Đề nghị gia hạn cơ chế đặc thù cho 27 xã biên giới tại Nghệ An

Sáng 1/12, Sở Khoa học và Công nghệ phối hợp với Văn phòng Điều phối Chương trình Mục tiêu Quốc gia xây dựng nông thôn mới tỉnh tổ chức hội thảo công bố kết quả nhiệm vụ điều tra xã hội học năm 2023: "Khảo sát dư luận về công tác xây dựng nông thôn mới tại các xã đặc biệt khó khăn vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi tỉnh Nghệ An hiện nay".

Năm 2023, Sở Khoa học và Công nghệ phối hợp với Văn phòng Điều phối Chương trình Mục tiêu Quốc gia xây dựng nông thôn mới tỉnh triển khai thực hiện nhiệm vụ khảo sát dư luận về công tác xây dựng nông thôn mới tại các xã đặc biệt khó khăn vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi tỉnh Nghệ An hiện nay.

Cơ quan chuyên môn đã lựa chọn các xã mang tính đại diện trong tổng số 76 xã khu vực III và 55 xã khu vực I thuộc 7 huyện, gồm: 5 huyện miền núi cao là Con Cuông, Tương Dương, Kỳ Sơn, Quỳ Châu, Quế Phong và 2 huyện miền núi là Thanh Chương, Quỳ Hợp.

Cuộc khảo sát thực hiện tại 26 xã ở 7 huyện, gồm: 17 xã chưa đạt chuẩn NTM và 9 xã đạt chuẩn NTM với việc lấy ý kiến đánh giá của 1.050 người dân và 455 cán bộ. Thời gian thực hiện khảo sát trực tiếp từ tháng 6 đến tháng 10/2023. Đánh giá các nội dung liên quan đến công tác xây dựng NTM tại địa phương được tính tại thời điểm khảo sát năm 2023.

Nội dung điều tra, nghiên cứu, gồm tổng quan kết quả xây dựng nông thôn mới vùng dân tộc thiểu số và miền núi đặc biệt khó khăn tỉnh Nghệ An và dư luận xã hội về công tác xây dựng nông thôn mới tại các xã đặc biệt khó khăn vùng dân tộc thiểu số và miền núi tỉnh Nghệ An hiện nay.

Qua điều tra cho thấy, có 98,5% người dân tại 26 xã được khảo sát có nghe, biết về chương trình xây dựng nông thôn mới nhưng mức độ nhận biết, thông hiểu chưa đầy đủ các nội dung được truyền tải. 100% cán bộ cấp xã và cấp thôn, bản biết về chủ trương, nội dung chương trình xây dựng nông thôn mới, trong đó, 86,6% hiểu rõ và 13,4% hiểu một phần.

Trong đó, một bộ phận cán bộ và người dân có tư tưởng không muốn về đích nông thôn mới vì lo ngại bị cắt các quyền lợi, chế độ, chính sách.

Phần lớn đội ngũ cán bộ và người dân đồng ý với đề xuất tiếp tục duy trì các cơ chế, chính sách hỗ trợ của Nhà nước đối với các xã đặc biệt khó khăn vùng dân tộc thiểu số và miền núi sau khi về đích nông thôn mới. Thời gian duy trì là từ 3 – 5 năm sau khi các xã này được công nhận đạt chuẩn nông thôn mới.

Qua đây, các xã đặc biệt khó khăn vùng dân tộc thiểu số đề nghị Trung ương tiếp tục gia hạn cơ chế đặc thù cho 27 xã biên giới của tỉnh Nghệ An theo Quyết định 61/QĐ-TTg ngày 12/1/2018 của Thủ tướng Chính phủ.

Đề nghị tỉnh rà soát, điều chỉnh, sửa đổi một số tiêu chí trong Bộ Tiêu chí về xã nông thôn mới giai đoạn 2021 – 2025 áp dụng cho xã miền núi khu vực III phải thấp hơn vùng có điều kiện kinh tế phát triển.

Tỉnh thành lập tổ thẩm định để thẩm định lại kết quả xây dựng xã nông thôn mới tại các xã đã đạt chuẩn vốn là xã khu vực III. Nếu các tiêu chí đạt thì tiếp tục hướng dẫn thực hiện các tiêu chí nâng cao; nếu không đạt thì xóa danh hiệu để thành quả đúng thực chất.

Tiếp tục chỉ đạo thực hiện theo lộ trình “dễ trước, khó sau”, tiêu chí không cần đầu tư nhiều vốn làm trước và xây dựng tiêu chí nào thì chắc chắn tiêu chí đó, không nợ tiêu chí hoàn thành. Trước mắt, tập trung nguồn lực xây dựng thôn, bản đạt chuẩn nông thôn mới.

Tại hội thảo, đại diện các địa phương và sở, ngành tham gia ý kiến, đề xuất xung quanh vấn đề khảo sát tại địa phương cần đánh giá một cách sâu hơn, đặc biệt là đội ngũ công chức cơ sở về nhận thức trong xây dựng nông thôn mới; triển khai mô hình sinh kế cho đồng bào sao cho hiệu quả...

Ông Nguyễn Quý Linh - Giám đốc Sở Khoa học và Công nghệ tiếp thu các ý kiến của đại diện các địa phương, sở, ngành. Trên cơ sở đó, ngành chuyên môn sẽ bổ sung thêm nội dung để chỉnh sửa trong các cuộc điều tra khảo sát tới được toàn diện hơn.

Nghệ An đã có 309/411 xã được công nhận đạt chuẩn nông thôn mới. Cả tỉnh còn hơn 100 xã chưa đạt chuẩn nông thôn mới, chủ yếu tập trung ở 11 huyện miền núi, vùng đồng bào dân tộc thiểu số. Kế hoạch đến năm 2025, có ít nhất 340 xã đạt chuẩn nông thôn mới, tương đương 82,7% số xã toàn tỉnh.