(Baonghean.vn) -Theo quan niệm dân gian, cá chép là phương tiện để ông Táo lên chầu trời, báo cáo những việc gia chủ đã làm trong năm qua. Vì thế, sáng 23 tháng chạp, tại các chợ trên địa bàn Thành phố Vinh và cả các con phố tấp nập cảnh mua bán đồ ông táo để hóa vàng và cá chép sống để phóng sinh.
Theo bác Thanh – một tiểu thương bán hàng mã trong chợ Hưng Dũng thì Tục thờ cúng ông Táo có nguồn gốc từ truyền thuyết mỗi tháng vua bếp lên trời một lần để báo cáo chuyện mỗi nhà với thiên đình. Nhờ đó thiên đình mới biết hết chuyện dương gian, từ chuyện làm ăn tới việc sinh hoạt của mỗi nhà, từ việc hay tới việc dở. Về sau, tục tiễn đưa ông Táo về trời thay vì mỗi tháng một lần chỉ còn lại ngày 23 tháng chạp hàng năm.
Bộ vàng mã cúng ông Táo gồm hai mũ táo ông và một mũ táo bà, ba cái áo bằng giấy và con cá chép.
Lễ cúng ông táo được nhiều người chuẩn bị từ sáng sớm.
Hàng cá chép sống được bán trong ngày này cũng rất đắt khách.
Chuyện ông Táo ở Việt Nam gắn liền với sự tích về ba vị thần Thổ Công (trông coi việc bếp), Thổ Địa (trông coi việc nhà cửa), Thổ Kỳ (trông coi việc chợ búa). Người dân rất coi trọng ba ông thần này vì cho rằng 3 thần này mang lại cho họ thần tài, may mắn trong năm. Chính vì thế, đến ngày này, từ sáng sớm, nhà nào cũng có lễ cũng tiễn đưa ông táo. Ngoài hương hoa, tiền vàng áo mã, cá chép sống là vật được nhiều bà nội trợ mua cúng và phóng sinh. Và vì tính phổ biến của ngày này nên “cung” mặt hàng cúng ông táo được bán rất nhộn nhịp trên thị trường. Nhiều quầy hàng vốn không phải là quầy bán vàng mã cũng tranh thủ bán kèm ít đồ ông táo. Nhiều chị bán hàng rong như chị Thanh quê ở Thanh Hóa chuyên bán hàng nhựa cũng tranh thủ ngày 23 để chuẩn bị cá chép sống bán dọc các con phố.
Người ta thường mua hai mũ Táo Ông có hai cánh chuồn và một mũ dành cho Táo Bà, ba cái áo bằng giấy cùng một con cá chép để làm phương tiện cho “Vua Bếp” lên chầu trời.
Sau khi bày lễ, thắp hương và khấn vái xong, đợi hương tàn lại thắp thêm một tuần hương nữa, lễ tạ rồi hóa vàng mã và thả cá chép ra ao, hồ, sông, suối… để cá chở ông Táo lên chầu Trời.
