Điều gì khiến Apple không thể rời bỏ Trung Quốc?

Với mục tiêu củng cố vị thế dẫn đầu trên thị trường smartphone toàn cầu, đặc biệt là tại Trung Quốc, Apple vừa chính thức khánh thành trung tâm nghiên cứu và phát triển (R&D) mới tại Thâm Quyến.

Đây là một bước đi chiến lược quan trọng, cho thấy quyết tâm cạnh tranh trực tiếp với đối thủ sừng sỏ Huawei. Trung tâm R&D này, đánh dấu cơ sở thứ 5 của Apple tại Trung Quốc, được kỳ vọng sẽ là động lực thúc đẩy sự ra đời của những sản phẩm iPhone đột phá, đáp ứng nhu cầu ngày càng cao của người tiêu dùng Trung Quốc.

Quyết định mở rộng đầu tư vào Trung Quốc của Apple cho thấy một sự cân bằng tinh tế giữa lợi ích kinh doanh và các yếu tố chính trị. Mặc dù đối mặt với áp lực từ một số chính trị gia Mỹ, Apple vẫn ưu tiên lợi nhuận cho cổ đông bằng cách tiếp tục đầu tư vào thị trường tiêu thụ lớn nhất thế giới.

Động thái này của Apple cũng đã bác bỏ những suy đoán cho rằng công ty sẽ rút khỏi thị trường Trung Quốc để đến với Ấn Độ. Trên thực tế, việc mở rộng sản xuất tại Ấn Độ cho thấy Apple đang đa dạng hóa chuỗi cung ứng, giảm thiểu rủi ro và tận dụng cơ hội tăng trưởng tại thị trường mới nổi này.

Mặc dù Trung Quốc Đại lục vẫn là thị trường lớn thứ 3 của Apple, chỉ sau Châu Mỹ và Châu Âu nhưng doanh số bán hàng tại đây lại đang có dấu hiệu giảm sút. Nguyên nhân chính được cho là do lệnh cấm sử dụng iPhone tại một số cơ quan nhà nước và doanh nghiệp nhà nước. Cụ thể, trong 9 tháng đầu năm 2024, doanh thu từ thị trường này chỉ chiếm 17,5% tổng doanh thu toàn cầu của Apple, giảm so với mức 19,6% của năm trước.

Báo cáo cho thấy, tổng doanh thu của Apple tại Trung Quốc Đại lục vẫn tăng nhẹ 0,8% trong 9 tháng đầu năm nhưng doanh số bán hàng theo khối lượng lại giảm đáng kể, tới 9,7% so với cùng kỳ năm trước. Riêng trong quý 3, tình hình còn trở nên nghiêm trọng hơn khi doanh số bán hàng theo khối lượng tại Trung Quốc Đại lục giảm tới 6,5%, trong khi tổng doanh số tăng 4,9%. Điều này cho thấy Apple cần phải có những điều chỉnh chiến lược để thích ứng với tình hình mới tại thị trường Trung Quốc.

Sự suy giảm doanh số của Apple tại Trung Quốc có mối liên hệ chặt chẽ với các chỉ thị của nhà nước về việc hạn chế sử dụng iPhone và các thiết bị di động nước ngoài khác trong các cơ quan nhà nước và doanh nghiệp nhà nước. Đến cuối năm ngoái, lệnh cấm sử dụng iPhone đã mở rộng ảnh hưởng đến ít nhất 8 tỉnh, bao gồm cả các khu vực kinh tế trọng điểm ven biển, theo báo cáo của Bloomberg.

Điều này đã tạo ra một cuộc cạnh tranh khốc liệt hơn trên thị trường, giúp các thương hiệu nội địa như Huawei có cơ hội vượt lên. Tháng 8 vừa qua đánh dấu một cột mốc quan trọng khi Huawei chính thức soán ngôi Apple, trở thành thương hiệu điện thoại di động có giá trị doanh số cao nhất tại Trung Quốc sau 46 tháng. Thậm chí, xét về số lượng máy bán ra, Huawei đã vượt qua Apple ngay từ quý đầu tiên của năm 2024.

Với việc ra mắt Mate XT Ultimate Design, với mức giá từ 2.800 USD vào ngày 10/9 vừa qua, Huawei đã một lần nữa khẳng định vị thế dẫn đầu trong lĩnh vực đổi mới công nghệ. Chiếc smartphone gập ba này không chỉ sở hữu màn hình 10,2 inch ấn tượng mà còn được trang bị nhiều tính năng hàng đầu khác, khiến nó trở thành một đối thủ đáng gờm của iPhone 16 và các sản phẩm cùng phân khúc.

Để đối phó với sự cạnh tranh ngày càng gay gắt từ các đối thủ nội địa, Apple đã quyết định mở rộng hoạt động nghiên cứu và phát triển tại Trung Quốc. Việc thành lập "Trung tâm R&D ứng dụng tiên tiến" tại Thâm Quyến không chỉ giúp Apple tiếp cận gần hơn với thị trường lớn nhất thế giới mà còn cho phép hãng phát triển các sản phẩm và dịch vụ được cá nhân hóa hơn cho người tiêu dùng Trung Quốc.

Trung tâm này sẽ trở thành trụ sở chính cho các hoạt động nghiên cứu và phát triển của Apple tại khu vực Quảng Đông-Hồng Kông-Macao, thay thế cho cơ sở cũ được thành lập vào năm 2016. Apple vẫn duy trì các trung tâm R&D khác tại Bắc Kinh, Thượng Hải và Tô Châu.

Tờ Shenzhen Daily cho biết, trung tâm nghiên cứu mới này sẽ là nơi Apple tập trung vào việc nghiên cứu và phát triển các sản phẩm dành cho thị trường Trung Quốc và cả khu vực Châu Á - Thái Bình Dương. Điều này có nghĩa là Thâm Quyến sẽ đóng vai trò quan trọng hơn nữa trong việc sản xuất và cung cấp các sản phẩm của Apple trên toàn cầu.

Vào năm 2016, Giám đốc điều hành của Apple, Tim Cook đã nhận thấy rằng các nhà máy tại Thâm Quyến đã đạt đến trình độ kỹ thuật rất cao, thậm chí vượt trội so với nhiều nơi khác trên thế giới. Và đến nay, nhận định này còn càng đúng hơn nữa.

Hơn 1.000 chuyên gia sẽ làm việc tại đây để nghiên cứu và phát triển các linh kiện phần cứng mới cho iPhone, iPad và các sản phẩm khác của Apple. Ngoài ra, họ còn tham gia vào việc ứng dụng công nghệ sản xuất hiện đại và tiến hành các thử nghiệm nghiêm ngặt để đảm bảo chất lượng sản phẩm.

Theo tờ Hoàn Cầu Thời báo (Trung Quốc), một chuyên gia kinh tế Trung Quốc nhận định rằng việc Apple quyết định mở rộng hoạt động tại đây là một động thái khôn ngoan, đặc biệt trong bối cảnh tình hình kinh tế thế giới đang có nhiều biến động.

Đáng chú ý, chuyến thăm Trung Quốc của Giám đốc điều hành của Apple, Jeff Williams diễn ra vào tháng 7 vừa qua, ngay sau khi Đảng Cộng sản Trung Quốc khẳng định lại cam kết mở cửa với thế giới. Điều này cho thấy Apple đang tận dụng cơ hội để tăng cường hợp tác với Trung Quốc trong bối cảnh chính sách mới này.

Trong cuộc gặp gỡ với báo chí Trung Quốc, ông Jeff Williams đã nhấn mạnh vai trò không thể thiếu của tỉnh Quảng Đông, đặc biệt là thành phố Thâm Quyến, đối với chuỗi cung ứng toàn cầu của công ty. Ông cho biết có hơn 70 nhà cung cấp của Apple đã đặt nhà máy tại tỉnh này, điều này cho thấy Quảng Đông là một trung tâm sản xuất quan trọng bậc nhất.

Trong năm tài chính vừa qua, có đến 157 trong tổng số 187 nhà cung cấp chính của Apple, chiếm 98% chi phí sản xuất, có trụ sở tại Trung Quốc. Thậm chí, 56 trong số đó là các công ty do vốn Trung Quốc sở hữu.

Trong khi đó, chỉ có 14 nhà cung cấp do Ấn Độ sở hữu. Mặc dù có sự tăng trưởng nhanh chóng trong thời gian gần đây, nhưng thị phần của Ấn Độ trong tổng doanh thu của Apple vẫn còn rất khiêm tốn, chưa đến 5%. Điều này cho thấy sự phụ thuộc sâu sắc của "Táo khuyết" vào chuỗi cung ứng tại đất nước tỷ dân này.