Phượng Lịch - Nơi ca trù hồi sinh trong từng nhịp phách
Trong dòng chảy của cuộc sống hiện đại, vẫn còn đó những nghệ nhân đau đáu với nghệ thuật dân gian truyền thống. Đối với nghệ nhân Lê Thị Loan ở xã Diễn Hoa, huyện Diễn Châu thì những làn điệu ca trù đã ăn sâu vào trong máu thịt, trở thành lẽ sống cả đời của chị.
Đau đáu với ca trù
Một ngày giữa tháng Ba, trong ngôi nhà nhỏ của chị Lê Thị Loan - Chủ nhiệm CLB Ca trù Phượng Lịch, xã Diễn Hoa, huyện Diễn Châu lại vang lên âm thanh trầm đục của đàn đáy, tiếng nhịp phách réo rắt, tiếng trống chầu rộn ràng, đặc biệt là giọng hát trong trẻo của các ca nương trong câu lạc bộ.
.jpg)
Làng Phượng Lịch, xã Diễn Hoa vốn là địa phương có truyền thống hát ca trù, nên từ nhỏ, chị Lê Thị Loan đã được tiếp xúc với nhịp phách, tiếng đàn và thấm đẫm những làn điệu ca trù.
Từ nhỏ, tôi được theo các nghệ nhân trong xã đi biểu diễn. Dù ngày đó, tôi chỉ biết bập bõm về ca trù nhưng những tiếng đàn, nhịp phách, lời ca như ngấm vào máu thịt tôi một cách tự nhiên. Được xem là một loại hình nghệ thuật bác học nhưng ca trù lại “bén rễ” ở vùng đồng ruộng Diễn Hoa và “bầu bạn” với những người dân chân lấm tay bùn như chúng tôi. Vì vậy, việc gìn giữ và phát huy loại hình nghệ thuật truyền thống này là tâm nguyện không chỉ của riêng những người đam mê hay các nghệ nhân mà của hầu hết người dân địa phương ở xã tôi”.
Le Thi Loan 女士 - 演州区演和公社 Phuong Lich Ca Tru 俱乐部负责人
旋律、乐器的声音、悠扬柔美的歌词，如同浓浓的故乡情怀，深深地渗入阮女士的血肉。因此，阮女士凭借与生俱来的天赋，努力向高春上、高浪、高德等艺术家学习……她被派往文化体育旅游部歌筹艺术恢复与保护项目下参加歌筹培训班。带着在培训班学到的知识，她回到了奠和乡歌筹俱乐部，教授一代歌唱家。她还连续参加许多全国歌筹节，并在2018年获得A奖；参加过朗森表演、街头庆典或在胡志明广场举行的民歌交流活动。
她最关心的是如何传承祖先留下的文化遗产，保护村子的精神文化，并找到下一代学习歌筹歌唱的人才。因此，阮女士和歌筹歌唱社的成员们积极制定计划，组织活动，引导和传授歌筹歌唱的知识和技能，让年轻一代和热爱歌筹歌唱艺术的人们都能学习。
演化乡歌筹社自成立以来，开设了许多歌筹班，为有天赋且热爱歌筹艺术的人们传授歌筹技艺。其中，阮女士参与创办了歌筹社，并向演化三中和阮春温高中歌筹社的学生传授歌筹技艺。暑假期间，歌筹社还为学生授课，以便让村里的年轻一代能够追随祖先的脚步，继续传承和弘扬家乡的歌筹传统。
.jpg)
洛恩女士补充道：“歌筹是宫廷艺术，训练必须非常精细。歌筹的旋律充满学术气息，需要老师从节奏到发音、口型等各个方面都一丝不苟地进行训练。学习者除了要有热情，还要有决心。虽然很难，但很多学生都乐在其中，并且学习非常刻苦。”
传播 ca tru
与此同时，近年来，在演州县演和乡政府和老艺人的共同努力下，歌筹社恢复了传统节日活动，创造了表演场所，歌筹社仍然蓬勃发展。
整个社团有3名丹日乐器演奏者、1名周鼓演奏者以及6名青萨歌手。奠和乡歌筹社每月定期聚会一次，并制定了较为系统的练习和教学计划。9名社员对传统艺术充满热情和奉献精神，自愿捐款购买丹日乐器、拍板、周鼓和服饰，并在乡村节日、长寿庆典和春节期间义务为民众服务。
奠和乡歌筹歌舞团成立于2002年，历任多任主席，但阮女士是一位年轻歌手，嗓音好，拍手标准，尤其善于组织，能够凝聚成员，因此她定期组织活动，不断提升歌筹歌舞团的活动质量。希望在黎氏峯主席等上一代歌筹歌舞团成员的热情和奉献下，在各界各阶层的关注下，歌筹歌舞团能够越来越受到民众的欢迎，不断传播和弘扬其自身价值。
工匠曹春上 - 演州区演和公社
.jpg)
奠和乡芳历村歌筹俱乐部的活跃运作表明，歌筹已取得令人鼓舞的成果。我们相信，在未来的日子里，歌筹文化遗产将得到牢固的保护，从而为逐步将歌筹从“急需保护的非物质文化遗产”名录提升到“人类代表性非物质文化遗产”名录做出贡献。
Le Thi Loan女士 - 演州区演和公社
看着社员们练习，老一辈教导小一辈，纠正每一个节拍和手指，我们可以看出这里人民对歌筹艺术的热爱和尊重。从濒临失传，到被联合国教科文组织列为亟待保护的非物质文化遗产，演州县歌筹艺术总体上克服了重重困难和挑战，展现了其强大的生命力。正是像阮氏峯女士这样的普通农民，为保护和传承民族优秀文化遗产做出了巨大的贡献。
2009年，歌筹艺术被联合国教科文组织列入急需保护的非物质文化遗产名录。16年后，在全村人民的共同努力下，尤其是像黎氏琏女士这样敬业奉献的人们，歌筹艺术强势回归。目前，演州县已成立5个歌筹社团，定期举办活动和演出，传承了20多种古老舞蹈风格，并发展了数十首新曲调；拥有10多名教师和数十名学生。为了表彰黎氏琏女士为歌筹艺术保护做出的不懈贡献，我们正在准备一份文件，提请国家授予黎氏琏女士“杰出艺术家”称号。
陶红青先生 - 演州县文化、科学和信息部部长