Cao trào Xô Viết Nghệ Tĩnh

Bước chuyển mình trên quê hương Xô viết

Nguyễn Hồng Vui (Ban Tuyên giáo Tỉnh ủy) 02/11/2024 10:46

Tinh thần Xô viết Nghệ Tĩnh không chỉ đồng hành cùng nhân dân ta vượt qua muôn vàn khó khăn, thách thức để giành thắng lợi vẻ vang trong sự nghiệp đấu tranh giành độc lập dân tộc mà còn tiếp tục giành thắng lợi trong công cuộc đổi mới toàn diện quê hương, đất nước. Ở Nghệ An, điều đó càng thể hiện rõ nét.

Hồi ức một thời oanh liệt

Có thể khẳng định, Xô viết Nghệ Tĩnh là sự kiện mở đầu của quần chúng công nông dưới sự lãnh đạo của Đảng Cộng sản Việt Nam, đánh dấu sự chuyển biến căn bản từ tính chất đấu tranh tự phát sang đấu tranh tự giác của phong trào công nhân Việt Nam.

Đồng thời, khẳng định tính đúng đắn của việc lựa chọn con đường cách mạng của dân tộc Việt Nam - “Muốn cứu nước, giải phóng dân tộc không có con đường nào khác con đường cách mạng vô sản”; khẳng định năng lực lãnh đạo cách mạng của giai cấp công nhân và Đảng tiền phong.

Tuy chỉ tồn tại trong vòng 7 tháng và còn sơ khai nhưng đã để lại những dấu ấn tốt đẹp về một Nhà nước công - nông đầu tiên, chưa có trong tiền lệ lịch sử, đáp ứng khát vọng độc lập, tự do cháy bỏng của người dân mất nước, nô lệ.

2a. Nhân dân Nam Đàn 3.8
Tranh vẽ sự kiện lịch sử trong cao trào Xô viết Nghệ Tĩnh khi hơn 3.000 nông dân Nam Đàn tiến hành biểu tình, phá huyện đường, buộc tri huyện ký và đóng dấu vào bản yêu sách ngày 30-8-1930. Tranh tư liệu Bảo tàng Xô viết Nghệ Tĩnh

Thành quả lớn nhất của Cao trào cách mạng 1930 - 1931 đã khẳng định trong thực tế quyền lãnh đạo và năng lực lãnh đạo cách mạng của giai cấp công nhân thông qua chính đảng tiên phong của mình, đoàn kết với các tầng lớp nhân dân yêu nước có đủ khả năng lật đổ nền thống trị của đế quốc, phong kiến tay sai giải phóng dân tộc, đem lại tự do hạnh phúc cho nhân dân.

Đây chính là cuộc Tổng diễn tập đầu tiên của cách mạng Việt Nam dưới sự lãnh đạo của Đảng Cộng sản Việt Nam, không chỉ đặt ra vấn đề liên minh công nông, vấn đề ruộng đất và dân cày, mà còn khẳng định vai trò lãnh đạo của Đảng, vấn đề đấu tranh chính trị kết hợp với đấu tranh vũ trang, từng bước tạo thế và lực để dân tộc ta đi tới thắng lợi của Cách mạng Tháng Tám năm 1945.

ảnh bảo tàng sửa
Đình Trung nằm ở trung tâm phường Hưng Dũng. Trong cao trào Xô viết Nghệ Tĩnh 1930-1931, Đình Trung là nơi diễn ra các hoạt động đấu tranh cách mạng của nhân dân ta. Đáng chú ý nhất là vào tháng 4/1930, lá cờ đỏ búa liềm đầu tiên được treo lên ở khu vực Đình. Ảnh tư liệu Bảo tàng Xô viết Nghệ Tĩnh

Đánh giá về ý nghĩa lịch sử to lớn của cao trào cách mạng 1930 -1931, chủ tịch Hồ Chí Minh đã viết: “Tuy đế quốc Pháp đã dập tắt phong trào đó trong một biển máu nhưng Xô viết Nghệ Tĩnh đã chứng tỏ tinh thần oanh liệt và năng lực cách mạng của nhân dân lao động Việt Nam. Phong trào tuy thất bại, nhưng nó rèn lực lượng cho cuộc Cách mạng tháng Tám thắng lợi sau này”.

Hơn 90 năm đã trôi qua nhưng tinh thần, hào khí của Xô viết Nghệ Tĩnh vẫn soi sáng con đường cách mạng Việt Nam: Độc lập dân tộc, người cày có ruộng, đưa đất nước tiến lên chủ nghĩa xã hội.

Tiếp nối mạch nguồn

Tinh thần đấu tranh oanh liệt của Xô viết Nghệ Tĩnh đã được Đảng bộ và nhân dân Nghệ An phát huy mạnh mẽ trong các thời kỳ cách mạng. Ngay từ những năm 1932 - 1935, trước sự khủng bố tàn bạo, dã man của kẻ thù, cán bộ, đảng viên và quần chúng yêu nước Nghệ - Tĩnh đã phát huy tinh thần Xô viết, tìm mọi cách để bảo vệ, duy trì phong trào cách mạng và vai trò lãnh đạo của Đảng, tiếp tục vượt qua muôn vàn khó khăn, thử thách, dành thắng lợi lớn trong cao trào Mặt trận dân chủ 1936 - 1939; xông lên lật nhào bộ máy thống trị của thực dân - phong kiến trong ngày 21/8/1945, cùng đồng bào cả nước đưa cuộc khởi nghĩa Tháng Tám thắng lợi, khai sinh ra nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa.

Tuy thất bại cay đắng, song thực dân Pháp vẫn chưa từ bỏ dã tâm xâm lược Việt Nam. Thấy rõ vị trí chiến lược của Nghệ An, giặc Pháp đã nhiều lần đổ bộ từ bờ biển vào Nghệ An, nhưng đều bị quân dân Nghệ An đẩy lùi. Hưởng ứng lời kêu gọi của Hồ Chủ tịch “thà hy sinh tất cả chứ không chịu mất nước, không chịu làm nô lệ”, nhân dân Nghệ An dưới sự lãnh đạo của Đảng đã quyết tâm bảo vệ và xây dựng quê hương, đồng thời chi viện sức người, sức của cho chiến trường, đánh tan thực dân Pháp, làm nên chiến thắng lịch sử Điện Biên Phủ chấn động địa cầu.

uploaded-dataimages-201604-original-_images1527017_doituvebenthuy.jpg
Trong thời kỳ không quân Mỹ leo thang đánh phá miền Bắc, Thành phố Vinh là một trong những "tọa độ lửa" bị đánh phá rất dữ dội. Quân dân Thành phố Vinh đã rất kiên cường bám trụ, đánh trả quyết liệt, lập được nhiều chiến công vang dội. Trong ảnh, đội tự vệ Bến Thủy bảo vệ Nhà máy Điện Vinh. Ảnh tư liệu Báo Nghệ An

Trong cuộc kháng chiến chống Mỹ cứu nước, Nghệ An vừa là tiền tuyến lớn, vừa là hậu phương; vừa đẩy mạnh sản xuất, vừa phải chống chiến tranh phá hoại của địch, bảo vệ hậu phương, đảm bảo giao thông thông suốt. Là quê hương của phong trào “tiếng hát át tiếng bom”, “tất cả cho miền Nam ruột thịt", Nghệ An đã lập nhiều thành tích xuất sắc, góp phần xứng đáng vào thắng lợi vẻ vang của dân tộc - Đại thắng mùa Xuân năm 1975.

Sau chiến thắng lịch sử mùa Xuân năm 1975, bước vào giai đoạn xây dựng quê hương “đàng hoàng hơn, to đẹp hơn” sau khi “thắng giặc Mỹ”, hai tỉnh Nghệ An và Hà Tĩnh hợp nhất thành tỉnh Nghệ Tĩnh. Trước những khó khăn, thử thách do chiến tranh để lại và thiên nhiên khắc nghiệt gây ra, hành trang của nhân dân xứ Nghệ là sức lực, trí tuệ của những con người mới, truyền thống văn hóa - cách mạng của quê hương và tinh thần Xô viết Nghệ Tĩnh kiên cường, bất khuất, không lùi bước trước mọi khó khăn, gian khổ, sát cánh bên nhau gặt hái những kết quả đáng khích lệ trên các lĩnh vực kinh tế - văn hóa - xã hội góp phần cùng cả nước xây dựng và bảo vệ vững chắc Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa.

Tinh thần Xô viết Nghệ Tĩnh không chỉ đồng hành cùng nhân dân ta vượt qua muôn vàn khó khăn, thách thức để giành thắng lợi vẻ vang trong sự nghiệp đấu tranh giành độc lập dân tộc mà còn tiếp tục giành thắng lợi trong công cuộc đổi mới toàn diện quê hương, đất nước.

uploaded-huythubna-2022_04_30-_bna_46030491_3042022.jpg
Tại làng Sen quê nội, dòng người vào thăm ngôi nhà tranh của thân mẫu Bác Hồ. Ảnh tư liệu: Huy Thư

Nếu như trong giai đoạn 1976 - 1985 Đảng bộ tỉnh Nghệ An Đẩy mạnh xây dựng và bảo vệ chủ nghĩa xã hội; giai đoạn 1986 - 1991 từng bước khắc phục khủng hoảng kinh tế - xã hội thì từ năm 1991 đến nay Đảng bộ tỉnh tập trung lãnh đạo công cuộc đổi mới, bước đầu thực hiện công nghiệp hóa, hiện đại hóa. Bước vào giai đoạn đổi mới, Nghệ An có những thuận lợi cơ bản nhưng cũng không ít khó khăn, hạn chế cả điều kiện khách quan và chủ quan. Nhưng với ý chí tự lập, tự cường, tự tôn dân tộc mà biểu hiện cao nhất là không cam chịu đói nghèo, lạc hậu, từ đó khơi dậy trong mỗi người, mỗi nhà, mỗi địa phương ý thức dân tộc, trách nhiệm đối với dân tộc để vượt qua chính mình, vượt qua những cách nghĩ, cách làm không còn phù hợp. Từ đó, đồng tâm, đồng trí, đồng lực, huy động mọi nguồn lực vì mục tiêu chiến thắng nghèo nàn, lạc hậu vươn lên thực hiện mục tiêu dân giàu, nước mạnh, dân chủ, công bằng, văn minh.

Bức tranh chung của Nghệ An trong những năm đổi mới có nhiều khởi sắc. Kinh tế - xã hội phát triển tương đối toàn diện, tốc độ phát triển năm sau cao hơn năm trước, nhiều chỉ tiêu đạt và vượt mức Nghị quyết Đại hội Đảng bộ tỉnh đề ra. Tỉnh đã cơ bản giải quyết được vấn đề lương thực; nông nghiệp chuyển biến khá, công nghiệp có bước phát triển; xây dựng mới nhiều cơ sở hạ tầng của nền kinh tế; ứng dụng khoa học công nghệ và bảo vệ môi trường; thương mại, dịch vụ y tế, đối ngoại có bước chuyển biến; văn hóa, y tế, thể dục thể thao, giải quyết việc làm và thực hiện chính sách xã hội có nhiều tiến bộ. An ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội cơ bản được giữ vững. Đời sống nhân dân giảm bớt nhiều khó khăn và đi dần vào ổn định; trong đó, một bộ phận đáng kể được cải thiện; bộ mặt thành phố Vinh, nhiều thị trấn và vùng nông thôn có nhiều đổi mới.

uploaded-thuyvinhbna-2018_06_04-_bna_hung_tay_hung_nguyen_anh_trung_ha4126617_462018.jpg
Những diện tích ruộng được dồn điền đổi thửa, năng suất ngày một tăng cao trải dài khắp đồng quê xứ Nghệ. Ảnh tư liệu Trung Hà

Đặc biệt, sau 11 năm thực hiện Nghị quyết số 26 của Bộ Chính trị và các Nghị quyết tại Đại hội đại biểu Đảng bộ tỉnh Nghệ An lần thứ XIX, nhiệm kỳ 2020-2025, Nghệ An đã đạt được những kết quả đáng ghi nhận: Nghệ An đang từng bước hướng tới là trung tâm của khu vực Bắc Trung bộ về tài chính, thương mại, du lịch, giáo dục và đào tạo, khoa học và công nghệ, y tế, văn hóa, thể thao, công nghiệp công nghệ cao. Thành phố Vinh cùng với thị xã Cửa Lò đang từng bước đóng vai trò là cực tăng trưởng kinh tế của tỉnh; phát triển vùng miền Tây có nhiều khởi sắc. Khu kinh tế Đông Nam Nghệ An đang trở thành khu kinh tế trọng điểm, đa ngành, đa chức năng, dần khẳng định vai trò động lực trong thu hút đầu tư. Đời sống vật chất, văn hóa và tinh thần của nhân dân dần được nâng lên. Quy mô nền kinh tế đứng thứ 10 cả nước.

Các dự án đầu tư đã góp phần chuyển dịch cơ cấu kinh tế, thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội, tăng thu ngân sách, tạo việc làm cho hàng chục ngàn lao động và nâng cao đời sống nhân dân. Phong trào xây dựng Nông thôn mới đạt kết quả cao, là một trong những điểm sáng của cả nước.

bna_cac-kcn-15-0245955fb82f1a51a55f3c5fcd5e48c2.jpg
Nghệ An đã hình thành nhiều khu công nghiệp lớn. Tính đến tháng 6/2024, Khu Công nghiệp VSIP Nghệ An đã thu hút 47 dự án (trong đó có 27 dự án FDI). Ảnh tư liệu: Thành Cường

Đời sống vật chất, tinh thần của nhân dân từng bước được nâng cao, tỷ lệ hộ nghèo giảm mạnh xuống còn 3%. Giáo dục và đào tạo tiếp tục khẳng định vị trí tốp đầu cả nước. Văn hóa, y tế được quan tâm phát triển, có nhiều tiến bộ. Quốc phòng và an ninh được tăng cường, trật tự an toàn xã hội được đảm bảo. Quy chế dân chủ cơ sở được quan tâm chỉ đạo, thực hiện tốt.

Song song với việc tập trung phát triển kinh tế tỉnh đã luôn chú trọng công tác xây dựng Đảng, xây dựng Đảng bộ trong sạch vững mạnh, đạt nhiều kết quả quan trọng. Thực hiện tốt Nghị quyết Trung ương 4 khóa XII gắn với thực hiện Chỉ thị số 05 về học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh đã góp phần xây dựng Đảng trong sạch vững mạnh, ngăn chặn, đẩy lùi sự suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức lối sống và những biểu hiện “tự diễn biến” “tự chuyển hóa” trong nội bộ, đẩy mạnh đấu tranh chống tham nhũng, quan liêu, lãng phí. Năng lực lãnh đạo, sức chiến đấu của tổ chức cơ sở Đảng và chất lượng đội ngũ cán bộ, đảng viên từng bước được nâng cao.

Công tác vận động quần chúng là một trong những nhiệm vụ mà Đảng bộ, chính quyền, đoàn thể các cấp ở tỉnh Nghệ An đặc biệt chú ý, quan tâm. Mặt trận Tổ quốc và các đoàn thể quần chúng đã từng bước đổi mới nội dung và phương thức hoạt động. Chất lượng hoạt động của hệ thống tổ chức cơ sở, tỷ lệ tập hợp đoàn viên, hội viên được nâng lên. Đoàn viên, hội viên hăng hái thi đua yêu nước, phát huy mọi nguồn lực để phát triển kinh tế xã hội, giúp nhau giải quyết việc làm, xóa đói giảm nghèo, làm giàu chính đáng, đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa, thực hiện quy chế dân chủ ở cơ sở, giữ vững ổn định chính trị, trật tự an toàn xã hội.

bna-img-4766-2565-n1.jpg
Một góc trung tâm TP. Vinh, Nghệ An. Ảnh tư liệu: Thành Duy

Thực hiện việc học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh, Nghệ An đã có những cách làm thiết thực, tạo chuyển biến tích cực. Cùng với việc học tập các chuyên đề về tư tưởng của Bác, thực hiện các giải pháp chăm lo phát triển kinh tế, xóa đói giảm nghèo, tỉnh đã chú trọng xây dựng hình ảnh người đảng viên mẫu mực, có uy tín trong nhân dân, đổi mới phong cách, tác phong lề lối làm việc, thực hiện dân chủ, gần dân, sát dân, thường xuyên lắng nghe, đối thoại với nhân dân. Cấp ủy đảng các cấp trong toàn tỉnh đã xây dựng được khối đoàn kết, thống nhất, nêu cao ý thức trách nhiệm “hết lòng phục vụ nhân dân”.

Khơi dậy động lực đổi mới

Tuy nhiên cho đến nay, Nghệ An vẫn chưa là tỉnh “khá” như điều Bác hằng mong muốn. Sự phát triển của Nghệ An vẫn chưa tương xứng với tiềm năng, lợi thế của một tỉnh có có bề dày truyền thống văn hóa, cách mạng, có tài nguyên thiên nhiên phong phú, có nguồn nhân lực dồi dào, có nhân dân cần cù lao động, yêu nước, rất cách mạng. Tốc độ tăng trưởng kinh tế chưa cao. Chuyển dịch cơ cấu kinh tế chậm, thu nhập bình quân đầu người còn thấp. Tỷ lệ hộ nghèo còn cao hơn bình quân chung của cả nước. Cải cách hành chính chưa đáp ứng yêu cầu phát triển. Năng lực lãnh đạo, sức chiến đấu của một số tổ chức cơ sở Đảng, đảng viên và hoạt động của chính quyền các cấp, MTTQ và các đoàn thể còn hạn chế. Đây là trăn trở của các thế hệ cán bộ, đảng viên của tỉnh trong nhiều nhiệm kỳ qua.

Đảng bộ và nhân dân Nghệ An sẽ phát huy truyền thống của quê hương Xô viết đoàn kết một lòng với tinh thần đổi mới, sáng tạo, biến ý chí không cam chịu nô lệ của ông cha thành khát vọng chiến thắng nghèo nàn và lạc hậu hôm nay. Để thực hiện quyết tâm đó, Ban Chấp hành Đảng bộ, quân và dân tỉnh Nghệ An xác định sẽ tập trung một số nhiệm vụ chủ yếu:

Thứ nhất, tiếp tục thực hiện nghiêm túc, có hiệu quả việc học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh gắn với thực hiện Nghị quyết Trung ương 4 khóa XII về xây dựng chỉnh đốn Đảng. Quyết liệt thực hiện Nghị quyết số 26, Thông báo số 55 của Bộ Chính trị về phương hướng, nhiệm vụ phát triển tỉnh Nghệ An đến năm 2020, Nghị quyết Đại hội Đảng bộ tỉnh lần thứ 18. Chú trọng thực hiện tốt nhiệm vụ xây dựng Đảng, xây dựng hệ thống chính trị vững mạnh.

Thứ hai, đẩy mạnh cải cách hành chính, đổi mới tác phong, lề lối làm việc, nâng cao đạo đức công vụ, hiệu lực, hiệu quả công tác chỉ đạo, điều hành, quản lý của Nhà nước, cải thiện mạnh mẽ môi trường đầu tư để tiếp tục thu hút đầu tư, phát triển kinh tế, xây dựng nông thôn mới, xóa đói giảm nghèo nhanh, bền vững, nâng cao đời sống vật chất, tinh thần của nhân dân. Nâng cao chất lượng giáo dục đào tạo, phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao đáp ứng yêu cầu phát triển của tỉnh.

Thứ ba, tiếp tục khai thác có hiệu quả tiềm năng, lợi thế của tỉnh. Phát huy nội lực, tăng cường công tác đối ngoại, tranh thủ sự quan tâm, hỗ trợ của Trung ương, đồng bào, đồng chí trong và ngoài nước để xây dựng và phát triển tỉnh Nghệ An nhanh chóng trở thành “một trong những tỉnh khá nhất” như mong muốn của Người và các chiến sĩ Xô viết Nghệ Tĩnh.

uploaded-thanhchungbna-2023_04_13-_bien-cua-lo-cua-lo-nhin-tu-ban-dao-lan-chau-anh-canh-hung-323.jpg
Biển Cửa Lò nhìn từ bán đảo Lan Châu. Ảnh tư liệu: Cảnh Hùng

Thứ tư, phát huy khối đại đoàn kết toàn dân tộc, từ đồng bằng đến miền núi, bà con lương giáo một lòng, giữ vững ổn định chính trị, bảo đảm quốc phòng an ninh, trật tự an toàn xã hội… Luôn nêu cao tinh thần cảnh giác, chủ động làm thất bại âm mưu, hoạt động “diễn biến hòa bình” của các thế lực thù địch, phòng chống nguy cơ “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” trong nội bộ, bảo vệ Đảng, bảo vệ Tổ quốc, bảo vệ nhân dân, giữ vững và phát huy thành quả cách mạng.

Thứ năm, chuẩn bị tốt Đại hội Đảng các cấp, Đại hội Đảng bộ tỉnh lần thứ XX; tập trung trí tuệ, đề ra phương hướng, nhiệm vụ, giải pháp để phát triển kinh tế xã hội, đảm bảo quốc phòng an ninh, xây dựng tổ chức Đảng và hệ thống chính trị vững mạnh, lựa chọn được đội ngũ lãnh đạo các cấp của tỉnh đủ đức, tài, có uy tín, tâm huyết với quê hương./.

Bước chuyển mình trên quê hương Xô viết
POWERED BY ONECMS - A PRODUCT OF NEKO
Cao Trào Xô Viết Nghệ - Tĩnh