 9 bậc. "cửu vân tiêu" là 9 tầng mây chỉ nơi cao nhất; "vĩnh cửu" là sự bền vững nhất; "cửu ngục môn" là nơi sâu nhất.
 
Người Việt cổ cũng quan niệm số 9 tượng trưng của quyền uy, tốt đẹp, may mắn. Để con là Mỵ Nương chọn được người xứng đáng làm chồng, Vua cha Hùng Vương thứ 18 thách lễ: "Ngày mai ai đến trước mang…voi 9 ngà, gà 9 cựa, ngựa 9 hồng mao, ta cho rước Mỵ Nương về làm vợ". Sáng hôm sau, Sơn Tinh quê vùng núi Ba Vì mang đủ lễ vật đến trước được rước Mỵ Nương về làm vợ, Thủy Tinh mang lễ vật đến muộn đành quay về. Thủy Tinh "thua làm giặc", ôm hận gây lũ lụt trút họa xuống đầu dân.

  Gà tám cựa tại Xuân Sơn.

 Gà 9 cựa nặng 2,2 kg, mua từ bản Cỏi, xã Xuân Sơn.

Giống gà 9 cựa tưởng chỉ có trong truyền thuyết, nhưng thật kỳ diệu, chúng đang hiển hiện tại một vùng quê trên Đất Tổ Vua Hùng !
 
Đầu thế kỷ 21 này các nhà khoa học nước ta kêu gọi đầu tư phát triển, bảo vệ nguồn gien của giống gà nhiều cựa, quí hiếm đang được đồng bào người Dao tại 2 xã Xuân Sơn, Xuân Đài, huyện Tân Sơn, tỉnh Phú Thọ chăm nuôi.
 
Khảo sát hằng ngàn con gà của hằng trăm hộ dân tại 2 xã này, các nhà chuyên môn về gia cầm bước đầu nhận định: Giống gà nhiều cựa nơi đây sinh sản nhanh, chậm lớn, chân gà trống gà mái đều mọc cựa ngay khi vừa chui ra khỏi trứng, ít thì 4 cựa, nhiều 8 cựa, rất hiếm gặp gà 9 cựa. Trong khoảng 300 con gà nhiều cựa tại xã Xuân Sơn thì chỉ vài con có đủ 9 cựa mà thôi. Gà nhiều cựa ít bị dịch bệnh, khó nuôi, nuôi một lứa cho thu hoạch phải mất 3-4 tháng, trọng lượng gà trống tuổi trưởng thành trên 2kg, gà mái chỉ 1,8 kg trở lại. Gà mái nhiều cựa chỉ ấp mỗi lứa 8-10 trứng, lứa ấp trước cách lứa sau không dưới 2 tháng. Gà nhiều cựa chỉ ăn lúa ăn ngô, thích thả rông để được phóng khoáng, nếu giam nhốt trong chuồng như gà công nghiệp, chúng sẽ chết vì mất tự do. Có gia đình người Dao ở đây đã đem vài cặp gà nhiều cựa làm quà cho người thân ở tỉnh khác gây giống, nhưng sau vài tháng rời đất Tổ, cặp gà lần lượt thăng thiên.
 
Thì ra, giống gà đặc sản trên đất Vua Hùng đã được đất trời và hồn thiêng sông núi “quy hoạch” từ xửa xưa rồi (!)

Giao Hưởng

tin mới

Hội thảo khoa học 'Chiến thắng Điện Biên Phủ - Giá trị lịch sử và tầm vóc thời đại'

Hội thảo khoa học 'Chiến thắng Điện Biên Phủ - Giá trị lịch sử và tầm vóc thời đại'

(Baonghean.vn) - Sáng 27/3, tại thủ đô Hà Nội, Học viện Chính trị (Bộ Quốc phòng) phối hợp với Báo Quân đội Nhân dân và Viện Lịch sử Đảng (Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh) tổ chức Hội thảo khoa học: “Chiến thắng Điện Biên Phủ - Giá trị lịch sử và tầm vóc thời đại”.

Lao động may Nghệ An

Đẩy mạnh các giải pháp nâng cao tay nghề cho người lao động, đáp ứng nhu cầu tuyển dụng của doanh nghiệp

(Baonghean.vn) - Năm 2023, công tác giải quyết việc làm của Nghệ An tiếp tục vượt chỉ tiêu kế hoạch khá cao. Tuy nhiên, việc kết nối cung - cầu về lao động - việc làm giữa doanh nghiệp và người lao động chưa chặt chẽ; mặt bằng trình độ tay nghề người lao động còn thấp...

Những trải nghiệm thú vị ở Cửa Lò lúc rạng đông

Những trải nghiệm thú vị ở Cửa Lò lúc rạng đông

(Baonghean.vn) - Mua hải sản tươi sống ngay khi thuyền vừa cập bến, ghé tay đẩy thuyền cùng ngư dân, dõi mắt nhìn ngư dân nhanh tay gỡ những con cá, con ghẹ trên mắt lưới; thưởng thức món cá nướng thơm lừng ngay bên bếp than nơi bến cá… là những trải nghiệm thú vị của du khách khi đến với Cửa Lò.

Tạo động lực để người trẻ dấn thân và cống hiến

Tạo động lực để người trẻ dấn thân và cống hiến

(Baonghean.vn) - Nhân kỷ niệm 93 năm ngày thành lập Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh (26/3/1931 - 26/3/2024), Báo Nghệ An có cuộc trò chuyện với đồng chí Lê Văn Lương - Ủy viên Ban Thường vụ Trung ương Đoàn, Ủy viên Ban Chấp hành Đảng bộ tỉnh, Bí thư Tỉnh đoàn Nghệ An.

'Phép màu' ở Bệnh viện Ung bướu Nghệ An

'Phép màu' ở Bệnh viện Ung bướu Nghệ An

(Baonghean.vn) - “Trước đây, để tìm đến và hỗ trợ cho những hoàn cảnh khó khăn, chúng tôi thường phải về tận các địa phương, nhất là vùng sâu vùng xa. Nhưng bây giờ, chúng tôi chỉ cần đến Bệnh viện Ung bướu Nghệ An, ở đó luôn có những bệnh nhân khổ nhất, những con người cần hỗ trợ nhất”.

Độc đáo hội thi quăng chài ở miền Tây Nghệ An

Độc đáo hội thi quăng chài ở miền Tây Nghệ An

(Baonghean.vn) - Ngày 24/3, tại xã Châu Kim (Quế Phong) đã diễn ra Hội thi quăng chài lần thứ nhất năm 2024. Đây là hoạt động nhằm duy trì và phát triển nghề chài của địa phương cũng như góp phần làm phong phú thêm các hoạt động trong Lễ hội Đền Chín Gian năm 2024.

Tháng 3 yêu thương nơi biên giới Na Ngoi

Tháng 3 yêu thương nơi biên giới Na Ngoi

(Baonghean.vn) -  Xây dựng đường giao thông, tổ chức bữa cơm yêu thương, tặng quà cho học sinh khó khăn… là những hoạt động của đoàn viên thanh niên xã Na Ngoi và các lực lượng vũ trang đóng quân trên địa bàn, góp phần xây dựng hình ảnh đẹp về màu áo xanh tình nguyện nơi biên cương Tổ quốc.

Nghệ An tham dự Hội nghị 'Gặp gỡ Indonesia 2024'

Nghệ An tham dự Hội nghị 'Gặp gỡ Indonesia 2024'

(Baonghean.vn) - Ngày 22/3, tại thành phố Nha Trang, Bộ Ngoại giao phối hợp với Đại sứ quán Indonesia tại Việt Nam và Ủy ban nhân dân tỉnh Khánh Hòa tổ chức Hội nghị "Gặp gỡ Indonesia năm 2024". Hội nghị là hoạt động hướng tới kỷ niệm 70 năm thiết lập quan hệ ngoại giao Việt Nam - Indonesia.