Cận cảnh các công đoạn làm cần uống rượu

(Baonghean.vn) - Rượu cần là sản vật gắn chặt với đời sống văn hóa của đồng bào các dân tộc miền Tây Nghệ An. Để có một chum rượu cần ngon cần rất nhiều công đoạn, ngay với việc làm cần uống rượu đã rất công phu. 

Loài cây dùng làm cần uống rượu gọi là trúc cần, cùng họ với tre, tuy nhiên kích thước cây, cành và lá cũng nhỏ hơn. Cây có thân mềm, đường kính gốc từ 1,5-2,5cm. Khi non cây có màu đọt chuối, già chuyển sang màu xanh hoặc vàng tươi. Cây phân cành cao từ 1/2 đến 2/3 thân là ngọn. Trên thân cũng chia thành nhiều đốt, mỗi đốt cách nhau khoảng 15 - 20cm. Lá mềm, xanh mỏng, nhám sần, có hình mũi mác, đầu nhành có 4-5 lá. Trên thân không có gai. Ảnh Đình Tuân
Loài cây dùng làm cần uống rượu gọi là trúc cần, cùng họ với tre, tuy nhiên kích thước cây, cành và lá cũng nhỏ hơn. Cây có thân mềm, đường kính gốc từ 1,5 - 2,5cm. Khi non cây có màu đọt chuối, già chuyển sang màu xanh hoặc vàng tươi. Cây phân cành cao từ 1/2 đến 2/3 thân là ngọn. Trên thân cũng chia thành nhiều đốt, mỗi đốt cách nhau khoảng 15 - 20cm. Lá mềm, xanh mỏng, nhám sần, có hình mũi mác, đầu nhành có 4-5 lá. Trên thân không có gai. Ảnh: Đình Tuân
Theo chân ông La Hồng Muôn (1958), trú tại bản Mác, xã Thạch Giám (Tương Dương) vào rừng chặt cây trúc cần về làm cần uống rược. Theo kinh nghiệm của ông Muôn  phải chọn những cây không già quá hoặc non quá, nếu non hay già quá thì rất dễ gãy.  Ảnh: Đình Tuân
Theo chân ông La Hồng Muôn (1958), trú tại bản Mác, xã Thạch Giám (Tương Dương) vào rừng chặt cây trúc cần về làm cần uống rượu. Theo kinh nghiệm của ông Muôn phải chọn những cây không già quá hoặc non quá, nếu non hay già quá thì rất dễ gãy. Ảnh: Đình Tuân
Dụng cụ để làm tạo ra một chiếc cần uống rượu. Ảnh: Đình Tuân
Dụng cụ để làm tạo ra một chiếc cần uống rượu. Ảnh: Đình Tuân
Ông La Hồng Muôn, là một trong số ít người còn làm cần uống rượu. Ông cho biết “để làm được phải trải qua nhiều công đoạn, công đoàn nào cũng đòi hỏi người làm phải thật cẩn thận và tỉ mỉ”. Ảnh: Đình Tuân
Ông La Hồng Muôn, là một trong số ít người còn làm cần uống rượu. Ông cho biết “để làm được phải trải qua nhiều công đoạn, công đoàn nào cũng đòi hỏi người làm phải thật cẩn thận và tỉ mỉ”. Ảnh: Đình Tuân
Trong tất cả các công đoạn có lẽ công đoạn khoan ống cần là khó nhất. Để dễ giàng trong việc khoan người dân sáng tạo ra một cách khoan rất độc đáo đó là lấy một sợi dây thép ly mài nhọn bỏ vào trong một ống nứa và cố định lại. Khi khoan chỉ việc đưa cây trúc vào bỏ đầu mũi khoan và xoa tay cứ thế cây trúc sẽ bị khoan thủng. Ảnh: Đình Tuân
Trong tất cả các công đoạn có lẽ công đoạn khoan ống cần là khó nhất. Để dễ dàng người dân sáng tạo ra cách khoan rất độc đáo đó là lấy một sợi dây thép ly mài nhọn bỏ vào trong một ống nứa và cố định lại. Khi khoan chỉ việc đưa cây trúc vào bỏ đầu mũi khoan và xoa tay để cần xoay, nhờ vậy các mắt cây trúc sẽ bị khoan thủng. Ảnh: Đình Tuân
Tiếp đến là dui lỗ để khi uống rượu sẽ vào từ các lỗ này. Ảnh: Đình Tuân
Tiếp đến là dui lỗ để khi uống rượu sẽ vào từ các lỗ này. Ảnh: Đình Tuân
Có hai cách để cần không bị gãy, cách thứ nhất là hút nước nóng từ chiếc nồi trên bếp vào rồi ngâm 2-3 phút.
Có hai cách để cần không bị gãy, cách thứ nhất là hút nước nóng đun trên bếp vào rồi giữ nước trong ống từ 2-3 phút. Ảnh: Đình Tuân
Cách thứ hai là hơ cần trên bếp lửa sau khi đã khoan thông ống. Ảnh: Đình Tuân
Cách thứ hai là hơ cần trên bếp lửa sau khi đã khoan thông ống. Ảnh: Đình Tuân
Hơ trên bếp lửa trước khi uốn là cách mà người dân hay sử dụng nhất. Do đã được khoan và dui lỗ nên khi hơ trên bếp lửa cần sẽ không bị nổ. Ảnh: Đình Tuân
Hơ trên bếp lửa trước khi uốn là cách mà người dân hay sử dụng nhất. Do đã được khoan và dui lỗ nên khi hơ trên bếp lửa cần sẽ không bị nổ. Ảnh: Đình Tuân
Khi các công đoạn đã hoàn thành, cần sẽ được gác lên trên dàn bếp, để chống mối mọt. Đến khi nào cần sử dụng mới đưa xuống. Ảnh: Đình Tuân
Khi các công đoạn đã hoàn thành, cần sẽ được gác lên trên dàn bếp, để chống mối mọt. Đến khi nào cần sử dụng mới đưa xuống. Ảnh: Đình Tuân
Cần làm từ trúc khi uống mang đến mùi vị rất đặc trưng. Hiện tại mỗi chiếc cần được người dân bán từ 5.000-10.000 đồng. Ảnh: Đình Tuân
Cần làm từ trúc khi uống mang đến mùi vị rất đặc trưng. Hiện tại mỗi chiếc cần được người dân bán từ 5.000 - 10.000 đồng. Ảnh: Đình Tuân


              Đình Tuân

tin mới

Độc đáo chợ phiên Nga My

Độc đáo chợ phiên Nga My

(Baonghean.vn) -Chợ phiên Nga My  (Tương Dương) là một điểm đến hấp dẫn đối với đông đảo du khách trong và ngoài vùng. Bởi đây không chỉ là nơi mua bán, trao đổi hàng hóa mà còn là nơi gặp gỡ, giao lưu văn hóa của đồng bào.

Những 'cây cao bóng cả' giữ gìn bản sắc văn hóa truyền thống ở miền Tây Nghệ An

Những 'cây cao bóng cả' giữ gìn bản sắc văn hóa truyền thống ở miền Tây Nghệ An

(Baonghean.vn) - Được ví như những người “truyền lửa” thắp sáng những giá trị bản sắc văn hoá các dân tộc thiểu số, hiện những người cao tuổi ở miền Tây xứ Nghệ vẫn ngày đêm trao truyền những giá trị văn hoá của dân tộc mình với mong ước bảo tồn, gìn giữ cho muôn đời sau.

Ông Lang Vi Tịnh kể chuyện xưa của dòng họ cho cháu gái của mình. Ảnh Thành Chung

Chuyện về một dòng họ nổi tiếng ở miền Tây Nghệ An

(Baonghean.vn) - Ở  miền núi tỉnh Nghệ An, dòng họ Lang Vi được xem là "danh gia vọng tộc" với 3 đời liền có thành viên giữ chức Tri phủ phủ Tương Dương. Sau Cách mạng Tháng Tám đến nay, dòng họ Lang Vi cũng đã và đang có nhiều đóng góp trong công cuộc xây dựng quê hương, đất nước.

Phó Chủ tịch Quốc hội Trần Quang Phương thăm cán bộ, chiến sĩ Đồn Biên phòng Thông Thụ và hộ nghèo ở Quế Phong

Phó Chủ tịch Quốc hội Trần Quang Phương thăm cán bộ, chiến sĩ Đồn Biên phòng Thông Thụ và hộ nghèo ở Quế Phong

(Baonghean.vn) - Chiều 30/7, trong chương trình công tác tại Nghệ An, Thượng tướng Trần Quang Phương - Ủy viên Ban Chấp hành Trung ương Đảng, Phó Chủ tịch Quốc hội đã đến thăm, động viên cán bộ, chiến sĩ Đồn Biên phòng Thông Thụ, huyện Quế Phong và hộ nghèo tại xã Thông Thụ, huyện Quế Phong.

Điểm tái định cư

Người dân vùng lũ Kỳ Sơn thấp thỏm chờ tái định cư

(Baonghean.vn) - Cơn lũ quét lịch sử vào tháng 10/2022 đã khiến hàng trăm hộ dân Kỳ Sơn bị mất nhà cửa. Sau gần 1 năm chờ đợi, người dân vùng lũ vẫn chưa có nơi ở mới, nhiều hộ buộc phải dựng nhà tạm để sống trong khi mùa mưa lũ lại sắp cận kề.

Lê rừng

Xã vùng cao Kỳ Sơn vào mùa thu hoạch lê rừng

(Baonghean.vn) - Những ngày này, nhiều hộ dân ở xã Tây Sơn (huyện Kỳ Sơn) đang vào mùa thu hái mắc coọc (lê rừng). Đây là một loại cây ăn quả đặc trưng của đồng bào người Mông nên rất được người mua ưa chuộng.

Lãnh đạo tỉnh Nghệ An dự Lễ khánh thành cầu dân sinh ở bản biên giới

Lãnh đạo tỉnh Nghệ An dự Lễ khánh thành cầu dân sinh ở bản biên giới

(Baonghean.vn) - Sáng 14/7, đồng chí Hoàng Nghĩa Hiếu - Phó Bí thư Tỉnh ủy tới dự Lễ khánh thành cầu dân sinh bản Phà Mựt và khởi công cầu dân sinh bản Nhôn Mai, xã Nhôn Mai, huyện Tương Dương. Đây là các công trình do lực lượng Bộ đội Biên phòng Nghệ An kêu gọi, xây dựng hỗ trợ người dân vùng biên.

Niềm vui của 35 hộ đồng bào Đan Lai ở Con Cuông

Niềm vui của 35 hộ đồng bào Đan Lai ở Con Cuông

(Baonghean.vn) - Giữa những ngày nắng gắt, 35 hộ đồng bào Đan Lai ở bản Bá Hạ, xã Thạch Ngàn, huyện Con Cuông bất ngờ đón niềm vui khi được nhận quà tặng từ đoàn công tác chính quyền các cấp và tấm lòng hảo tâm của Nhóm thiện nguyện Niềm tin.

Nghề 'bế' gừng thuê ở Na Ngoi

Nghề 'bế' gừng thuê ở Na Ngoi

(Baonghean.vn) - Gừng là một trong những loại cây trồng chủ lực ở Na Ngoi (Kỳ Sơn). Trong mùa thu hoạch gừng, lao động trên địa bàn chủ yếu đi làm ăn xa, nhiều hộ đồng bào Mông đã thuê người Thái, Khơ Mú ở các địa bàn lân cận để "bế" (thồ - PV) gừng từ nương rẫy, vận chuyển về bãi tập kết.

Hội Nguyên – điểm du lịch mới ở miền Tây Nghệ An

Hội Nguyên – điểm du lịch mới ở miền Tây Nghệ An

(Baonghean.vn) -  Được đưa vào khai thác từ năm 2022, điểm du lịch Hội Nguyên ở xã Yên Thắng, huyện Tương Dương có sức hút đối với nhiều người. Về đây, du khách được hòa mình vào sông nước, núi rừng và có được những giờ phút thư giãn, trải nghiệm thú vị.
Hơ-Mông (H’mông), Mông, Mèo: Đọc, viết sao cho đúng?

Hơ-Mông (H’mông), Mông, Mèo: Đọc, viết sao cho đúng?

(Baonghean.vn) -  Là tộc người đã định cư ở Việt Nam hơn 400 năm, với số dân gần 1,4 triệu người, đông thứ 8 trong các dân tộc ở Việt Nam, nhưng tộc danh của người Mông vẫn chưa được công chúng hiểu và đọc , viết cho đúng. Ở Việt Nam, người Mông thường được gọi là “Hơ-Mông” hoặc “Mèo” ; còn trên các văn bản viết, người ta có khi viết “H’mông”, HMông, có khi lại viết Mông, Mèo. Như vậy, đâu mới là cái tên đúng nhất về dân tộc này và vì sao lại có những cách gọi , đọc, viết khác nhau như vậy? Bài viết dưới đây của một người Mông giải thích rõ về điều này.
Mùa nước đổ dưới chân Puxailaileng

Mùa nước đổ dưới chân Puxailaileng

(Baonghean.vn) - Thời điểm này đang vào mùa nước đổ ở Puxailaileng. Bà con bước vào vụ sản xuất mới trên những thửa ruộng bậc thang. Cuộc sống, sinh hoạt và cảnh sắc dưới “nóc nhà” miền Tây xứ Nghệ hiện lên như tranh vẽ, làm xao xuyến bất cứ ai khi ghé thăm.
ff

'Trốn nắng' ở vùng sinh thái Con Cuông

(Baonghean.vn) - Dòng sông Giăng xanh mát, thác nước Khe Kèm như mát xa vào thân người tắm ở giữa vùng rừng Con Cuông (Nghệ An) là những điểm đến lý thú để du khách "trốn nắng" hiệu quả trong mùa Hè. Đến đây du khách còn được thưởng thức nhiều món ăn đặc sắc do đồng bào chế biến và hòa mình vào tiếng khèn, khắc luống cùng điệu múa sạp sôi động.
Động lực mới phát triển miền Tây

Động lực mới phát triển miền Tây Nghệ An

(Baonghean) - Động lực mới với chính quyền và người dân nơi miền Tây Nghệ An khi Quốc hội phê duyệt Nghị quyết về “Đề án tổng thể phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi giai đoạn 2021-2030” và Chính phủ cũng đã ban hành nghị quyết triển khai thực hiện.
Món rêu đá ngày Tết

Hấp dẫn, thơm ngon món mọc rêu đáy sông gói lá chuối ngày Tết

(Baonghean) - Từ nhiều đời nay, rêu đá ở dưới đáy các sông, suối trên thượng nguồn sông Lam được người dân miền núi xứ Nghệ xem như một loại thực phẩm phục vụ đời sống hằng ngày. Đặc biệt đối với đồng bào người Thái, rêu đá còn được dùng để chế biến ra nhiều món ăn truyền thống, ngon và đặc sắc trong dịp lễ, Tết.
Người có uy tín vùng đồng bào DTTS.

Tuyên dương 200 người có uy tín tiêu biểu vùng đồng bào DTTS ở Nghệ An

(Baonghean.vn) - Những người có uy tín trong đồng bào các dân tộc thiểu số đã phát huy vai trò tích cực, có nhiều đóng góp cho công cuộc xây dựng hệ thống chính trị, phát triển kinh tế - xã hội, đảm bảo an ninh, quốc phòng của tỉnh nói chung và các huyện miền núi nói riêng. Họ chính là cầu nối giữa Đảng, chính quyền với đồng bào các DTTS, nhân dân vùng miền núi.