Các gã khổng lồ công nghệ chia sẻ dữ liệu người dùng cho cơ quan thực thi pháp luật như thế nào?

Trong thời đại số, mạng xã hội đã trở thành một phần không thể thiếu trong cuộc sống của chúng ta. Tuy nhiên, đằng sau sự tiện lợi và kết nối, một vấn đề đáng lo ngại đang được đặt ra đó là các nền tảng mạng xã hội đang chia sẻ dữ liệu người dùng với cơ quan thực thi pháp luật như thế nào?

Vụ bắt giữ CEO của ứng dụng tin nhắn Telegram Pavel Durov đã dấy lên những nghi vấn lớn về sự an toàn của dữ liệu người dùng. Liệu “pháo đài bất khả xâm phạm” mà Pavel Durov từng xây dựng có sụp đổ trước áp lực của cơ quan thực thi pháp luật? Câu hỏi này đang khiến hàng triệu người dùng lo lắng về quyền riêng tư của mình và đặt ra dấu hỏi lớn về tương lai của nền tảng này.

Telegram, với lớp vỏ bọc của một ứng dụng nhắn tin an toàn, đang dần trở thành “cửa ngõ” vào thế giới ngầm trực tuyến. Sự dễ dàng tiếp cận và tính bảo mật cao của nền tảng này đã biến nó thành một công cụ đắc lực cho những kẻ muốn lẩn tránh sự truy đuổi của pháp luật. Không cần phải am hiểu công nghệ phức tạp hay tìm kiếm những góc khuất của mạng lưới, bất kỳ ai cũng có thể tiếp cận với những dịch vụ đen tối ngay trên Telegram, biến một ứng dụng nhắn tin bình thường thành công cụ cho các hoạt động bất hợp pháp.

Câu chuyện về Pavel Durov và Telegram đã phơi bày một sự thật đáng ngạc nhiên. Mặc dù được quảng cáo là một ứng dụng nhắn tin cực kỳ bảo mật, Telegram thực tế không mã hóa toàn bộ cuộc trò chuyện theo mặc định. Điều này có nghĩa là, những hành vi vi phạm pháp luật trên nền tảng này hoàn toàn có thể bị cơ quan chức năng theo dõi.

Mặc dù luôn tự quảng bá là một nơi trú ẩn an toàn cho những người đề cao quyền riêng tư, Telegram đã từng “phản bội” niềm tin của người dùng khi giao nộp dữ liệu cho chính quyền Đức. Vụ việc này đặt ra câu hỏi: Liệu có còn những trường hợp tương tự xảy ra mà chúng ta chưa biết?

Dù luôn khẳng định quyền riêng tư của người dùng là ưu tiên hàng đầu, các ông lớn công nghệ như Apple, Google, TikTok và Meta lại thường xuyên “phản bội” khi đối mặt với yêu cầu cung cấp dữ liệu từ cơ quan chức năng. Thống kê cho thấy, trung bình 70-80% các yêu cầu này đều được chấp thuận, phơi bày sự thật phũ phàng về mức độ bảo vệ dữ liệu mà chúng ta đang nhận được.

Facebook, đế chế mạng xã hội trị giá hàng tỷ USD của Mark Zuckerberg, đã nhận và chấp thuận một lượng yêu cầu cung cấp dữ liệu người dùng khổng lồ từ cơ quan thực thi pháp luật. Chỉ trong nửa đầu năm 2023, Facebook đã nhận được gần 270.000 yêu cầu và đồng ý tiết lộ thông tin cá nhân cho gần 77% trong số đó.

Trong khi đó, Google, ông lớn tìm kiếm toàn cầu, cũng không nằm ngoài quy luật này. Theo báo cáo minh bạch, trong tháng 5 năm 2023, tới 81% các yêu cầu từ cơ quan thực thi pháp luật đã được Google chấp thuận, dẫn đến việc tiết lộ một phần hoặc toàn bộ thông tin người dùng liên quan.

Tương tự Apple, thương hiệu công nghệ nổi tiếng với cam kết bảo vệ quyền riêng tư, cũng không nằm ngoài xu hướng này. Trong nửa đầu năm 2023, “Táo khuyết” đã nhận được gần 18.000 yêu cầu cung cấp dữ liệu từ các cơ quan chức năng và chấp thuận tới 83% số lượng yêu cầu này.

Thật đáng ngạc nhiên khi ngay cả TikTok, một nền tảng được ưa chuộng bởi giới trẻ, cũng không nằm ngoài quy luật chia sẻ dữ liệu người dùng với cơ quan thực thi pháp luật. Năm 2023, TikTok đã nhận được hơn 10.000 yêu cầu cung cấp dữ liệu, cho thấy việc khai thác thông tin cá nhân trên mạng xã hội này diễn ra thường xuyên và ở quy mô lớn.

Hãy tưởng tượng mỗi ngày, TikTok nhận được hàng chục yêu cầu cung cấp thông tin cá nhân của người dùng từ các cơ quan chức năng. Các yêu cầu này bao gồm cả những trường hợp khẩn cấp, cho thấy mức độ nghiêm trọng của vấn đề.

Báo cáo minh bạch của TikTok cho thấy sự khác biệt rõ rệt về tỷ lệ tiết lộ dữ liệu người dùng ở các quốc gia. Tại Mỹ, thông tin cá nhân của người dùng bị chia sẻ tới 71%, trong khi con số này ở Anh là 68% và ở Úc là 57%. Điều này cho thấy, mức độ bảo vệ dữ liệu trên TikTok có thể thay đổi đáng kể tùy thuộc vào quốc gia người dùng.

Điều này cho thấy, cơ quan thực thi pháp luật có thể dễ dàng tiếp cận dữ liệu cá nhân của người dùng trên các nền tảng mạng xã hội. Việc chuyển giao thông tin diễn ra thường xuyên và dường như không gặp bất kỳ trở ngại đáng kể nào.

Theo tờ The New York Times, cơ quan thực thi pháp luật có thể yêu cầu gần như mọi loại dữ liệu cá nhân của chúng ta, từ thông tin cơ bản như tên, địa chỉ, số điện thoại đến những dữ liệu chi tiết hơn về hoạt động trực tuyến như email, tin nhắn, lịch sử cuộc gọi, thậm chí cả ảnh và video cá nhân.

Thậm chí đáng lo ngại hơn, trong nhiều trường hợp, chúng ta thậm chí còn không biết khi nào dữ liệu cá nhân của mình đã bị chia sẻ cho cơ quan thực thi pháp luật. Các công ty công nghệ thường bị ràng buộc bởi các lệnh cấm tiết lộ thông tin, khiến chúng ta phải chờ đợi hàng tháng, thậm chí hàng năm để biết được thông tin này.

Các ông lớn công nghệ thường rất kín tiếng về việc chia sẻ dữ liệu người dùng với cơ quan thực thi pháp luật. Thay vì cung cấp thông tin chi tiết, họ thường đưa ra những câu trả lời chung chung như “một số” thông tin đã được chia sẻ, khiến người dùng khó có thể nắm rõ mức độ xâm phạm quyền riêng tư của mình.

Do vậy, người dùng hãy cẩn trọng với mọi hành vi của mình trên mạng xã hội. Bởi nếu bạn vô tình hoặc cố ý vi phạm pháp luật, các công ty công nghệ như Apple, Google, TikTok và Meta có thể cung cấp cho cơ quan thực thi pháp luật một lượng lớn thông tin cá nhân về bạn.