虚拟货币的多层次营销：抓来抓去，引来引去

Dù cơ quan chức năng đã vào cuộc ráo riết, liên tiếp bắt giữ, tuy nhiên các sàn tiền ảo vẫn mọc lên hàng loạt, công khai lôi kéo người tham gia.

Vỡ mộng tiền đẻ ra tiền

Đầu tháng 12, Ninh Đức Huân (30 tuổi) bị Công an thị xã Duy Tiên (Hà Nam) bắt để điều tra hành vi sử dụng mạng máy tính, mạng viễn thông, phương tiện điện tử thực hiện hành vi chiếm đoạt tài sản, theo Điều 290, Bộ luật hình sự. Huân chính là người sáng lập, quản trị, điều hành sàn tiền ảo TcbTrade.xxx có máy chủ tại Việt Nam và phát hành Tcbcoin (TCFX) từ đầu năm 2020 đến nay. Anh ta thành lập nhóm TEAM STAR DIAMON với mục đích thu hút người đầu tư tiền ảo, hứa hẹn có lợi nhuận lớn.

Chỉ từ tháng 11/2020 đến nay, Huân đã lôi kéo được hàng nghìn nhà đầu tư rót vốn vào tiền ảo TCFX với tổng số tiền 55 tỷ đồng. Theo tìm hiểu của phóng viên, trong số các nạn nhân, có không ít người đến từ Nghệ An. Ngoài sàn giao dịch tiền ảo này, Huân còn quản trị 8 sàn khác, thường xuyên lôi kéo người dân tham gia. Để người chơi tin tưởng, Huân đánh bóng đồng tiền ảo bằng một cuộc sống vương giả trên mạng xã hội, dù có gia cảnh bình thường. Anh ta nhiều lần thuê các khách sạn, khu nghỉ dưỡng sang trọng; quay phim, chụp ảnh bất động sản, siêu xe tung lên mạng xã hội. Nhiều nhân vật trong các video nhận quà, tiền khi đầu tư tiền ảo TCFX cũng do Huân thuê để "diễn".

Một quảng cáo của sàn giao dịch tiền ảo trên mạng xã hội. Ảnh P.V

Sau khi bán được tiền ảo, Huân "đặt lệnh đưa giá trị về 0" khiến các nhà đầu tư không thể rút tiền. Theo đánh giá của một số web về dữ liệu tiền ảo, một TCFX lúc cao điểm nhất có giá trị hơn 11 USD nhưng từ tháng 2/2021 đã giảm xuống dưới một USD. Số liệu đầu tháng 12 cho thấy một TCFX có giá chỉ khoảng 125 đồng. Vốn hóa thị trường của đồng tiền ảo này luôn ở mức 0 từ khi thành lập đến nay.

Đây không hề là thủ đoạn lừa đảo mới mẻ gì. Có một sàn giao dịch tiền ảo rất rầm rộ ở Nghệ An đó là sàn FXTradingMarkets, do nhóm tự xưng Lion Group điều hành. Nhóm này lô kéo nhà đầu tư mua gói 1.000 USD đổi lấy 1.000 đồng FXT, như vậy, quy ra 1 đồng FXT = 1USD. Sau khi lôi kéo được hàng chục nghìn nhà đầu tư khắp cả nước, ban điều hành của sàn này đã đưa giá trị của đồng tiền về 0, khiến các nhà đầu tư trắng tay. “Chúng tôi đã tán gia bại sản nửa năm nay. Nhưng những kẻ điều hành sàn giao dịch thì vẫn đang nhởn nhơ ngoài vòng pháp luật”, một nạn nhân của sàn giao dịch tiền ảo này ở TP Vinh bức xúc nói.

引诱猎物的技巧

尽管当局不断逮捕涉案人员，交易所不断倒闭，媒体也不断报道警告，但虚拟货币交易所仍然熙熙攘攘，吸引着投资者。在社交网站上，不难看到引诱玩家的广告。这些交易所的运营者甚至会直接打电话给他们的“猎物”，劝诱他们参与。“每当一家交易所倒闭，就会出现另一家，只是名字不同而已。运营方式几乎没有变化。它们都是骗局，”一位定期监测虚拟货币的义安省工贸部官员表示。

许多投资者因为虚拟货币而损失惨重。图片来源：Quang Vinh

目前，不完全统计显示，越南约有300个非法外汇交易大厅，吸引了数十万投资者。通常，为了吸引投资者，这些交易大厅会引入与全球主要加密货币交易所挂钩的境外项目，并承诺每月15%至30%的利率。但实际上，这些交易大厅是由越南组织和个人建立和运营的，他们采用多层次的商业模式来吸引和发展参与投资者；例如，以下交易大厅的运营模式：Wefinex、Raidenbo、Bitono、Pocinex、Deniex、Remitex、Ares BO、Binanex、Fxtradingmarket、GardenBO、Hitoption……

这些平台一开始往往会先让玩家赢钱，然后让他们上钩，往账户里存入更多资金。然后，他们会建议“猎物”下单金额大、手续费高、交易不明的订单，最终导致账户资金全部亏损。当玩家输光所有资金后，管理团队会把他们介绍到新的平台，并承诺只要他们存钱就能赢回损失的金额。然而，这一切都只是领导层为了引诱玩家而设下的圈套。因为实际上，这些平台会安装一些专门干扰客户账户的功能。管理员可以向客户账户下单、更改账户余额、干扰下单流程（例如延长交易延迟、买卖价差），甚至“烧掉”客户账户里的所有资金。

宁德焕，最新一家被捕虚拟货币交易所的老板。图片来源：PV

据记者调查，在参与虚拟货币交易所时，玩家实际上并非与世界各地的交易所投资虚拟货币，而是与交易所运营者本人进行游戏。亏损的资金将由交易所运营者承担。如果投资者盈利过大，交易所运营者会采取技术手段进行干预，例如封锁账户访问权限、下虚假订单，导致账户“烧毁”、无法提现。当盈利过大时，运营者会为了躲避玩家和警方的追踪，直接瘫痪交易所。

在疫情形势复杂、各地不得不保持社交距离的背景下，虚拟货币交易所纷纷“放养鸡群”。尤其值得一提的是，义安省是越南虚拟货币投资者最多的地区之一。对于虚拟货币交易所的所有者来说，这是一个值得吸引和投资的“肥沃市场”。

警方多次提醒民众提高警惕，切勿被诱导、引诱对象进入交易大厅进行投资，以免上当受骗或资产被盗。任何组织和个人不得为对象进行广告宣传、经纪或协助其实施违法行为。利用虚拟货币交易大厅活动组织、诱导、引诱他人投资的组织和个人，以及鼓励、协助对象建立、运营广告、支付活动的人员，均可能受到刑事追诉。

天鸿