Để thi hành án dân sự đạt kết quả cao
(Baonghean.vn) Sau khi chuyên mục "Đại biểu HĐND nói, làm và lắng nghe" trên báo Nghệ An có loạt bài phản ánh về kết quả cũng như những hạn chế, vướng mắc trong quá trình thực hiện công tác thi hành án dân sự (THADS) trên địa bàn tỉnh, ông Trần Văn Thu - Cục trưởng Cục THADS tỉnh đã có một số trao đổi xung quanh vấn đề này.
Tính đến 30/9/2011, toàn tỉnh còn 5.189 việc chưa thi hành xong. Trong đó chưa có và không có điều kiện thi hành tồn đọng nhiều năm là 4.316 việc, đặc biệt có gần 1.500/4.316 việc tồn đọng trên 5 năm; số tiền chưa thi hành còn hơn 101,5 tỷ đồng. Nguyên nhân là một số quy định về THADS có những bất cập, thiếu đồng bộ.
Đó là, giải pháp để giải quyết án tồn đọng chưa triệt để, như quy định về điều kiện xét miễn, giảm các khoản thu nộp ngân sách Nhà nước số tiền trên 5 triệu đồng thì người phải thi hành án phải nộp được ít nhất 1/20 khoản phải thi hành. Như vậy, đối với các trường hợp hoàn toàn không có điều kiện nộp thì sẽ "treo" mãi tại cơ quan thi hành án vì không thể miễn, giảm được. Hay như quy định về định giá, bán đấu giá tài sản kê biên đảm bảo thi hành án phải định giá lại nhiều lần trong trường hợp không bán được, dẫn đến ảnh hưởng đến tiến độ, kết quả thi hành án bị kéo dài. Đó còn là sự mâu thuẫn về thời điểm xác lập quyền sở hữu nhà ở theo Luật Nhà ở và quyền sử dụng đất đai trong Luật Đất đai, gây khó khăn trong quá trình giải quyết THADS; một số quy định chưa được hướng dẫn chi tiết nên hiện vẫn chưa thực hiện được, như: chi phí xác minh điều kiện thi hành án của người được thi hành án, chi phí thông báo thi hành án, việc trực tiếp thu tiền tại trại giam, trại tạm giam...
Về nguyên nhân chủ quan, đó là công tác phối hợp giữa các cơ quan chức năng trong quá trình THADS chưa đáp ứng yêu cầu. Đơn cử như việc xác định vụ việc như thế nào là phức tạp, ảnh hưởng đến an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội giữa cơ quan THADS và cơ quan Công an, dẫn đến một số vụ việc chưa giải quyết được. Việc cung cấp thông tin, thông báo về địa chỉ nơi chấp hành hình phạt tù của các trại giam, trại tạm giam cho cơ quan THADS và phối hợp thực hiện xét đặc xá, giảm án tù cũng có những bất cập, chưa kịp thời.
Việc chuyển giao bản án, quyết định của Tòa án cho cơ quan THADS còn chậm và trong quá trình thi hành án cơ quan THADS phát hiện những sai sót hoặc tuyên không rõ cũng chưa được Tòa án giải thích kịp thời và nếu có thì một số giải thích chưa đáp ứng yêu cầu, thậm chí một số vụ việc đã kéo dài nhưng cơ quan THADS vẫn chưa nhận được giải thích thỏa đáng. Công tác chuyển giao vật chứng chậm; thủ tục rút tang vật, tài sản gửi tại Kho bạc còn gặp nhiều khó khăn. Sự phối hợp với chính quyền cấp xã trong việc xác minh, vận động, thuyết phục đương sự tự nguyện thi hành án còn hạn chế.
Thời gian tới cần tiếp tục phải đẩy mạnh các biện pháp đồng bộ nhằm tạo chuyển biến mạnh mẽ công tác THADS. Trách nhiệm của ngành THADS là phải đẩy mạnh công tác tuyên truyền, phổ biến pháp luật về THADS, đặc biệt chú trọng công tác giải thích, vận động từ lực lượng chấp hành viên để tranh thủ sự ủng hộ của các cấp, các ngành và nhân dân, nhất là sự tự nguyện thi hành án của người phải thi hành án.
Đồng thời, kịp thời tổng hợp và đưa ra những kiến nghị, đề xuất các giải pháp tiếp tục hoàn thiện pháp luật về THADS ở tầm vĩ mô. Đẩy mạnh công tác tập huấn, bồi dưỡng nghiệp vụ, nâng cao trình độ chuyên môn cho đội ngũ cán bộ làm công tác THADS, nhất là lực lượng chấp hành viên đáp ứng yêu cầu. Về phía tỉnh, cần tăng cường lãnh đạo, chỉ đạo, kiểm tra, giám sát đối với các cấp, các ngành có liên quan trong việc phối hợp thực hiện nhiệm vụ THADS trên địa bàn tỉnh đạt hiệu quả cao; đồng thời quan tâm tạo điều kiện đảm bảo để cơ quan THADS cấp tỉnh và huyện thực hiện tốt nhiệm vụ được giao.
Mai Hoa (ghi)