Lễ hội Làng Vạc - Hội tụ văn hóa dân tộc

(Baonghean) - Vào các ngày 7, 8 và 9 của tháng 2 âm lịch hàng năm, đồng bào các dân tộc vùng Tây Bắc lại hội tụ về thị xã Thái Hòa tham gia lễ hội Làng Vạc. Năm nay, Làng Vạc bước vào mùa lễ hội lần thứ 15 với niềm tự hào về cội nguồn dân tộc, tôn vinh các giá trị vật thể, phi vật thể của người Việt cổ, từ đó phát huy trong xây dựng cuộc sống mới. 
Từ sáng sớm ngày 8/3, nhân dân khắp mọi miền tụ hội đông đủ về khu vực Làng Vạc, tham gia Lễ rước Vạc đồng và Trống đồng từ sân tổ chức lễ hội về đền thờ Làng Vạc để làm lễ đại tế. Theo nghi lễ, Ban Tổ chức lễ hội tiến hành lễ tế dâng hương tại điện thờ, tưởng nhớ công ơn dựng nước của các Vua Hùng và công ơn giữ nước của các bậc tiền nhân, cầu mong mưa thuận gió hòa, mùa màng bội thu. Ngày mồng 8 là ngày chính lễ nhưng Lễ hội Làng Vạc đã chính thức diễn ra từ sáng ngày mồng 7 với hoạt động cắm trại, triển khai các hoạt động thi đấu, giao lưu văn nghệ, thể thao.
Sau khi rước Vạc đồng 9 quai, Trống đồng cổ về đền thờ, Ban Tổ chức lễ hội trang trọng cử lễ với các mâm ngũ quả, các lễ vật, “hương đăng, trà tửu, kim ngân vàng bạc” dâng lên người Việt cổ và các Vua Hùng. Sự thành kính của thế hệ hôm nay thể hiện sự kế thừa, phát triển của con cháu giống nòi Lạc Hồng và mong muốn các bậc Vua Hùng, tiền nhân phù hộ, độ trì cho quốc thái, dân an. 15 năm qua, ông Vũ Công Hợi, ở xã Nghĩa Hòa, thành viên của Ban Quản lý đền thờ người Việt cổ ở Làng Vạc tham gia đầy đủ các lễ tế Vua Hùng.
Mặc dù đã thành thục với các bài tế nhưng mỗi khi nghe trống giục, chuông ngân, ông Hợi cùng các bậc cao niên tham gia lễ yết cảm thấy bồi hồi, xúc động. Còn ông Đinh Trọng Tuất, năm nay 81 tuổi, là bậc cao niên thuộc nhiều bài văn tế và có cung cách cúng tế hay được mời làm Trưởng ban lễ yết. Ông Tuất tâm sự: “Được mời tham gia lễ yết, tôi cảm thấy rất vinh dự. Hoạt động này góp phần cùng nhân dân trên địa bàn thị xã và bà con khắp mọi miền hiểu thêm những nét văn hóa đặc sắc của dân tộc để cùng nhau gìn giữ, phát huy, xây dựng cuộc sống ấm no, hạnh phúc…”.
Chứng kiến buổi lễ tế trang nghiêm, anh Nguyễn Trung, một người con của Thị xã Thái Hòa từ lâu, lao động, sinh sống ở Hà Nội, nay trở về tham gia Lễ hội Làng Vạc chia sẻ: “Phần lễ được tổ chức công phu, với những nét văn hóa tế lễ đặc sắc, làm cho chúng tôi cảm thấy được sự tôn nghiêm và biết ơn các Vua Hùng đã dày công dựng nước. Điều đó, thúc giục chúng tôi sống, lao động, học tập tốt hơn, góp sức xây dựng quê hương, đất nước”.
Múa cồng chiêng tại lễ hội.
Múa cồng chiêng tại lễ hội.
Ngay sau lễ tế các Vua Hùng và người Việt cổ, Thị ủy, UBND Thị xã Thái Hòa trọng thể tổ chức lễ khai mạc với các màn trống hội, cồng chiêng đặc sắc của đồng bào các dân tộc. Trong ngày lễ trọng đại, âm vang của cồng chiêng rộn rã, vui tươi như một lời chào trân trọng của nhân dân Thị xã Thái Hòa đối với khách mời thập phương. Trống hội và cồng chiêng cũng chính là nền âm nhạc chính được duy trì xuyên suốt trong Lễ hội Làng Vạc.
Ông Đinh Văn Thị - Phó Chủ tịch UBND thị xã phấn khởi cho biết: “Cứ mỗi mùa lễ hội, nhân dân Làng Vạc nói riêng cả Thị xã Thái Hòa thực sự vui mừng vì được đón nhân dân khắp mọi miền về dự hội. Nơi đây như hội tụ hào khí non sông của cha ông bao đời. Mọi người về đây trong dịp lễ hội sẽ cảm nhận được rõ ràng điều đó. Đặc biệt, từ năm 2008 đến nay, sau khi đền thờ người Việt cổ và các Vua Hùng hoàn thành, nhân dân về đây đã có địa điểm để tưởng nhớ công ơn cha ông hàng nghìn đời trước.
Nếu như những năm đầu, số lượng du khách về còn ít thì những mùa lễ hội gần đây, lượng du khách tập trung về rất đông, điều đó động viên nhân dân Làng Vạc tiếp tục gìn giữ, kế thừa những giá trị văn hóa truyền thống của dân tộc”. Lịch sử của dân tộc trải qua nhiều thời đại và những cái đọng lại của các giá trị văn hóa chính là mạch nguồn nuôi dưỡng, phát huy trong tương lai.
Đu tiên tại lễ hội. Ảnh: S.M
Đu tiên tại lễ hội. Ảnh: S.M
Viết thư pháp tại lễ hội.
Viết thư pháp tại lễ hội.
Đấu vật tại lễ hội.
Đấu vật tại lễ hội.
Nếu như phần lễ mang đậm nét tâm linh để các thế hệ con cháu nhớ về cội nguồn, tri ân các bậc tiền bối trong dựng xây đất nước thì phần hội của Lễ hội Làng Vạc diễn ra sôi nổi, hào hứng với những cuộc giao lưu văn hóa, trò chơi dân gian đặc sắc. Kế thừa kinh nghiệm 14 mùa lễ hội trước, năm nay, Ban Tổ chức lễ hội tổ chức xen kẽ các hoạt động văn hóa như: Thi cồng chiêng, văn nghệ, người đẹp lễ hội, thi giọng hát hay, múa dân tộc thiểu số. Cùng đó là các trò chơi đu nhún, bịt mắt đập niêu, thi vật tự do, đẩy gậy, đi cà kheo, thi đấu bóng chuyền, kéo co, ném còn, cờ thẻ, chọi gà.
Những hoạt động này mang đậm những đặc trưng văn hóa dân tộc và vùng của đồng bào Tây Bắc xứ Nghệ. Được mời tham gia trò chơi đu, chị Nguyễn Thị Hiền đến từ huyện Quỳ Hợp có vẻ hào hứng, vừa ngần ngại, nhưng khi đã thắt dây an toàn, cùng với sự hỗ trợ của Ban Tổ chức, chị được bay lên không trung thích thú. Sau khi tham gia, chị Hiền chia sẻ: “Quả thực, mới đầu tôi cũng thấy hơi sợ nhưng khi ở trên đu, được bay trong không trung thật là lý thú…”.
Sân lễ hội đối diện với Đền thờ Làng Vạc luôn sôi nổi với tiếng hò reo cổ vũ khi rất nhiều chị em tham gia trò chơi đẩy gậy, kéo co, đánh bóng chuyền. Năm nay, ngày chính hội Làng Vạc vào mồng 8 tháng 2 âm lịch trùng với ngày Quốc tế phụ nữ mồng 8 tháng 3 nên càng thu hút đông đảo chị em khắp mọi miền tham gia các trò chơi truyền thống. “Tham gia các hoạt động này nhiều năm rồi nhưng cứ mỗi mùa lễ hội, chúng tôi lại thấy hồi hộp. Không khí của lễ hội đem đến cho chúng tôi những niềm tự hào về cội nguồn dân tộc và những niềm vui, niềm động viên to lớn…” - Chị Lê Thị Quỳnh Trang, phường Quang Tiến - Thị xã Thái Hòa chia sẻ. 
Vừa tích cực đôn đốc các bộ phận tổ chức trò chơi cho nhân dân và du khách, ông Tô Thanh Sơn - Trưởng phòng Văn hóa, thể thao Thị xã Thái Hòa cho biết: “Qua tích lũy kinh nghiệm các mùa lễ hội trước, năm nay chúng tôi chuẩn bị chu đáo để cho mỗi du khách về với Làng Vạc, về với TX. Thái Hòa cảm thấy mãn nguyện. Đặc biệt là nhân dân TX. Thái Hòa luôn phấn khởi đón chào đồng bào khắp mọi miền với những tiết mục văn hóa, văn nghệ đặc sắc và trổ tài hết mình với các môn thể thao, trò chơi dân gian.
Từ những hoạt động của lễ hội nhân dân Thị xã Thái Hòa tích cực phát huy những giá trị văn hóa đậm đà bản sắc dân tộc, đồng thời nâng cấp, phát triển phù hợp với thực tế hiện nay…”. Vì thế, Lễ hội Làng Vạc đã đem lại những giá trị hiện thực được thừa kế từ hàng nghìn năm của dân tộc. Điều đó, làm lan tỏa những nét văn hóa trong cộng đồng hôm nay và mai sau.
Trải qua 15 lần tổ chức, Lễ hội Làng Vạc đã trở thành một nét văn hóa đặc sắc. Đây cũng là dịp để nhân dân Phủ Quỳ và du khách thập phương trở về với cội nguồn tâm linh, về với nòi giống Lạc Hồng, vui xuân trẩy hội và thỏa mãn nhu cầu thưởng thức những giá trị văn hóa mà cha ông ta để lại. Lễ hội cũng là dịp để đồng bào các dân tộc trên đất Phủ Quỳ hội tụ, thể hiện tinh thần đoàn kết cộng đồng, giáo dục ý thức bảo vệ giữ gìn di tích, bảo tồn và phát huy giá trị văn hóa lịch sử truyền thống, góp sức xây dựng quê hương, đất nước giàu đẹp, văn minh.
Nguyên Sơn - Sỹ Minh

tin mới

Lao động may Nghệ An

Đẩy mạnh các giải pháp nâng cao tay nghề cho người lao động, đáp ứng nhu cầu tuyển dụng của doanh nghiệp

(Baonghean.vn) - Năm 2023, công tác giải quyết việc làm của Nghệ An tiếp tục vượt chỉ tiêu kế hoạch khá cao. Tuy nhiên, việc kết nối cung - cầu về lao động - việc làm giữa doanh nghiệp và người lao động chưa chặt chẽ; mặt bằng trình độ tay nghề người lao động còn thấp...

Những trải nghiệm thú vị ở Cửa Lò lúc rạng đông

Những trải nghiệm thú vị ở Cửa Lò lúc rạng đông

(Baonghean.vn) - Mua hải sản tươi sống ngay khi thuyền vừa cập bến, ghé tay đẩy thuyền cùng ngư dân, dõi mắt nhìn ngư dân nhanh tay gỡ những con cá, con ghẹ trên mắt lưới; thưởng thức món cá nướng thơm lừng ngay bên bếp than nơi bến cá… là những trải nghiệm thú vị của du khách khi đến với Cửa Lò.

Tạo động lực để người trẻ dấn thân và cống hiến

Tạo động lực để người trẻ dấn thân và cống hiến

(Baonghean.vn) - Nhân kỷ niệm 93 năm ngày thành lập Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh (26/3/1931 - 26/3/2024), Báo Nghệ An có cuộc trò chuyện với đồng chí Lê Văn Lương - Ủy viên Ban Thường vụ Trung ương Đoàn, Ủy viên Ban Chấp hành Đảng bộ tỉnh, Bí thư Tỉnh đoàn Nghệ An.

'Phép màu' ở Bệnh viện Ung bướu Nghệ An

'Phép màu' ở Bệnh viện Ung bướu Nghệ An

(Baonghean.vn) - “Trước đây, để tìm đến và hỗ trợ cho những hoàn cảnh khó khăn, chúng tôi thường phải về tận các địa phương, nhất là vùng sâu vùng xa. Nhưng bây giờ, chúng tôi chỉ cần đến Bệnh viện Ung bướu Nghệ An, ở đó luôn có những bệnh nhân khổ nhất, những con người cần hỗ trợ nhất”.

Độc đáo hội thi quăng chài ở miền Tây Nghệ An

Độc đáo hội thi quăng chài ở miền Tây Nghệ An

(Baonghean.vn) - Ngày 24/3, tại xã Châu Kim (Quế Phong) đã diễn ra Hội thi quăng chài lần thứ nhất năm 2024. Đây là hoạt động nhằm duy trì và phát triển nghề chài của địa phương cũng như góp phần làm phong phú thêm các hoạt động trong Lễ hội Đền Chín Gian năm 2024.

Tháng 3 yêu thương nơi biên giới Na Ngoi

Tháng 3 yêu thương nơi biên giới Na Ngoi

(Baonghean.vn) -  Xây dựng đường giao thông, tổ chức bữa cơm yêu thương, tặng quà cho học sinh khó khăn… là những hoạt động của đoàn viên thanh niên xã Na Ngoi và các lực lượng vũ trang đóng quân trên địa bàn, góp phần xây dựng hình ảnh đẹp về màu áo xanh tình nguyện nơi biên cương Tổ quốc.

Nghệ An tham dự Hội nghị 'Gặp gỡ Indonesia 2024'

Nghệ An tham dự Hội nghị 'Gặp gỡ Indonesia 2024'

(Baonghean.vn) - Ngày 22/3, tại thành phố Nha Trang, Bộ Ngoại giao phối hợp với Đại sứ quán Indonesia tại Việt Nam và Ủy ban nhân dân tỉnh Khánh Hòa tổ chức Hội nghị "Gặp gỡ Indonesia năm 2024". Hội nghị là hoạt động hướng tới kỷ niệm 70 năm thiết lập quan hệ ngoại giao Việt Nam - Indonesia.

Vui hội đền Chín Gian

Vui hội đền Chín Gian

(Baonghean.vn) - Đền Chín Gian tọa lạc trên đỉnh Pú Chò Nhàng thuộc bản Khoẳng, xã Châu Kim, huyện Quế Phong, được Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch xếp hạng Di tích cấp Quốc gia.

Phó Chủ tịch Thường trực UBND tỉnh thăm, động viên Đội Quy tập mộ liệt sĩ tại tỉnh Xiêng Khoảng

Phó Chủ tịch Thường trực UBND tỉnh thăm, động viên Đội Quy tập mộ liệt sĩ tại tỉnh Xiêng Khoảng

(Baonghean.vn) - Sáng 21/3, đồng chí Lê Hồng Vinh - Ủy viên Ban Thường vụ Tỉnh ủy, Phó Chủ tịch Thường trực UBND tỉnh và lãnh đạo một số sở, ngành đã đến thăm, động viên cán bộ, nhân viên Đội Quy tập mộ liệt sĩ Bộ Chỉ huy Quân sự tỉnh tại tỉnh Xiêng Khoảng, nước Cộng hoà Dân chủ Nhân dân Lào.