Theo Bí thư Đảng ủy xã Yên Tĩnh Quang Văn Đặng, dù các cơ quan cấp tỉnh cùng UBND huyện Tương Dương đã vài lần kiến nghị Bộ Tài nguyên và Môi trường thu hồi giấy phép khai thác vàng ở Yên Na – Yên Tĩnh, nhưng Công ty cổ phần Xây dựng và Thương mại tổng hợp Thủ Đô vẫn ôm mộng khai thác vàng trên núi Pu Phen. Và có vẻ như họ đang có sự đồng thuận từ Cục Khoáng sản Việt Nam. Để chứng minh, Bí thư Đảng ủy xã Yên Tĩnh chuyển cho Báo Nghệ An Văn bản số 14/KSVN-TĐHS ngày 7/2/2023 của Cục Khoáng sản Việt Nam về việc “tiếp tục hoàn thiện thủ tục để khai thác mỏ vàng Yên Na -Yên Tĩnh, tỉnh Nghệ An”.
Xem văn bản này, trong các nơi được gửi đến có Sở Tài nguyên và Môi trường, UBND huyện Tương Dương. Theo đó, ngày 2/1/2023, Cục Khoáng sản Việt Nam nhận được Công văn số 38/CV-TĐ của Công ty cổ phần Xây dựng và Thương mại tổng hợp Thủ Đô về việc lập Báo cáo đánh giá tác động môi trường và phương án cải tạo, phục hồi môi trường của Dự án đầu tư khai thác hầm lò quặng vàng gốc tại xã Yên Na và xã Yên Tĩnh (kèm theo các Công văn số 7926/STNMT-KS ngày 20/12/2021 của Sở Tài nguyên và Môi trường tỉnh Nghệ An, Công văn số 1070/UBND-NL ngày 30/9/2022 của UBND huyện Tương Dương).
Cục Khoáng sản Việt Nam có ý kiến: “Ngày 19/01/2017, Bộ Tài nguyên và Môi trường cấp Giấy phép khai thác khoáng sản số 75/GP- BTNMT cho phép Công ty cổ phần Xây dựng và Thương mại tổng hợp Thủ Đô khai thác vàng tại khu vực các xã Yên Na và Yên Tĩnh với thời gian khai thác 15 năm. Mục 5 Điều 2 của Giấy phép số 75/GP-BTNMT yêu cầu “Trước khi tiến hành khai thác, Công ty cổ phần Xây dựng và Thương mại tổng hợp Thủ Đô phải lập lại Báo cáo đánh giá tác động môi trường và Phương án cải tạo, phục hồi môi trường của Dự án Đầu tư khai thác hầm là quặng vàng gốc tại khu vực xã Yên Na và xã Yên Tĩnh, huyện Tương Dương, tỉnh Nghệ An, báo cáo cơ quan quản lý nhà nước về môi trường để được hướng dẫn thực hiện đối với việc lập lại Báo cáo đánh giá tác động môi trường và Phương án cải tạo, phục hồi môi trường, phê duyệt theo quy định”. Tuy nhiên, Công ty chậm thực hiện các nội dung theo Giấy phép nêu trên.
Ngày 6/9/2021, Sở Tài nguyên và Môi trường Nghệ An có Công văn số 5042/STNMT-KS đề nghị thu hồi Giấy phép số 75/GP- BTNMT do Công ty chậm đưa mỏ vào khai thác, chưa thực hiện đầy đủ nghĩa vụ của tổ chức, cá nhân được cấp giấy phép khai thác khoáng sản. Thực hiện chỉ đạo của Bộ Tài nguyên và Môi trường, ngày 26/10/2021, Tổng cục Địa chất và Khoáng sản (trước đây) đã có Công văn số 2953/ĐCKS-KS đôn đốc, hướng dẫn Công ty thực hiện các công việc để sớm đưa mỏ vào khai thác. Theo báo cáo của Công ty tại các Công văn số 18/CV-TĐ ngày 03/10/2022, số 38/CV-TĐ nêu trên và kiểm tra của đơn vị chuyên môn, Công ty đã nộp đầy đủ tiền cấp quyền khai thác khoáng sản, đã triển khai lập Báo cáo đánh giá tác động môi trường. Tuy nhiên, vì các nguyên nhân khách quan khác nhau, đặc biệt là tác động của đại dịch Covid-19 đã ảnh hưởng đến tiến độ hoàn thành các vấn đề liên quan đến Báo cáo đánh giá tác động môi trường trong khai thác khu vực mỏ nêu trên nên đến nay vẫn trong giai đoạn hoàn thiện.
Để có cơ sở xem xét việc tiếp tục thực hiện Dự án, Cục Khoáng sản Việt Nam đề nghị Sở Tài nguyên và Môi trường tỉnh Nghệ An, các cơ quan chuyên môn, địa phương liên quan của tỉnh tiếp tục cho phép và hướng dẫn, hỗ trợ Công ty hoàn thiện các vấn đề liên quan đến Báo cáo đánh giá tác động môi trường của Dự án, trình cấp có thẩm quyền phê duyệt, sớm đưa mỏ vào khai thác.
Yêu cầu Công ty chủ động phối hợp với các cơ quan chuyên môn, địa phương liên quan của tỉnh hoàn thành các nghĩa vụ, trách nhiệm, sớm đưa mỏ vào khai thác theo quy định. Hoàn thành và báo cáo Cục Khoáng sản Việt Nam trước ngày 30/4/2023. Sau thời hạn trên, Công ty vẫn chưa thực hiện đầy đủ các nội dung theo yêu cầu, Cục Khoáng sản Việt Nam sẽ kiểm tra, báo cáo Bộ Tài nguyên và Môi trường xử lý theo quy định”.
Liên hệ với ông Nguyễn Phùng Hùng – Trưởng phòng Tài nguyên và Môi trường huyện Tương Dương, được trả lời huyện chưa nhận được Văn bản số 14/KSVN-TĐHS của Cục Khoáng sản Việt Nam. Ít ngày sau, ông Nguyễn Phùng Hùng cho hay, vì huyện Tương Dương không nhận được Văn bản số 14/KSVN-TĐHS của Cục Khoáng sản Việt Nam theo đường chính thống, vì vậy, lãnh đạo huyện không hồi đáp văn bản này. Hỏi về quan điểm, Trưởng phòng Tài nguyên và Môi trường huyện Tương Dương nói: “Trước đây, huyện đã mấy lần có văn bản không đồng ý để doanh nghiệp thực hiện tham vấn đánh giá tác động môi trường, không tiếp tục khai thác vàng trên núi Pu Phen. Quan điểm của huyện là nhất quán, không thay đổi…”.
Liên hệ người có trách nhiệm của Sở Tài nguyên và Môi trường, được biết, vào ngày 9/2/2023 đã có Văn bản số 641/STNMT-KS gửi Cục Khoáng sản Việt Nam. Tại đây, Sở Tài nguyên và Môi trường dẫn lại Công văn số 1439/UBND-NL ngày 31/12/2022 của UBND huyện Tương Dương phúc đáp Công văn số 25/CV-TĐ ngày 19/12/2022 của Công ty cổ phần Xây dựng và Thương mại tổng hợp Thủ Đô, với nội dung: “UBND huyện Tương Dương giữ nguyên quan điểm đề nghị Thu hồi giấy phép khai thác khoáng sản tại Công văn số 1372/UBND-NL ngày 20/12/2021 về việc đề nghị thu hồi Giấy phép khai thác khoáng sản số 75/GP-BTNMT ngày 19/01/2017 và không đồng ý việc tham vấn đánh giá tác động môi trường và phương án cải tạo phục hồi môi trường của dự án: Công trình khai thác hầm lò mỏ vàng gốc tại các xã Yên Na, Yên Tĩnh, huyện Tương Dương, tỉnh Nghệ An theo đề nghị của Công ty cổ phần Xây dựng và Thương mại tổng hợp Thủ Đô tại Công văn số 25/CV-TĐ ngày 19/12/2022″.
Đồng thời, Sở Tài nguyên và Môi trường báo cáo Cục Khoáng sản Việt Nam việc Chi cục Bảo vệ Môi trường cũng đã có Công văn số 1358/CCBVMT-TĐ ngày 28/12/2022, về việc cho ý kiến về Báo cáo đánh giá tác động môi trường dự án mỏ vàng Yên Na, Yên Tĩnh, huyện Tương Dương.
Vị đại diện Sở Tài nguyên và Môi trường trao đổi: “Sở đã nhiều lần kiến nghị Bộ Tài nguyên và Môi trường thu hồi Giấy phép khai thác khoáng sản số 75/GP-BTNMT đã cấp cho Công ty cổ phần Xây dựng và Thương mại tổng hợp Thủ Đô năm 2017. Việc báo cáo đến Cục Khoáng sản Việt Nam về kiến nghị của UBND huyện Tương Dương và ý kiến của Chi cục Bảo vệ Môi trường về Báo cáo đánh giá tác động môi trường dự án mỏ vàng Yên Na, Yên Tĩnh, huyện Tương Dương cũng là để thể hiện quan điểm nhất quán của Sở Tài nguyên và Môi trường trước vấn đề này…”.