Xuân trong những ngôi nhà ấm tình đoàn kết
Cùng với nguồn lực từ các chương trình mục tiêu quốc gia và sự ủng hộ của các cấp, ngành, xã biên giới Tam Quang (Tương Dương) đã có nhiều cách làm hay; qua đó, phát huy tinh thần, trách nhiệm của cả hệ thống chính trị giúp các hộ nghèo được an cư trong những mái nhà kiên cố, vững chắc.
Niềm vui nhà mới
Mùa Xuân này, bà Lô Thị Lợi (71 tuổi) và cháu nội Vi Văn Thành, học sinh lớp 3 ở bản Tùng Hương phấn khởi vì được đón Tết trong “Ngôi nhà hạnh phúc" còn thơm mùi vôi vữa. Bố của cháu Thành (con trai bà Lợi) mất sớm, mẹ đi bước nữa nên hai bà cháu sống nương tự nhau trong ngôi nhà tạm bợ, xuống cấp.
Chia sẻ với hoàn cảnh của cháu Thành, thông qua Chương trình "Tháng Ba biên giới" được tổ chức tại xã Tam Quang, Trung ương Đoàn TNCS Hồ Chí Minh đã kêu gọi nhà hảo tâm ủng hộ 80 triệu đồng xây dựng “Ngôi nhà hạnh phúc” cho hai bà cháu.
Tổ thợ xây áo lính của Đồn Biên phòng Tam Quang và bà con thôn bản hỗ trợ ngày công tháo dỡ, xây dựng, chính quyền xã Tam Quang ủng hộ 10 triệu đồng góp thêm vào chi phí lắp cửa để hoàn thiện ngôi nhà.
Trò chuyện với chúng tôi, bà Lô Thị Lợi xúc động cho biết: “Nhà cũ ở trên dốc đứng và cao, vận chuyển vật liệu khó khăn, may nhờ tổ thợ xây của Đồn Biên phòng Tam Quang và bà con dân bản không quản nắng mưa giúp sức, căn nhà đã hoàn thành sau hơn 3 tháng thi công. Nay bà cháu đã làm vía và dọn vào ở, chuẩn bị đón năm mới, hạnh phúc lắm, không thể diễn tả bằng lời…”.
Cùng chung niềm vui, ông Lô Đình Quang (72 tuổi), Chi hội trưởng Hội CCB bản Sơn Hà bày tỏ: Xuân này gia đình tôi vui hơn vì được Nhà nước hỗ trợ kinh phí sửa chữa, nâng cấp nhà cửa khang trang. Quá trình triển khai, được bà con dân bản, Chi hội Cựu chiến binh giúp đỡ ngày công dọn dẹp, nâng nền, láng xi măng, làm mái che sân, anh em, họ hàng cũng hỗ trợ ngày công xây dựng nên vừa tiết kiệm được chi phí, vừa đảm bảo chất lượng, gia đình tôi rất biết ơn.
Từ sự chung tay góp sức của cộng đồng, rất nhiều ngôi nhà ở xã biên giới Tam Quang đã được hỗ trợ xây mới, sửa chữa kiên cố, trong đó, đặc biệt ưu tiên người già neo đơn, người yếu thế, tàn tật hay trẻ mồ côi.
Điển hình như trường hợp em Phan Tự Tường - mồ côi bố, mẹ ở với ông ngoại hơn 80 tuổi ở bản Sơn Hà được Đảng ủy, chính quyền xã Tam Quang cùng Ban Giám hiệu Trường THPT Tương Dương 2 kêu gọi sự ủng hộ của tổ chức, cá nhân xây dựng "Ngôi nhà tình thương" trị giá hơn 80 triệu đồng. Nay em đã học xong lớp 12 và đi học nghề điện ô tô tại TP. Vinh.
Năm 2023, toàn xã Tam Quang có 125 hộ và năm 2024 có 41 hộ được làm mới, sửa chữa nhà ở thuộc các chương trình mục tiêu Quốc gia về giảm nghèo, chương trình mục tiêu Quốc gia về phát triển vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi và các nguồn vận động tài trợ, ủng hộ từ các cá nhân, tổ chức. Bên cạnh đó, tuy còn nhiều khó khăn nhưng địa phương cố gắng hỗ trợ cho một số hộ có hoàn cảnh đặc biệt khó khăn, bình quân mỗi hộ 10 triệu đồng để hoàn thiện các tiêu chí.
Cả hệ thống chính trị vào cuộc
Tam Quang là xã có đường biên giới dài 12,688 km tiếp giáp với cụm bản Mường Chuồn, huyện Viêng Thoong, tỉnh Bôlykhămxay (Lào) với 11 bản làng, dân số 2.039 hộ/8.240 khẩu trong đó, các dân tộc thiểu số chiếm 63,93%.
Đây cũng là xã miền núi đầu tiên của Nghệ An đạt chuẩn nông thôn mới và nay đang tiếp tục xây dựng nông thôn mới nâng cao. Trong đó, tiêu chí "nhà ở dân cư" được xác định là cơ sở quan trọng để đánh giá sự đổi thay về đời sống kinh tế - xã hội của người dân.
Bởi vậy, cùng với công tác tuyên truyền, phát huy nội lực của từng gia đình, Ban Chỉ đạo vận động, hỗ trợ xây dựng nhà cho người nghèo, người có khó khăn về nhà ở trên địa bàn xã Tam Quang (Ban Chỉ đạo 1838) đã trực tiếp kiểm tra, rà soát từng thôn, bản; qua đó, thống kê 225 hộ có nhu cầu làm mới, sửa chữa nhà ở giai đoạn 2023-2025 .
Để có sự đồng thuận, mang lại hiệu quả cao, ngoài các nguồn lực từ chương trình mục tiêu Quốc gia về giảm nghèo chương trình mục tiêu Quốc gia về phát triển vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi, Chương trình 1838… xã Tam Quang đã chủ động kêu gọi các nguồn xã hội hóa, vận động tài trợ ủng hộ từ các cá nhân, tổ chức; đồng thời, phát huy nội lực của toàn hệ thống chính trị chung tay xóa nhà tạm bợ cho hộ nghèo.
Ví như để triển khai chương trình làm nhà ở cho 84 hộ nghèo, cận nghèo trên địa bàn từ nguồn kinh phí của Bộ Công an, chính quyền đã phân công cán bộ, công chức phụ trách từng hộ gia đình; đồng thời, huy động sự vào cuộc của cả hệ thống chính trị, sự đồng hành của Đồn Biên phòng Tam Quang, lực lượng Công an xã giúp hộ nghèo tháo dỡ nhà cũ, san gạt, làm móng lắp ghép nhà mới, kinh phí làm nền nhà dao động từ 5.000.000 - 6.500.000 đồng/1 nền. Bên cạnh đó, địa phương đã kêu gọi xã hội hóa bằng nhiều hình thức như hỗ trợ cát, sỏi, xi măng, huy động ngày công... giúp các hộ gia đình có hoàn cảnh đặc biệt khó khăn hoàn thành nền móng và dựng nhà.
Có những nơi như bản Sơn Hà địa hình phức tạp, vận chuyển nguyên, vật liệu khó khăn, phải bạt đồi san đất để làm nền nhưng với sự vào cuộc của cả hệ thống chính trị, bao gồm cả những người đứng đầu cấp ủy chính quyền xã, cán bộ thôn, bản bám sát từng hoàn cảnh, từng đối tượng để triển khai kịp thời các phương án hỗ trợ, công tác lắp, dựng hoàn thiện các căn nhà lắp ghép vẫn đảm bảo theo đúng tiến độ.
Ông Mai Ngọc Lâm - Trưởng bản Sơn Hà cho hay: Phát huy tinh thần đoàn kết trong cộng đồng dân cư, người dân trong bản đã chung tay giúp các hộ tháo dỡ nhà tạm, di chuyển đồ đạc, san lấp mặt bằng để dựng nhà mới, trong đó có hơn 50 nhà của Bộ Công an. Hiện tại, trong bản không còn nhà tạm bợ chỉ còn trên 20 nhà bán kiên cố có nhu cầu sửa chữa để đáp ứng đủ các tiêu chí 3 cứng (tường cứng, mái cứng, nền cứng).
Tại bản Tam Bông - phong trào giúp nhau sửa chữa, làm nhà mới đáp ứng tiêu chí “3 cứng” cũng được người dân hưởng ứng nhiệt tình. Bản còn có 3 tổ thợ giúp làm móng, san nền và ngày công xây dựng với giá rẻ. “Hiện trong bản không còn nhà tranh tre, chỉ còn 10 nhà bán kiên cố đã hoàn thiện hồ sơ sửa chữa, nâng cấp.
Năm 2024, có 4 hộ thuộc diện được hỗ trợ sửa chữa, 1 hộ hoàn cảnh khó khăn được hỗ trợ xây mới là hộ bà Lương Thị Liên (SN 1942), sống một mình. Năm nay, bà Liên được đón Xuân trong ngôi nhà mới, cả bản ai cũng vui mừng", ông Lương Văn Thanh - Trưởng bản Tam Bông chia sẻ.
Cùng đi thăm những ngôi nhà vừa được xây mới và sửa chữa kịp đón Xuân Ất Tỵ trên địa bàn, bà Kha Thị Hiền- Chủ tịch UBND xã Tam Quang cho biết: Hiện địa phương đã xóa nhà tạm, dột nát, tuy nhiên, vẫn còn khoảng 57 hộ nhà bán kiên cố (chưa đáp ứng tiêu chí 3 cứng của Bộ Xây dựng về nhà ở trong xây dựng nông thôn mới (nền cứng, khung cứng, mái cứng), trong đó, có 5 hộ diện làm mới và 52 diện sửa chữa.
Với phương châm “không bỏ ai ở lại phía sau”, xã đặt mục tiêu phấn đấu đến nửa đầu năm 2025 sẽ xóa nhà chưa đáp ứng tiêu chí 3 cứng với kinh phí thực hiện là 1.550.000.000 đồng.
Những mái nhà vững chắc, ấm tình dân, nghĩa Đảng ở xã Tam Quang không chỉ giúp các hộ khó khăn thêm niềm tin, động lực vươn lên thoát nghèo, ổn định cuộc sống mà còn góp phần đưa xã biên giới này vượt khó để sớm về đích nông thôn mới nâng cao.