Xí nghiệp gạch Đô Lương: Khai thác đất trái phép

(Baonghean) - Không giấy phép khai thác tài nguyên khoáng sản nhưng nhiều năm qua Xí nghiệp gạch tuynel Đô Lương đã tự ý dùng phương tiện cơ giới múc đất bừa bãi ở xã Nhân Sơn - Đô Lương để sản xuất gạch.

Men theo con đường đất ra phía sau khu vực Xí nghiệp gạch tuynel Đô Lương, thấy những ao đất bị múc sâu hoắm, sát bên là những ruộng sắn của bà con. Anh Nguyễn Doãn B ở xóm 1, xã Nhân Sơn chỉ tay xuống vạt ruộng mới bị đào sâu còn tươi màu đất mới, bức xúc: “Mới đây thấy máy đào của Xí nghiệp gạch tuynel Đô Lương ra múc đất ở cánh đồng Chào Chào, xe ô tô ngang nhiên vào chở đất, chúng tôi đã ra báo với xã thì họ mới chịu rút. Nhưng anh coi, vạt đất màu bằng phẳng, chốc lát đã biến thành “ao” rồi”. Đi sâu vào cánh đồng Chào Chào thấy nhiều ao, hồ bị đào khoét nham nhở.

Ông B còn khẳng định: Xã có “bán” đất thì Xí nghiệp gạch tuynel Đô Lương mới dám vào để múc đất. Theo quan sát thì cả dọc khúc sông Rào Gang bị lở lói, theo bà con phản ánh, nguyên nhân chính là đều do Xí nghiệp gạch tuynel Đô Lương “xẻ thịt”. Số lượng đất mà xí nghiệp này múc lên đều được tấp sát bờ sông rồi dùng ô tô tải vận chuyển vào nhà máy. Bên cạnh đó là lò gạch của ông Nguyên Duy Thực (người Hưng Yên). Lò gạch này hoạt động hơn 10 năm qua tại xã Nhân Sơn, giữa chủ lò gạch và UBND xã đã có hợp đồng cho thuê đất. Nhìn hồ nước mênh mông, ông B nói rằng: Lò gạch này cũng đào quá sâu, gây sạt lở nhiều ruộng lúa của người dân, chưa kể người dân chúng tôi quanh năm phải hít khói bụi ô nhiễm từ lò gạch.

Múc đất trái phép ở cánh đồng Chào Chào (xã Nhân Sơn).

Ông Nguyễn Doãn Nhường -Trưởng xóm 2 - Nhân Sơn tâm sự: Chúng tôi đã có ý kiến với Xí nghiệp gạch tuynel Đô Lương về việc đào đất trái phép thì họ nói là họ mua và đấu thầu của xã rồi. Xóm có 86 hộ, diện tích đất sản xuất (lúa, hoa màu) chỉ có trên 25 ha, trong đó xí nghiệp đã múc đất sản xuất gây ảnh hưởng 1 ha đất sản xuất lúa, màu của dân. Mấy năm nay để đối phó với tình trạng múc đất của Xí nghiệp gạch tuynel Đô Lương làm ảnh hưởng tới ruộng lúa, bà con chỉ biết dùng cọc tre để đóng xung quanh bờ để hạn chế sạt lở.

Múc đất sản xuất gạch gây sạt lở bờ sông Rào Gang.

Ông Trần Ngọc Hà - Giám đốc Xí nghiệp gạch tuynel Đô Lương lý giải: Xí nghiệp được cấp mỏ đất hoạt động rộng trên 10 ha, có thời hạn sử dụng từ năm 2002 - 2006. Năm 2007, Xí nghiệp đã làm thủ tục xin gia hạn, tuy nhiên để ổn định lâu dài xí nghiệp chuyển sang xin làm thủ tục cấp phép mỏ đất 30 năm. Tuy nhiên, do một số vướng mắc nên chưa xong thủ tục cấp phép. Biết là chưa được cấp phép mà đã khai thác là sai nhưng chúng tôi vẫn khai thác đất để “cầm cự”. Ông Hà cho biết thêm: Xí nghiệp đã đầu tư 2 dây chuyền công nghệ sản xuất gạch trên 30 tỷ đồng, đến nay mới chạy được 1 dây chuyền với công suất khoảng trên 18 triệu viên gạch/năm.

Trao đổi về vấn đề Xí nghiệp gạch tuynel Đô Lương nhiều năm liền khai thác đất trái phép, ông Nguyễn Đăng Chu - Chủ tịch UBND xã Nhân Sơn lý giải: Chúng tôi không bán đất hay đấu thầu đất cho Xí nghiệp gạch tuynel Đô Lương hoạt động. Diện tích đồng đất Chào Chào là của xã Nhân Sơn nhưng xã Minh Sơn xâm canh và xã Minh Sơn đã cho họ thuê lại.

Còn ông Nguyễn Đình Võ - Chủ tịch UBND xã Minh Sơn giải thích: “Đồng đất Chào Chào xã Minh Sơn xâm canh của xã Nhân Sơn hơn 6 ha là có thật, còn vấn đề Xí nghiệp gạch tuynel Đô Lương đang khai thác đất trái phép thì chúng tôi cũng chưa nắm được thông tin để kiểm tra lại…”.

Được biết mới đây UBND huyện Đô Lương đã ra quyết định xử phạt Xí nghiệp gạch tuynel Đô Lương 30 triệu đồng lỗi vi phạm khai thác đất trái phép. Từ năm 2011 đến nay UBND huyện đã xử phạt đơn vị này 90 triệu đồng. Thế nhưng trong thời gian qua, cứ phạt xong rồi đâu lại vào đấy?

Vương Trần