Xung quanh việc sáp nhập trường lớp – Bài 2: Tìm sự đồng thuận chung

Trung tuần tháng 10, sau gần một tháng nỗ lực vận động, cuối cùng toàn bộ học sinh Trường Tiểu học Thạch Thị (Anh Sơn), cũng đã được bố mẹ cho đến lớp, để các em kịp theo chương trình học cùng với các bạn. “Để có được như ngày hôm nay, các giáo viên đã phải đến từng nhà học sinh để vận động, thuyết phục phụ huynh suốt gần một tháng qua”, Hiệu trưởng Nguyễn Tất Trường nói.

Sự việc bắt đầu từ đầu năm học 2021 – 2022, khi học sinh ở Trường Tiểu học Thạch Sơn có quyết định về học tại Trường Tiểu học Thạch Thị. Theo đó, toàn bộ học sinh tiểu học ở xã Thạch Sơn sẽ được chuyển về điểm trường ở thị trấn; còn điểm Trường tiểu học Thạch Sơn được xóa bỏ. Không đồng tình với chính quyền, nhiều phụ huynh ở Thạch Sơn đã phản đối bằng cách không cho con em mình đến trường. Lý do mà các phụ huynh đưa ra là sáp nhập vào trường mới, con em họ sẽ phải đi học quãng đường xa hơn, phải đi ra Quốc lộ 7, tiềm ẩn nguy cơ tai nạn giao thông.

Theo tìm hiểu của phóng viên, trên thực tế việc sáp nhập này đã có trong đề án được phê duyệt từ năm 2019. Ngay từ năm học 2019-2020, việc sáp nhập đã bắt đầu được tiến hành khi toàn bộ học sinh khối 5 của Trường Tiểu học Thạch Sơn được chuyển về học ở Trường Tiểu học thị trấn Anh Sơn. Cho đến đầu năm học này, khi cơ sở vật chất đã đảm bảo, nhà trường mới sáp nhập số học sinh còn lại. Ngoài ra, quãng đường từ điểm Trường Tiểu học Thạch Sơn đến điểm trường mới hiện nay cũng chỉ cách nhau chừng 1,2 km, ngắn hơn nhiều so với quãng đường đến trường của các em học sinh một số xã khác. Việc sáp nhập ở Trường Tiểu học Thạch Thị cũng không phải là “chuyện mới” bởi trước đó, hai trường THCS và mầm non của hai xã, thị cũng đã tiến hành sáp nhập và học sinh ở Trường THCS thị trấn đã chuyển về học tại Trường THCS Thạch Sơn.

Theo ông Đoàn Văn Thanh – Trưởng phòng Giáo dục và Đào tạo huyện Anh Sơn thì việc sáp nhập 2 trường tiểu học này nằm trong đề án “Sắp xếp lại mạng lưới, quy mô trường lớp đối với giáo dục mầm non, giáo dục tiểu học, THCS trên địa bàn huyện Anh Sơn giai đoạn 2019-2021”. Đề án này xuất phát từ thực trạng mạng lưới trường lớp học của huyện tương đối rải rác, manh mún; nhiều điểm trường lẻ mầm non, tiểu học có số lượng học sinh ít. Quy mô trường THCS thì nhỏ, chưa phù hợp, còn nhiều trường dưới 8 lớp, có sĩ số lớp học thấp, bình quân học sinh trên lớp ở các cấp học còn thấp so với số lượng tối đa theo Điều lệ mỗi cấp học quy định; cơ sở vật chất nhiều trường xuống cấp gây khó khăn trong việc nâng cao chất lượng giáo dục toàn diện; tình trạng thừa thiếu “cục bộ” giáo viên đang diễn ra dẫn tới bố trí giáo viên mất cân đối giữa các môn, giữa một số trường trong cùng cấp gây ảnh hưởng lớn đến yêu cầu giáo dục toàn diện…

Chính vì thế, huyện Anh Sơn phấn đấu để có mạng lưới cơ sở giáo dục mầm non, tiểu học, trung học cơ sở ổn định phù hợp, vừa đáp ứng tốt yêu cầu trước mắt, vừa đảm bảo ổn định và phát triển lâu dài. Trước đó, trong giai đoạn 2018 – 2021, huyện Anh Sơn cũng đã sáp nhập được 9 trường trên toàn huyện, đưa tổng số trường từ 63 trường xuống còn 58 trường và sáp nhập được 5 điểm trường lẻ về điểm trường chính. Nhờ sáp nhập, huyện giảm được 10 cán bộ quản lý, 10 tổ trưởng, tổ phó chuyên môn, 5 tổng phụ trách đội và 10 nhân viên. Về số lớp cũng giảm được 10 lớp với 12 giáo viên và giảm kinh phí để chi trả lương cho tổng 47 người là hơn 3,3 tỷ đồng/năm.

Trong khi đó, tại huyện Thanh Chương, cô Lê Thị Hồng Hạnh – Hiệu trưởng Trường Tiểu học Ngọc Sơn cho biết, các giáo viên ở đây đã quá mệt mỏi vì câu chuyện sáp nhập trường. “Trước đây, giữa giáo viên và phụ huynh rất tình cảm. Nhưng chỉ vì việc sáp nhập trường mà nhiều phụ huynh quay sang mâu thuẫn với chính giáo viên. Chúng tôi chỉ là những nhà giáo, làm nhiệm vụ dạy học. Còn việc sáp nhập hay không từ chủ trương của cấp trên”, cô Hạnh nói và cho hay. Hơn một tháng qua, cũng như nhiều giáo viên khác, cô bị ảnh hưởng tinh thần rất lớn chỉ vì chuyện sáp nhập trường.

Năm học 2021 – 2022, thực hiện Đề án quy hoạch, sắp xếp mạng lưới nhằm nâng cao chất lượng giáo dục, gắn với xây dựng trường chuẩn quốc gia, UBND huyện Thanh Chương tiến hành sáp nhập 3 điểm trường gồm: Sáp nhập điểm Trường Thanh Nam của Trường Tiểu học Ngọc Sơn về điểm chính; sáp nhập điểm  Trường Liên Hồng của Trường Tiểu học Thanh Liên về điểm chính; sáp nhập điểm Trường THCS Thanh Hưng cũ của Trường THCS Đại Đồng về điểm chính.

Đến nay, các trường, điểm trường sau sáp nhập đã nhanh chóng ổn định nề nếp bước vào năm học, nhận được sự đồng tình cao của cử tri và phụ huynh học sinh. Tuy nhiên, tại điểm trường lẻ Thanh Nam của Trường Tiểu học Ngọc Sơn, một số phụ huynh còn băn khoăn, chưa thống nhất việc sáp nhập điểm trường lẻ nên đầu năm học, nhiều học sinh ở điểm trường này không được phụ huynh đưa đến trường đi học, ảnh hưởng rất lớn đến việc học tập của các em. Để phản đối việc sáp nhập, buổi học đầu tiên chỉ có 34/159 em ở điểm trường lẻ Thanh Nam được bố mẹ cho đến điểm trường chính để học. Những ngày sau đó, số lượng các em đi học dần tăng lên nhưng vẫn không nhiều. Trong khi đó, dù chính quyền tổ chức nhiều cuộc họp dân, nhưng người dân không đồng tình với việc sáp nhập. Trong số những người phản đối việc sáp nhập trường, có nhiều người thậm chí không có con em đang học tại trường. Một số lý do khác phản đối việc sáp nhập bởi họ cho rằng điểm trường này trong quá khứ có nhiều con em thành đạt học ở đây, trong đó, nhiều người là cấp tướng, nhiều người là cán bộ cao cấp, nhiều doanh nhân thành đạt… Ngoài ra, còn có lý do khác là việc đi lại bất tiện hơn. Đến điểm trường chính, các phụ huynh sẽ phải đưa đón vì xa hơn 2km so với điểm trường lẻ…

Theo ghi nhận của phóng viên, điểm trường lẻ Thanh Nam nằm cách điểm trường chính khoảng 2km. Điểm trường lẻ này được xây dựng hơn 20 năm, do đó, các phòng học bị hử hỏng và xuống cấp, ảnh hưởng đến công tác dạy học. Việc đi lại giữa hai điểm trường cũng khá thuận lợi vì đường đã được nhựa hóa hoặc bê tông hóa. Bất cập ở đây có lẽ là “quy trình” thực hiện bởi từ khi có Kế hoạch số 142/KH-UBND của UBND huyện Thanh Chương về việc sáp nhập điểm trường lẻ vào ngày 20/8/2021 đến khi đi vào thực hiện (đầu tháng 9/2021), nhà trường và chính quyền địa phương chỉ có hơn 1 tháng thực hiện. Với khoảng thời gian ngắn ngủi như vậy, lại trong bối cảnh đại dịch Covid-19 diễn biến phức tạp, địa phương phải giãn cách xã hội nên việc thông tin giữa nhà trường, chính quyền địa phương và phụ huynh còn khá vội vàng và chưa được chu đáo. Khi mà công tác tuyên truyền chưa được triển khai một cách nhuần nhuyễn nhất thì những bất cập nảy sinh cũng là điều dễ hiểu.

Trước đó, trong nhiều năm qua, huyện Thanh Chương cũng đã tích cực trong việc sắp xếp, sáp nhập nhiều trường, điểm trường lẻ. Riêng trong giai đoạn 2015-2020, ngành đã tích cực tham mưu, chỉ đạo sáp nhập 7 điểm trường lẻ, trong đó có những điểm trường có khoảng cách giữa điểm trường lẻ và điểm chính cách xa khoảng 4-5 km. Bước sang giai đoạn 2021- 2025, Ban chấp hành Đảng bộ huyện, UBND huyện tiếp tục xác định việc quy hoạch, sắp xếp mạng lưới trường lớp nhằm nâng cao chất lượng giáo dục, gắn với xây dựng trường chuẩn quốc gia là nhiệm vụ trọng tâm, xuyên suốt cả nhiệm kỳ của ngành Giáo dục nhằm giảm số trường, điểm trường lẻ có quy mô nhỏ để tập trung các nguồn lực đầu tư xây dựng cơ sở vật chất, mua sắm trang thiết bị cho các nhà trường, đảm bảo sự đồng bộ hướng tới chuẩn hóa, tạo điều kiện thúc đẩy nâng cao chất lượng giáo dục toàn diện cho học sinh. Đặc biệt việc triển khai thực hiện Chương trình giáo dục phổ thông 2018 đã đặt các nhà trường trước yêu cầu rất cao về trang, thiết bị dạy học, trong đó phải sử dụng phòng máy và các thiết bị chuyên dụng để học các môn Tin học và Ngoại ngữ; học sinh tiểu học học trên tivi thông minh kết nối internet…

Ông Trần Xuân Hà – Trưởng phòng Giáo dục và Đào tạo huyện Thanh Chương cũng cho biết: “Hiện một số trường học ở huyện Thanh Chương quy mô còn manh mún, nhỏ lẻ. Nếu các nhà trường tiếp tục duy trì điểm trường lẻ sẽ không đủ kinh phí để mua sắm các thiết bị dạy học và nâng cấp cơ sở vật chất nhà trường. Bên cạnh đó, các em học ở điểm trường lẻ cũng sẽ chịu nhiều thiệt thòi bởi các em khó được học thực hành môn Tin học, được học tại phòng học Ngoại ngữ được trang bị thiết bị chuyên dụng, hiện đại và điều đó khiến cho việc triển khai Chương trình giáo dục phổ thông mới khó thành công”.

(Còn nữa)