Hiểm hoạ khó lường từ tình trạng lái xe sử dụng ma túy

Tiềm ẩn nhiều nguy cơ

Ma túy từ lâu đã trở thành hiểm họa của toàn xã hội, nó không những gây tác hại khôn lường đến sức khỏe của người sử dụng mà còn là nguồn gốc phát sinh nhiều loại tội phạm. Theo nhiều nghiên cứu, mỗi loại ma túy khác nhau sẽ tác động đến não bộ, gây ra những rối loạn hành vi, nhận thức khác nhau nhưng đều gây nguy hiểm cho người sử dụng và những người xung quanh. Sự nguy hiểm sẽ tăng lên gấp nhiều lần nếu tài xế sử dụng ma túy khi lái xe.

Theo ghi nhận, từ đầu năm đến nay, trong quá trình tuần tra, kiểm soát, lực lượng cảnh sát giao thông trên địa bàn tỉnh đã phát hiện nhiều lái xe dương tính với các chất ma túy. Đáng chú ý, các lái xe vi phạm chủ yếu trong độ tuổi thanh niên. Đây thực sự là mối đe dọa lớn đối với sự an toàn của người tham gia giao thông.

Mới đây, vào ngày 18/10/2024, Phó Chủ tịch Thường trực UBND tỉnh Lê Hồng Vinh đã ký quyết định xử phạt vi phạm hành chính đối với lái xe P.X.D. (SN 1985, trú tại xã Hà Thanh, huyện Tứ Kỳ, tỉnh Hải Dương), với tổng số tiền 46 triệu đồng.

Trước đó, vào ngày 22/9/2024, trong quá trình tuần tra, kiểm soát, Phòng Cảnh sát giao thông, Công an tỉnh đã phát hiện P.X.D. điều khiển xe biển kiểm soát UN-3344 (biển số Lào), lưu thông trên đường mà không có Giấy phép lái xe. Mở rộng kiểm tra (qua xét nghiệm), còn phát hiện lái xe này dương tính với ma túy.

Cách đó không lâu, vào ngày 10/10/2024, UBND tỉnh cũng đã ban hành quyết định xử phạt vi phạm hành chính đối với nam thanh niên T.H.Q. (SN 1998, trú tại xã Nghĩa An, huyện Nghĩa Đàn). Cụ thể, vào ngày 18/9/2024, T.H.Q. đã điều khiển xe ô tô biển kiểm soát 37C-337xx lưu thông trên đường vượt quá tốc độ (63 km/h trong khi tốc độ cho phép là 50 km/h). Lực lượng chức năng đã yêu cầu T.H.Q. dừng phương tiện để kiểm tra.

Qua kiểm tra, ngoài việc phát hiện T.H.Q. vi phạm về nồng độ cồn, lực lượng chức năng còn phát hiện nam thanh niên này dương tính với chất ma túy. Sau đó, Công an tỉnh đã có công văn báo cáo và đề xuất xử lý vi phạm hành chính đối với T.H.Q. với 3 hành vi.

Trong đó, với hành vi điều khiển ô tô lưu thông trên đường mà trong cơ thể có chất ma túy, T.H.Q. bị xử phạt 35 triệu đồng, tước Giấy phép lái xe đến ngày 30/5/2026 (thời gian Giấy phép lái xe có giá trị). Hành vi điều khiển ô tô lưu thông trên đường mà trong hơi thở có nồng độ cồn nhưng chưa vượt quá 0,25 miligam/lít khí thở (kết quả kiểm tra 0,043 miligam/lít khí thở), T.H.Q. bị phạt 7 triệu đồng. Và lỗi điều khiển ô tô chạy quá tốc độ (63 km/h trên vận tốc cho phép 50 km/h), nam tài xế này bị phạt 5 triệu đồng. Tổng số tiền mà T.H.Q. phải nộp phạt là 47 triệu đồng.

Đặc biệt, trong cùng ngày 20/9/2024, UBND tỉnh đã ban hành cùng lúc 2 quyết định xử phạt hành chính đối với các lái xe T.H.T. (SN 1994, trú tại phường Hưng Dũng, TP. Vinh); T.V.L. (SN 1994, trú tại xã Nghi Xuân, huyện Nghi Lộc); vì hành vi điều khiển xe ô tô lưu thông trên đường mà trong cơ thể có chất ma túy.

Cả T. và L. sau đó đều bị xử phạt 35 triệu đồng/người theo quy định của pháp luật. Riêng T.V.L. còn bị xử phạt thêm 5 triệu đồng vì chạy quá tốc độ (61 km/h trong khi quy định chỉ cho phép chạy 50 km/h).

Đây không phải là những trường hợp cá biệt bị phát hiện có chất ma túy trong cơ thể khi tham gia giao thông. Thực tế, từ đầu năm 2024, lực lượng chức năng cũng đã phát hiện nhiều trường hợp điều khiển ô tô mà trong cơ thể còn có nồng độ cồn vượt mức độ cho phép và cả chất ma túy.

Cần giám sát chặt, xử lý nghiêm

Hậu quả của việc lái xe sử dụng ma túy là vô cùng nghiêm trọng. Các chất kích thích như ma túy có thể ảnh hưởng trực tiếp đến hệ thần kinh, làm suy giảm khả năng phán đoán và giảm tốc độ phản xạ của người lái. Điều này dễ dẫn đến tai nạn giao thông nghiêm trọng.

Thực tế đã ghi nhận nhiều vụ tai nạn thương tâm tại Nghệ An mà nguyên nhân là do tài xế sử dụng ma túy. Những vụ tai nạn này không chỉ gây tổn thất về người và tài sản mà còn ảnh hưởng đến tâm lý của người dân, gây ra sự mất niềm tin vào an toàn giao thông.

Một số doanh nghiệp vận tải hiện chưa có các biện pháp giám sát chặt chẽ đối với lái xe của mình. Việc kiểm tra sức khỏe định kỳ và kiểm tra đột xuất về tình trạng sử dụng chất kích thích chưa được thực hiện đầy đủ. Điều này khiến cho nhiều lái xe có cơ hội và điều kiện để sử dụng ma túy mà không bị phát hiện.

Bà Mai Thị Ngãi - Trưởng phòng Quản lý vận tải, Sở Giao thông Vận tải cho rằng: Để giảm thiểu và ngăn chặn tình trạng lái xe sử dụng ma túy tại Nghệ An, cần có sự kết hợp với nhiều giải pháp từ phía cơ quan chức năng, doanh nghiệp vận tải và cả ý thức của người dân. Trên thực tế, về phía ngành GTVT, thời gian qua để giám sát tình trạng sức khỏe lái xe, Sở GTVT đã chỉ đạo các đơn vị kinh doanh vận tải bằng xe ô tô; các đơn vị quản lý khai thác bến xe khách... tăng cường kiểm tra sức khỏe cho lái xe.

Sở Giao thông Vận tải cũng yêu cầu các đơn vị ngoài việc khám sức khỏe cho lái xe theo quy định thì còn phải báo cáo kết quả về sở, để sở cử cán bộ phối hợp với ngành Y tế và Hiệp hội Vận tải ô tô Nghệ An giám sát.

Tuy nhiên, để chấm dứt được tình trạng lái xe sử dụng chất ma túy khi tham gia giao thông, thì lực lượng chức năng, nhất là lực lượng cảnh sát giao thông cần tăng cường các đợt kiểm tra đột xuất đối với các lái xe, đặc biệt là trên các tuyến đường có mật độ lưu thông cao. Bên cạnh đó, cần áp dụng các biện pháp xử lý nghiêm đối với các trường hợp lái xe vi phạm để tạo sức răn đe. Những trường hợp phát hiện tài xế sử dụng ma túy nên bị tước Giấy phép lái xe và cấm hành nghề trong một thời gian dài, hoặc thậm chí vĩnh viễn trong những trường hợp nghiêm trọng.

Việc áp dụng công nghệ giám sát trong quản lý phương tiện và lái xe có thể giúp các doanh nghiệp và cơ quan chức năng dễ dàng kiểm tra được lịch trình làm việc của lái xe. Các thiết bị giám sát hành trình và camera trên xe có thể ghi lại hành vi của tài xế, giúp phát hiện kịp thời những trường hợp vi phạm và xử lý cũng là điều cần được phải thực hiện nghiêm túc.

Có như vậy mới mong giảm thiểu tình trạng lái xe sử dụng ma túy khi tham gia giao thông, đồng thời góp phần tạo nên một xã hội văn minh, an toàn cho tất cả người dân.