Theo thống kê của BV Da liễu TƯ, mỗi năm BV này điều trị cho hơn 300 trường hợp mắc ung thư da và số lượng bệnh nhân tăng thêm 10-15% qua mỗi năm.
Tuy nhiên, rất ít người để ý đến căn bệnh này, khi thấy có những vết lạ trên da, người bệnh thường lầm tưởng là nốt ruồi hoặc vết bớt bình thường nên không đi khám sớm, dẫn đến nhiều biến chứng nặng nề.
Điển hình như trường hợp 2 nam bệnh nhân ở Hà Nội, phát hiện vết đen bất thường trên mặt vài năm nhưng không điều trị gì vì nghĩ là nốt ruồi, khi đến BV đốt laser thẩm mỹ, bác sĩ phát hiện ung thư da đã chuyển sang giai đoạn muộn, phải điều trị hóa chất và xạ trị.
 |
| Nhiều người lầm tưởng nốt đen lớn trên mặt là nốt ruồi bình thường. |
BS Hoàng Thị Phương Lan, Trưởng khoa Phẫu thuật tạo hình thẩm mỹ của một bệnh viện ở Hà Nội cho biết, ung thư từ nốt ruồi là loại rất nguy hiểm, phát triển nhanh, thường là u ác tính, di căn nhanh, gây ung thư thứ phát ở gan, xương, phổi, não, hệ thống hạch...
Ung thư từ nốt ruồi thường bắt đầu từ u kích thước nhỏ, không ngứa, không đau nên người dân ít để ý, tuy nhiên thực tế trong quá trình phát triển, loại u này có thể gây viêm nhiễm, loét, hoại tử, phá hủy tổ chức tại chỗ. Trường hợp biến chứng nặng, u này có thể “ăn” mất ngón tay, chân, miệng, mắt, mũi... tùy vào vị trí khối u.
Tuy nhiên nếu bệnh nhân được phát hiện sớm, điều trị kịp thời ngay từ khi nốt ruồi mới sang ác tính thì tỉ lệ khỏi bệnh khá cao.
Theo BS Lan, để xác định nốt ruồi ung thư, người dân có thể dễ dàng kiểm tra bằng mắt thường thông qua 5 dấu hiệu:
- Tính đối xứng: Nốt ruồi lành tính thường có 2 nửa đối xứng. Khi nốt ruồi hoặc tàn nhang có hình dạng không đối xứng bất bình thường thì nên kiểm tra lại bằng cách vẽ một đường tưởng tượng chia dọc nốt đó ra và đối chiếu xem nửa còn lại có tương đồng. Nếu không đối xứng thì rất có thể là ung thư.
- Đường viền: Nếu như đường viền ngoài của nốt ruồi bị mờ, không rõ nét đường biên giữa da và nốt ruồi, trông khác thường với các nốt ruồi khác thì đó cũng có thể là cảnh báo ung thư. Các thương tổn của khối u ác tính thường là nguyên nhân làm mờ các đường biên của nốt ruồi lạ trên da.
 |
| Bằng mắt thường có thể dễ dàng phát hiện nhiều điểm bất thường ở các nốt ruồi ác tính |
- Màu sắc: Nốt ruồi không có màu giống với những nốt ruồi khác trên da, dù là bất kể màu sắc gì như nâu, đen, xanh đậm, trắng hay đỏ đều đáng nghi ngờ.
Nốt ruồi bình thường sẽ có một màu sắc nhất định, tương tự và đồng đều nhau trên da nhưng nếu trên da có nhiều nốt ruồi khác màu, khác hình dạng, chỗ đậm, chỗ nhạt thì nguy cơ ung thư rất cao.
- Đường kính: Một điểm đáng ngờ khi quan sát các nốt lạ trên da là đường kính của chúng lớn hơn hẳn các nốt ruồi thông thường. Nốt ruồi thường chỉ nhỏ hơn hoặc bằng 0,6cm.
- Độ lồi: Nếu nốt lạ nổi lồi trên da rõ nét thì việc kiểm tra là cần thiết. Bởi các khối u ác tính thường phát triển nhanh chóng về kích cỡ hoặc độ lớn. Một nốt ruồi cứ lớn dần, đổi màu, gây ngứa ngáy, khó chịu hoặc chảy máu thực sự là dấu hiệu đáng báo động.
Do vậy bác sĩ khuyến cáo, khi thấy trên da nổi u, cục nhìn như nốt ruồi hoặc xuất hiện các mảng màu da bất thường, có dấu hiệu lan ra, phát triển theo thời gian, sờ thấy cứng, rát cần nghĩ đến ung thư và đi kiểm tra càng sớm càng tốt.
