NHỮNG "CUỘC PHIÊU LƯU" CỦA BRUCE AYLWARD
Mùa thu năm 2013, đất nước Syria vẫn đang chìm trong hỗn loạn sau 3 năm bùng nổ xung đột, đẩy hàng triệu người phải đi lánh nạn. Cũng chính thời điểm đó, virus bại liệt đã quay trở lại tấn công Syria sau 14 năm quốc gia này tuyên bố “xóa sổ bại liệt”, với 10 ca chính thức được xác nhận nhiễm virus này. Với con mắt tinh tường của một chuyên gia giàu kinh nghiệm trong lĩnh vực dịch tễ học, Tiến sĩ Bruce Aylward đã ngay lập tức nhận ra vấn đề của Syria không chỉ là các cuộc giao tranh ác liệt, mà còn là nguy cơ tiềm ẩn ổ dịch mới của Trung Đông, như một tia lửa nhỏ kích hoạt một cuộc chiến y tế công cộng lớn nhất, tốn kém nhất và tham vọng nhất trong lịch sử. Bruce Aylward đã bay ngay tới Oman để tham dự cuộc họp khẩn cấp do WHO tổ chức. Tại đó, ông đã thuyết phục 22 Bộ trưởng Y tế trong khu vực rằng Trung Đông đang phải đối diện với một tình huống khẩn cấp. Chỉ trong vòng 4 tuần sau đó, 23 triệu trẻ em từ Syria, tới Ai Cập, Iraq và khu vực phía Nam Thổ Nhĩ Kỳ đã được tiêm chủng vaccine phòng bại liệt.
 |
| Tiến sĩ Bruce Aylward từng dẫn đầu chiến dịch thanh toán bệnh bại liệt trên toàn cầu. Ảnh: Getty |
Chặn đứng nguy cơ bùng phát dịch bệnh bại liệt tại Trung Đông từ “đốm lửa nhỏ” Syria chỉ là một trong rất nhiều “màn trình diễn xuất sắc” của Tiến sĩ Bruce Aylward trong tư cách chuyên gia hàng đầu của WHO trong hơn 20 năm qua. Những đồng nghiệp của Bruce Aylward ở WHO vẫn nhận xét rằng ông là người ưa phiêu lưu, ít khi dừng chân ở nơi nào đó quá lâu, bởi ông luôn bị lôi cuốn vào việc nghiên cứu và khống chế các dịch bệnh truyền nhiễm ở khắp nơi trên thế giới. Ngay từ khi tốt nghiệp Đại học Memorial ở Canada, rồi sau đó là Trường Y học Nhiệt đới London, Trường Y tế Công cộng Johns Hopkins và gia nhập WHO năm 1992, hầu như ai cũng biết về việc “cứ khi nào có đủ tiền trong ngân hàng, Bruce Aylward lại đóng gói hành lý và bắt đầu những chuyến phiêu lưu mới”, với đích đến chủ yếu là tại các quốc gia đang phát triển - những nơi dễ bị tổn thương nhất bởi những căn bệnh truyền nhiễm do hệ thống y tế công cộng còn thiếu thốn.
Bởi thế, trong những chiến dịch lớn của WHO, không khó hiểu khi Bruce Aylward luôn xuất hiện trên tuyến đầu. Năm 1998, Bruce Aylward được giao trọng trách dẫn đầu Sáng kiến Xóa sổ bại liệt toàn cầu - một chương trình hợp tác công - tư giữa WHO với Quỹ Nhi đồng Liên hợp quốc (UNICEF), Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa dịch bệnh Mỹ và Quỹ Bill & Melinda Gates. Ở thời điểm đó, nhiều người hoài nghi về mục tiêu của Sáng kiến, đó là toàn bộ các quốc gia trên thế giới đều có chương trình hành động phòng chống bại liệt vào năm 2000. Dẫn đầu đội ngũ lên tới hơn 6.000 nhân viên hiện trường, Bruce Aylward đã làm được! Năm 1999, Sierra Leone và Cộng hòa Dân chủ Congo trở thành những quốc gia cuối cùng tham gia cuộc chiến này. Từ năm 2014 đến năm 2016, Bruce Aylward tiếp tục được cử làm Đại sứ đặc biệt của Tổng Giám đốc WHO, dẫn đầu đội ngũ 2.000 chuyên gia và các nhân viên y tế đối phó với dịch Ebola ở Tây Phi. Dĩ nhiên, cuộc chiến đối phó với virus Zika ở các quốc gia Mỹ Latinh và Caribe sau đó cũng không thể thiếu sự xuất hiện của Bruce Aylward khi ông dẫn đầu nhóm phản ứng nhanh của WHO tới khu vực này.
 |
| Aylward dẫn đầu nhóm chuyên gia WHO tới Trung Quốc để phối hợp tìm giải pháp khống chế Covid-19. Ảnh: CBC |
Với những người làm việc trong lĩnh vực y tế, Bruce Aylward hội đủ những tố chất cần thiết cho vị trí dẫn đầu những chiến dịch lớn, đó là kiến thức chuyên sâu, khả năng nhạy bén, kinh nghiệm làm việc ở cấp cao nhất với chính phủ các quốc gia. Và đó cũng là lý do một lần nữa Bruce Aylward được Tổng Giám đốc WHO Tedros Adhanom Ghebreyesus cử dẫn đầu nhóm chuyên gia tới Trung Quốc lần này để phối hợp tìm giải pháp kiểm soát và khống chế Covid-19.
Tiến sĩ Bruce Aylward dẫn đầu nhóm chuyên gia của WHO tới Trung Quốc trong những ngày Covid-19 diễn biến hết sức căng thẳng: hàng nghìn ca nhiễm mới mỗi ngày, thậm chí hôm qua (13/2) còn ghi nhận số ca nhiễm mới lên tới gần 15.000, số ca tử vong mỗi ngày cũng không ngừng tăng lên con số hàng trăm. Mọi người đều phải thừa nhận Bruce Aylward đang đặt chân vào một cuộc chiến phức tạp và khó khăn. Nhưng các đồng nghiệp của ông, trong đó có Cố vấn cấp cao của WHO Chris Maher nói rằng, họ tin tưởng Bruce Aylward “sẽ tìm được lối đi, dù cho đó chỉ là một con hẻm nhỏ giữa mê cung chằng chịt”.
Ngoài Tiến sĩ Bruce Aylward, danh tính các thành viên trong đoàn chuyên gia của WHO tới Trung Quốc đều chưa được công bố danh tính. Họ sẽ phải làm việc với các đối tác phía Trung Quốc để tìm bằng được lời giải cho những câu hỏi: Đợt bùng phát dịch bệnh ở Trung Quốc đang ở giai đoạn nào? Mọi việc sẽ tiến triển tốt lên hay sẽ còn tệ hơn? Làm cách nào để khống chế sự lây lan của Covid-19?...
 |
| WHO cho biết chưa thể dự báo về diễn biến của dịch bệnh Covid-19. Ảnh: Sky News |
Đến thời điểm này, đội ngũ chuyên gia của WHO vẫn hết sức thận trọng khi đưa ra nhận định “Vẫn còn quá sớm để đưa ra dự đoán về tình hình dịch bệnh”, đồng nghĩa với việc Bruce Aylward vẫn còn nhiều việc phải làm. Trong rất nhiều “ẩn số” mà mọi người đang chờ đợi được “giải mã”, băn khoăn rất lớn hiện nay là các chuyên gia có thể khẳng định rõ cách thức lây lan của Covid-19. Vấn đề này được đặt ra sau khi giới chức Hong Kong (Trung Quốc) phải sơ tán cư dân trong một tòa nhà cao tầng bởi nghi ngờ Covid-19 có thể lây lan qua hệ thống đường ống nước thải chung của tòa nhà. Nếu khả năng này được xác nhận, cuộc chiến với Covid-19 chắc chắn sẽ cam go hơn rất nhiều.
Tất nhiên, cuộc chiến với Covid-19 sẽ là một cuộc chiến quy mô lớn, với sự hợp tác sâu rộng giữa các chính phủ, các tổ chức quốc tế, các nhân viên y tế và tình nguyện viên. Tổng Giám đốc WHO Tedros Adhanom Ghebreyesus đã từng khẳng định: trong sự đoàn kết của tất cả mọi người, các chuyên gia, bác sĩ, y tá, nhân viên y tế công cộng đang làm việc trên tuyến đầu thực sự là những người hùng khi chấp nhận nguy cơ với cá nhân mình để cùng chung tay ngăn chặn sự bùng phát của Covid-19. Nhưng cuộc chiến với quy mô càng lớn, càng cần những người dẫn dắt như Tiến sĩ Bruce Aylward. Họ được xem là một trong số ít người “nắm giữ chìa khóa” để tìm ra con đường tiến về phía trước. Tiến sĩ Bruce Aylward đã thành công trong nhiều chiến dịch trước đây, và cuộc đối mặt với Covid-19 sẽ không phải là ngoại lệ - đó là niềm hy vọng không chỉ người dân Trung Quốc, mà cả thế giới đang gửi gắm vào “đặc nhiệm Bruce Aylward”.
