(Baonghean) - “Sướng chơi lan, nhàn chơi cá”, không biết tự bao giờ câu cửa miệng này đã lưu truyền trong giới chơi sinh vật cảnh Thành phố Vinh. Thế nhưng, có đi sâu tìm hiểu mới biết, câu ấy chưa hẳn đã chính xác, bởi thú chơi cá cảnh hiện nay, đặc biệt là chơi cá với ý nghĩa phong thủy cũng lắm công phu…
Nếu như trước đây, thú chơi cá cảnh chỉ dành cho các bậc cao niên hay những người giàu có “chơi trội” với những chú cá có giá từ vài triệu đến hàng chục triệu đồng, thì bây giờ, cá cảnh đã trở nên bình dân và gần gũi với mọi người. Thậm chí, chơi cá cảnh còn là “mốt” trong giới trẻ bởi cảm giác yên bình mang lại khi ngắm vũ khúc diệu kỳ của những chú cá tung tăng trong bể. Tuy nhiên, bên cạnh thú chơi cá theo phong trào là những người chơi cá cảnh công phu, cầu kỳ và thậm chí, bể cá có ý nghĩa như một tiêu chí nội thất và phong thủy để trang trí, trấn giữ cho ngôi nhà của mình. Lần theo những lời mách nhỏ của giới chơi cá cảnh ở Vinh, chúng tôi tìm gặp anh Hoàng Thế Vinh (Số nhà 146, đường Hồng Bàng) - một trong những người chơi có sự đầu tư cho bể cá cả về quy mô, số lượng và chất lượng cá, lẫn sự hiểu biết kỳ công trong chăm sóc. Được biết, trước, anh Vinh cũng chơi cây cảnh, nhưng vì muốn tạo không khí sôi động, vui tươi hơn trong ngôi nhà nên đã chuyển sang chơi cá mấy năm nay…
 |
| Anh Hoàng Thế Vinh bên bể cá cảnh phong thủy. |
Câu chuyện với anh Hoàng Thế Vinh đã mở ra cho chúng tôi nhiều ngỡ ngàng về sự phức tạp của thú chơi cá phong thủy. Người chơi mong muốn bể cá sẽ khơi dòng chảy suôn sẻ trong mọi lĩnh vực của đời sống gia đình, nên họ chọn cá rất kỹ, từ chủng loại đến màu sắc, số lượng và hướng đặt bể. Thậm chí, có người “nặng” về tâm linh thì mời “thầy” xem ngày giờ để đặt bể, hạ cá khi vào nhà mới. Chọn cá cũng đòi hỏi người chơi nắm vững kiến thức cơ bản về đặc tính từng loài cá. Ví dụ, những con cá thuộc chủng loại quý tộc như cá La Hán được xem là biểu hiện cho sự ăn nên, làm ra. Nuôi được một con cá La Hán sinh trưởng tốt sẽ là một điềm phúc, và chữ tượng hình trên thân con cá ngày càng hiện rõ nét thì điềm phúc này càng được nhân lên. Rồi loài cá Ngân Long là biểu tượng cho niềm tin về sự dồi dào của tiền bạc. Hoặc, nuôi một cặp cá Thần Tài cũng có nghĩa là đang “nuôi” điều may mắn, tài lộc cho công việc làm ăn, buôn bán của gia đình.
Thị trường buôn bán cá muôn hình vạn trạng, cung ứng đủ chủng loại cá với nhiều mức giá khác nhau. Cá thật đã đành, cá dởm cũng không hiếm, nếu không tinh ý và sành sỏi, người chơi rất dễ mua phải con cá không đúng với giá trị số tiền bỏ ra. Anh Hoàng Thế Vinh chia sẻ, thị trường cá cảnh hiện nay rất “bát nháo” vì cá nhập từ nhiều nguồn khác nhau, từ Hà Nội, Sài Gòn đến các nước như Thái Lan, Nhật Bản…
Cá được “làm nhái” rất bắt mắt và theo đó, nghề sơn cá cảnh cũng trở nên vượng. Công nghệ sơn cá bây giờ được thực hiện bài bản và rất tinh vi. Đầu tiên, “thợ sơn cá” cho phẩm màu đã pha loãng vào bể để cá làm quen với môi trường nước, con nào bị dị ứng lập tức vớt ra, còn những con thích ứng được thì sau một thời gian nước sẽ ngấm qua mang cá, thấm vào các mao mạch làm cho cá có sắc màu như ý muốn. Về phần thân cá, dựa trên đặc điểm cá cảnh có da rất mỏng nên thợ sơn cá nghĩ ra “kỹ thuật” dùng kim tiêm bơm nước vào ruột cá để cá nom bóng bẩy, kiểu dáng lạ mắt, dễ bán hơn. Cá sau khi sơn được đặt tên rất kêu như Thần Long, Phát Lộc… được thổi giá cao vô chừng, con cá vài chục, vài trăm ngàn đồng có thể được bán với giá vài triệu đồng không phải là chuyện hiếm. Tay thợ sơn cá nói trên còn bạo miệng khẳng định, phần lớn cá phong thủy thật trên thị trường hiện nay chiếm tỷ lệ không lớn, người chơi thiếu kinh nghiệm thì nhầm lẫn là chuyện thường! Tuy vậy, cá đã bị sơn không giữ màu được lâu, chỉ sau một thời gian nuôi, cơ thể cá phát triển thì các vết sơn bị nứt ra, dễ nhận thấy bằng mắt thường.
Bên cạnh việc phải trang bị kiến thức cơ bản về cá phong thủy, thông thạo các “mẹo” của người bán, thì người chơi còn phải giữ sự tỉnh táo trong cuộc chơi công phu này. Bởi có không hiếm người thiếu hiểu biết về phong thủy, về cá, nghe mách nhỏ ở đâu có cá lạ, cá hiếm, cá “thần tài” là tìm đến mua bằng được, bất chấp loài cá đó có phù hợp với gia đình mình hay không. Những bể cá được trang bị trên nền tảng “chạy đua” phong trào như vậy cũng không tồn tại được lâu vì thiếu niềm đam mê, không thể chăm sóc cá tốt được.
Thú chơi cá cảnh đã không chỉ dừng lại ở ý nghĩa khởi phát là thú vui tao nhã, là một phương pháp để tu luyện tinh thần thêm tinh tấn, mà ở góc độ nào đó, ngày càng bị thương mại hóa làm mất đi vẻ đẹp vốn có của nó. Đây cũng là một trăn trở lớn của những người chơi cá chân chính như anh Hoàng Thế Vinh và nhiều người cùng đam mê khác. Họ đang mong muốn một ngày nào đó thú chơi cá cảnh nói chung, cá cảnh phong thủy nói riêng sẽ được tổ chức thành một hội chơi có quy mô để lớp trẻ được thỏa nỗi ước ao về một thú chơi mang đậm sắc màu văn hóa dân tộc.
Bài, ảnh: Hoàng Vũ (TP. Vinh)
