Chuyện ông giáo dạy Tiếng Anh và dạy trồng cây miễn phí

(Baonghean) - Ngôi nhà của thầy giáo già Thái Bá Am thường xuyên có khách ghé thăm, không chỉ các thế hệ sinh viên Trường CĐSP Nghệ An, học trò từng học môn tiếng Anh tại nhà, mà có cả những người nông dân đến học nghề… trồng cây. Xấp xỉ bát tuần, độ tuổi ấy đáng lẽ đã nghỉ ngơi nhưng thầy vẫn trăn trở với những “bài toán” mang lại lợi ích cho cộng đồng…

Thầy giáo dạy Tiếng Anh miễn phí 

Ngôi nhà của thầy Thái Bá Am nằm lẩn khuất giữa những khóm cây ở xóm 4, xã Nghi Trung (Nghi Lộc), Thầy Am quê Đô Lương, là giảng viên bộ môn Toán của Trường CĐSP Nghệ An, nghỉ hưu đã gần 20 năm và chọn quê vợ làm chốn dừng chân. 

Thầy giáo Thái Bá Am và tập giáo trình “Tiếng Anh không biết mệt”.
Thầy giáo Thái Bá Am và tập giáo trình “Tiếng Anh không biết mệt”.

Nhà giáo Thái Bá Am về nghỉ hưu đúng vào lúc đất nước bắt đầu đẩy mạnh quá trình hội nhập. Môn tiếng Anh lúc này là vô cùng cần thiết. Nhưng ở vùng quê nghèo này, người thông thạo tiếng Anh rất ít, giáo viên bộ môn này còn thiếu nhiều, như thế học sinh, đặc biệt là con em nông dân sẽ rất thiệt thòi.

Phổ biến tiếng Anh cho học sinh lúc này sẽ là hành trang quan trọng để các cháu đi tới tương lai, thi thố với bè bạn khắp mọi miền. Với suy nghĩ ấy, thầy Am nuôi ước mong mở lớp cho học sinh nghèo. Nhưng lúc ấy, chính thầy cũng chưa biết nửa chữ tiếng Anh, vậy phải làm bằng cách nào?

Lấy tiền lương hưu mua giáo trình và tài liệu Anh văn, thầy Am đóng kín phòng mày mò tự học suốt mấy tháng liền. Khi có được “vốn liếng” kha khá, thầy tự soạn ra bộ giáo trình riêng gồm 2 tập và đặt tên là “Tiếng Anh không biết mệt”, được những người trong nghề xem là bộ giáo trình độc đáo. Thầy còn bỏ tiền cơi nới mái hiên, xin về mấy bộ bàn ghế cũ, mở lớp dạy tiếng Anh miễn phí cho học sinh nghèo.

Học sinh trong vùng tìm đến học rất đông, em nào cũng tỏ ra hào hứng với cách dạy của thầy vốn không quá thiên về truyền đạt để gây mệt mỏi mà chủ yếu là hướng dẫn người học tự khám phá những nguyên tắc, quy luật và đặt trong sự đối sánh với tiếng Việt. 

Tiếng lành đồn xa, học sinh khắp các vùng, thậm chí ở các huyện Thanh Chương và Đô Lương cũng tìm đến học. Số lượng buổi học cứ tăng lên, thầy mệt hơn nhưng cũng vui hơn, không ít phụ huynh đến biếu một khoản tiền gọi là thù lao nhưng thầy nhất quyết không nhận, bởi thầy đã quyết định dạy miễn phí ngay từ khi có ý định mở lớp. 

Cứ thế, mười mấy năm dạy học tại nhà, thầy Thái Bá Am đã bồi dưỡng bộ môn tiếng Anh cho hàng trăm học sinh ở vùng quê nghèo, giúp các em tự tin hơn khi bước vào các cuộc thi. Trong số đó, nhiều em đã trưởng thành, là sinh viên các trường đại học, là những cán bộ trẻ…

“Nhà nông học” nhận dạy nghề miễn phí

Mấy năm gần đây, các trường học đã đủ giáo viên bộ môn tiếng Anh, hơn nữa thấy mình đã tuổi cao, sức khỏe giảm sút, không còn phù hợp với việc đứng lớp, nên thầy Am dừng việc dạy thêm. Hàng ngày tiếp xúc, trò chuyện với những người nông dân, thầy nhận thấy bà con quê mình chất phác, cần cù và chịu thương, chịu khó nhưng hầu hết đều an phận. Vậy làm thế nào giúp người nông dân thay đổi trong suy nghĩ để mạnh dạn vươn lên làm giàu? 

Thầy giáo Thái Bá Am giữa vườn cam Xã Đoài vừa được thầy lai tạo thành công.
Thầy giáo Thái Bá Am giữa vườn cam Xã Đoài vừa được thầy lai tạo thành công.

Thầy tâm sự: “Đất nước mình ở xứ nhiệt đới, xứ Nghệ mình thiên nhiên khắc nghiệt, đất cằn sỏi đá nhưng vẫn có nhiều loại cây ăn quả có giá trị. Nếu phát huy được lợi thế ấy, nghĩa là lai tạo được các loại cây có quả ngon, chất lượng cao để xuất khẩu, thì người nông dân sẽ có cơ may làm giàu”.

Đó chính là phương trình đã được nhà giáo xác lập để giúp người nông dân vươn lên trong thời hội nhập, góp phần khẳng định thương hiệu nông sản của xứ Nghệ. Lần này, thầy lại cặm cụi với việc nghiên cứu đặc điểm và tính năng của các loài cây ăn quả để can thiệp vào quá trình sinh trưởng nhằm tăng chất lượng sản phẩm. Từ người dạy Toán, rồi dạy Tiếng Anh, nhà giáo già chuyển sang lĩnh vực Nông học - con đường không dễ dàng, nhưng thầy Am xác định vấn đề mấu chốt là phương pháp.

Nhờ đó, thầy đã có được thành công bước đầu trong việc nâng cao năng suất và chất lượng giống cây na. Bằng kỹ thuật chuyên môn, thầy Am đã tác động để nâng cao tỷ lệ đậu quả, chủ động điều khiển sự ra hoa và đề xuất cách vận chuyển quả na đi xa không bị hư hỏng. Nhiều hộ dân ở vùng đất bạc màu huyện Nghi Lộc đã mang ơn thầy Am vì có được những na tươi tốt, trĩu quả cho nguồn thu nhập cao.

Sau thành công trên cây na, hiện thầy Thái Bá Am đang nghiên cứu phục tráng các loại cây cây ăn quả đặc trưng của xứ Nghệ như cam Xã Đoài, bưởi Phúc Trạch, khế ngọt... Việc làm ấy không có mục đích nào khác là giúp người nông dân gắn bó với ruộng vườn và có thể làm giàu trên đất quê mình. Mỗi khi thử nghiệm thành công một giống cây, thầy đưa sang nhà hàng xóm, hướng dẫn kỹ thuật cho họ, rồi từ đó lan tỏa khắp vùng.

Thầy Am dẫn chúng tôi tham quan vườn cam Xã Đoài sai quả và chín mọng, nếm thử cam có vị ngọt đậm đà, không dễ lẫn với cam của vùng khác. “Hương vị cam Xã Đoài chính là ẩn số cho bài toán về cây cam. Sắp tới, tôi sẽ cho nhân giống khắp vùng” -  thầy chia sẻ. 

Trên đường về, chúng tôi mới để ý tới tấm biển khá lớn với dòng chữ: “Nhận dạy nghề trồng cây ăn quả miễn phí” cùng với số điện thoại và mũi tên chỉ hướng nhà. Chợt nhớ lời tâm sự của thầy Thái Bá Am: “Với người trí thức, mỗi hoàn cảnh là một bài toán cần đi tìm lời giải và đáp số. Có vô vàn bài toán cuộc đời đặt ra, mình phải lựa chọn những bài toán nào có ích cho cộng đồng, xã hội để giải đáp”. 

Công Kiên

tin mới

Bản làng ngân vang điệu xuối, lăm

Bản làng ngân vang điệu xuối, lăm

(Baonghean.vn) - Mảnh đất Quỳ Châu được coi là một trong những cái nôi của văn hóa dân tộc Thái ở Nghệ An. Nơi đây có nhiều loại hình di sản văn hóa giàu bản sắc. Những năm gần đây việc bảo tồn các giá trị văn hóa vật thể và phi vật thể trên vùng đất Tây Bắc Nghệ An được quan tâm chú trọng.

Chị em bản Na mặn mà giữ nghề dệt thổ cẩm

Chị em bản Na mặn mà giữ nghề dệt thổ cẩm

(Baonghean.vn) - Nhiều sản phẩm thổ cẩm tinh xảo với sắc màu hấp dẫn, hoa văn đa dạng được chị em phụ nữ bản Na, xã Hữu Lập, huyện Kỳ Sơn dệt nên bằng đam mê làm "sống lại" nghề truyền thống của đồng bào Thái ở vùng biên Nghệ An. 

Tổ đổi công - mô hình giải bài toán thiếu lao động ở các xã miền núi Nghệ An

Tổ đổi công - mô hình giải bài toán thiếu lao động ở các xã miền núi Nghệ An

(Baonghean.vn) - Để tiết kiệm chi phí thuê nhân công, giải quyết bài toán thiếu lao động làm nông, các tổ đổi công được thành lập. Nhà này hỗ trợ nhà kia, xoay vòng vậy cho đến hết mùa, vừa tạo nét đẹp văn hóa trong lao động, vừa thắt chặt tình đoàn kết, tạo động lực thúc đẩy sản xuất…

Tự do trong tình yêu và hôn nhân ở người Mông

Tự do trong tình yêu và hôn nhân ở người Mông

(Baonghean.vn) - L.T.S: Liệu có phải lúc nào hôn nhân và tình yêu cũng phải song hành? Liệu có phải hôn nhân là nấm mồ chôn vùi tình yêu? Thực tế cho thấy ở người Mông, đôi khi có một sự tồn tại độc lập giữa khái niệm hôn nhân và tình yêu...

Cây quế Quỳ ở Quế Phong. Ảnh: Nhật Lân

Cây quế Quỳ cần được quan tâm bảo hộ chỉ dẫn địa lý

(Baonghean.vn) - “Nhất quế Quỳ, nhì quế Thanh”, từ ngàn năm trước, cùng với ngà voi, sừng tê giác, ngọc trai, trầm hương,... quế Quỳ là một sản vật được cung tiến, xuất khẩu sang Trung Quốc và nhiều nước. Vấn đề bảo hộ chỉ dẫn địa lý đối với đặc sản này cần được quan tâm.

Tiếp mạch nguồn truyền thống, bứt phá vươn lên

Tiếp mạch nguồn truyền thống, bứt phá vươn lên

(Baonghean.vn) - Với truyền thống Lộc Đa, Đức Thịnh – nơi thành lập chi bộ Đảng đầu tiên của phủ Hưng Nguyên, là nơi khởi đầu cho cuộc biểu tình Xô viết 1930-1931, mảnh đất mà mỗi địa danh đều thắm đỏ niềm tự hào cách mạng: Đền Trìa, nhà thờ họ Hoàng, nhà thờ họ Uông… 

Vui chuyện mới ở Thạch Ngàn...

Vui chuyện mới ở Thạch Ngàn...

(Baonghean.vn) - Xã Thạch Ngàn là nơi đón 80 hộ đồng bào Đan Lai về sinh sống tại các bản Thạch Sơn, Bá Hạ, đời sống hết sức khó khăn. Vài năm nay huyện Con Cuông đang đẩy mạnh Chương trình Ngân hàng bò giúp đỡ hộ nghèo, ở xã Thạch Ngàn có 10 hộ tham gia...

Nghề 'bế' gừng thuê ở Na Ngoi

Nghề 'bế' gừng thuê ở Na Ngoi

(Baonghean.vn) - Gừng là một trong những loại cây trồng chủ lực ở Na Ngoi (Kỳ Sơn). Trong mùa thu hoạch gừng, lao động trên địa bàn chủ yếu đi làm ăn xa, nhiều hộ đồng bào Mông đã thuê người Thái, Khơ Mú ở các địa bàn lân cận để "bế" (thồ - PV) gừng từ nương rẫy, vận chuyển về bãi tập kết.

 Khát vọng lan tỏa dân ca ví, giặm

Khát vọng lan tỏa dân ca ví, giặm

(Baonghean.vn) - Nằm trong số những nghệ nhân thuộc lĩnh vực di sản văn hóa phi vật thể đầu tiên của tỉnh được Nhà nước vinh danh, Nghệ nhân Nhân dân Võ Thị Hồng Vân và Nghệ nhân Ưu tú Hoàng Thị Cẩm Vân luôn đau đáu, trăn trở với việc gìn giữ, phát huy giá trị của dân ca ví, giặm Nghệ Tĩnh.

Mây trắng

Ngắm mây trên bản biên giới Phà Chiếng

(Baonghean.vn) - Phà Chiếng là bản biên giới thuộc xã Mỹ Lý, huyện Kỳ Sơn. Nơi đây đường đi hiểm trở, điều kiện sống của đồng bào gặp vô vàn khó khăn. Bù lại, thiên nhiên đã ban tặng cho bản Phà Chiếng cảnh sắc nên thơ, hữu tình, không khí mát lành, đặc biệt là có mây phủ quanh năm.

Phấn đấu xây dựng Anh Sơn phát triển nhanh và bền vững, khẳng định vị thế tốp đầu các huyện miền núi của tỉnh

Phấn đấu xây dựng Anh Sơn phát triển nhanh và bền vững, khẳng định vị thế tốp đầu các huyện miền núi của tỉnh

(Baonghean.vn) - Với điều kiện địa lý, thiên nhiên hùng vĩ và kỳ thú, đất Anh Sơn sớm đi vào thi phú của tiền nhân với những áng văn trác tuyệt; đây cũng là vùng “địa linh” dày dặn truyền thống văn hóa, lịch sử và cách mạng, góp một dấu son vào pho sử vàng đấu tranh dựng nước và giữ nước.
Ngát hương sen tháng 5 trên quê hương Bác Hồ

Ngát hương sen tháng 5 trên quê hương Bác Hồ

(Baonghean.vn) - Mỗi dịp tháng 5 về, những hồ sen ở quê Bác, xã Kim Liên (Nam Đàn) lại nở hoa, tỏa hương thơm ngát. Hoa sen không chỉ làm đẹp cảnh quan mà còn mang lại lợi ích kinh tế cho người dân địa phương.
Một đời đắm say với tiếng sáo quê hương

Một đời đắm say với tiếng sáo quê hương

(Baonghean.vn) - Minh An không đến với sáo bằng sự tình cờ mà đó là sự lựa chọn của chính em từ thuở thiếu thời, là con đường bền bỉ, nhẫn nại dù gặp không ít gian khó. Em dành cho cây sáo nhỏ bé ấy cả tuổi xuân tươi đẹp nhất của mình, và ngược lại, sáo cũng hồi đáp em một sự nghiệp đáng tự hào.
Hướng tới Lễ hội Làng Sen cấp quốc gia

Hướng tới Lễ hội Làng Sen cấp quốc gia

(Baonghean.vn) - Hơn 40 năm qua, Lễ hội Làng Sen được tổ chức hàng năm là sự kiện văn hóa có ý nghĩa quan trọng trong đời sống tinh thần của Nhân dân, là dịp để người dân cả nước nói chung, Nghệ An nói riêng bày tỏ lòng thành kính, biết ơn vô hạn đối với Bác Hồ kính yêu.
Câu chuyện nghề rèn ở Kim Liên (Nam Đàn)

Câu chuyện nghề rèn ở Kim Liên (Nam Đàn)

(Baonghean.vn) - Tuy không còn nhộn nhịp như trước, nhưng nghề rèn truyền thống ở xã Kim Liên, huyện Nam Đàn vẫn đang được duy trì, gìn giữ bởi những người thợ yêu nghề. Cùng với sáng tạo, cải tiến kỹ thuật, họ đã tạo ra nhiều sản phẩm mới đáp ứng thị hiếu người tiêu dùng.
Lan tỏa giá trị văn hóa, nhân văn xứ Nghệ

Lan tỏa giá trị văn hóa, nhân văn xứ Nghệ

(Baonghean.vn) - Những ngày qua, hàng chục trang báo và cả mạng xã hội phản ánh, chia sẻ khá nhiều về việc Hội đồng hương Nghệ An sẽ tổ chức đêm nhạc Mạch nguồn ví, giặm, vinh danh 5 nhạc sĩ tiêu biểu của quê hương.
Ai về chợ Ú Đại Sơn...

Ai về chợ Ú Đại Sơn...

(Baonghean.vn) - Chợ Ú (xã Đại Sơn, Đô Lương) không chỉ được biết đến là chợ trâu bò lớn nhất Đông Nam Á, mà còn là nơi lưu giữ nhiều nét văn hóa đặc sắc của vùng quê xứ Nghệ.

Nghệ An: Đi đâu chơi vào dịp lễ 30/4-1/5?

Nghệ An: Đi đâu chơi vào dịp lễ 30/4-1/5?

(Baonghean.vn) - Dịp nghỉ lễ 30/4 và 1/5 năm nay kéo dài 5 ngày, là thời điểm thích hợp để các gia đình đi du lịch cùng nhau. Nếu chưa biết dịp lễ này đi đâu, sau đây là một số điểm đến không thể bỏ qua tại Nghệ An mà quý vị có thể tham khảo.

Thác Hồng Sơn ở Tân Hợp cao hơn 100m, chảy dài theo triền đá, ngày đêm tuôn những cột nước trắng xóa. Ảnh: Cẩm Tú

Hấp dẫn du lịch Tân Kỳ

(Baonghean.vn)-  Với Km số 0 - nơi khởi đầu đường mòn Hồ Chí Minh huyền thoại, những dãy núi trùng điệp, những hang động, thác nước cùng phong tục đặc sắc của đồng bào đã giúp Tân Kỳ hội tụ yếu tố để phát triển du lịch sinh thái gắn với du lịch cộng đồng. 
Dấu xưa trên đô thị trẻ Thái Hòa

Dấu xưa trên đô thị trẻ Thái Hòa

(Baonghean.vn) - Khi thực dân Pháp bị đánh bại, những đồn điền rộng lớn tại khu vực Phủ Quỳ đã bị tịch thu. Riêng hàng me được trồng từ ngày người Pháp đặt chân lên đây vẫn được giữ lại, trở thành một tài sản xanh độc đáo cho vùng đất TX.Thái Hòa ngày nay…