Những vi phạm, sai phạm tại dự án Quần thể du lịch sinh thái, biệt thự nghỉ dưỡng, thể thao, vui chơi giải trí Lan Châu – Song Ngư (dự án Lan Châu – Song Ngư) do Công ty CP Song Ngư Sơn làm chủ đầu tư được UBND thị xã Cửa Lò kiểm tra, kết luận tại Thông báo số 106/TB-UBND ngày 21/11/2023; và đã báo cáo lên UBND tỉnh qua Văn bản số 212/UBND-ĐT ngày 5/2/2024. Theo đó, tại dự án Lan Châu – Song Ngư tồn tại hai dạng vi phạm, sai phạm.
Dạng thứ nhất, là các hạng mục công trình đã thi công nằm trong quy hoạch được phê duyệt nhưng chưa có giấy phép xây dựng, gồm có: Công trình bể bơi và sân nghỉ thư giãn với tổng diện tích 1.288m2 chưa xuất trình được giấy phép xây dựng; có vị trí xây dựng phù hợp quy hoạch nhưng vượt ra ngoài chỉ giới xây dựng với diện tích 201,5m2. Công trình trạm bơm nước với tổng diện tích 20m2 chưa xuất trình được giấy phép xây dựng, vị trí sai quy hoạch. Công trình nhà để máy phát điện và trạm biến áp có tổng diện tích 87,4m2 chưa xuất trình được giấy phép xây dựng, vị trí phù hợp quy hoạch nhưng diện tích không đúng với quy hoạch. Công trình nhà để trạm bơm nước có tổng diện tích 20m2 chưa xuất trình được giấy phép xây dựng, vị trí sai quy hoạch. Tòa nhà văn phòng có quy mô theo quy hoạch là nhà cao 3 tầng, diện tích xây dựng 432m2, tuy nhiên công trình này chưa được xây dựng, đang sử dụng công trình cũ với diện tích 247,3m2 cao 2 tầng. Đường dẫn ra đảo Lan Châu theo quy hoạch là đường đá, dài khoảng 120m; thực tế đang là đường bê tông, mới thi công phần nền đường và bunvar giữa, chưa thi công hạng mục vỉa hè.
Dạng thứ hai, là các hạng mục công trình đã thi công nhưng không nằm trong quy hoạch được cấp có thẩm quyền phê duyệt, gồm có: Nhà trực bảo vệ phía sau khách sạn với diện tích rộng 6,5m2; Nhà giặt là, nhà kho, nhà WC với diện tích rộng 6,5m2; Nhà hàng dưới chân đảo Lan Châu cao 1 tầng với diện tích rộng 843,6m2; Thang máy và đường dẫn từ thang máy lên nhà hàng trên đảo với diện tích rộng 23,8m2; Bể chứa hải sản phía sau nhà hàng dưới chân đảo Lan Châu; Đường cầu thang bộ lên nhà hàng Lan Châu trên đảo (nối từ đường ra cầu cảng lên tới nhà hàng) rộng 63,7m2; Lắp dựng mái tôn phía sau khách sạn; Kè biển phía Bắc dự án có chiều dài 256,1m, trong đó diện tích lấn biển so với quy hoạch là 3.071m2, bề rộng trung bình lấn biển khoảng 17m.
Trước những vi phạm, sai phạm trên, bằng Công văn số 1499/UBND-CN ngày 1/3/2024, UBND tỉnh giao UBND thị xã Cửa Lò nhiệm vụ chủ trì, phối hợp với các cơ quan, đơn vị liên quan rà soát, thực hiện các biện pháp xử lý vi phạm theo quy định. Đồng thời yêu cầu Công ty CP Song Ngư Sơn: “Chấp hành nghiêm túc các biện pháp khắc phục hậu quả vi phạm theo kết luận kiểm tra của UBND thị xã Cửa Lò; thực hiện thủ tục điều chỉnh giấy chứng nhận đầu tư theo quy định sau khi hoàn thành việc khắc phục vi phạm tại dự án”.
Thực hiện nhiệm vụ được giao, ngày 15/3/2024, UBND thị xã Cửa Lò đã tổ chức buổi làm việc với chủ đầu tư. Dù vậy, vào ngày 3/4/2024, UBND thị xã Cửa Lò có Văn bản số 511/UBND-ĐT gửi UBND tỉnh và các sở, ngành liên quan, trong đó báo cáo: “Sau khi được nghe giải thích của các phòng ban chuyên môn, chủ đầu tư vẫn không thống nhất tổ chức khắc phục các vi phạm, đồng thời đề nghị vẫn được giữ nguyên các hạng mục đã xây dựng của dự án, nếu buộc phải tháo dỡ các hạng mục trên, chủ đầu tư yêu cầu phải tháo dỡ hạng mục kè biển chồng lấn 100m dài (do Sở Du lịch làm chủ đầu tư) đã xây trên đất dự án Lan Châu – Song Ngư”.
Bởi Công ty CP Song Ngư Sơn đưa ra “yêu cầu”, nên cũng tại Văn bản số 511/UBND-ĐT ngày 3/4/2024, UBND thị xã Cửa Lò báo cáo UBND tỉnh về dự án kè biển do Sở Du lịch làm chủ đầu tư: “Để thực hiện dự án kè biển Cửa Lò, ngày 17/10/2023, Sở Du lịch đã chủ trì tổ chức buổi làm việc với Công ty CP Song Ngư Sơn, và ông Trần Quốc Lâm – Chủ tịch HĐQT và bà Phạm Thị Thanh Hà – Tổng Giám đốc công ty đã thống nhất. Thế nên Sở Du lịch đã triển khai thi công dự án kè biển, đường dạo bộ đoạn từ M7 đến M8 của dự án Quần thể du lịch sinh thái biệt thự, nghỉ dưỡng, thể thao, vui chơi giải trí Lan Châu – Song Ngư”.
Theo UBND thị xã Cửa Lò, dự án kè biển Cửa Lò gồm hệ thống kè từ đảo Lan Châu đến bờ kè cảng bộ đội biên phòng, đường dạo bộ rộng 5m suốt chiều dài kè, và một số tuyến đường ngang từ đường Bình Minh đến đường dạo bộ. Trong đó tuyến kè, đường dạo bộ rộng 5m được xây dựng đúng với tuyến kè và tuyến đường dạo bộ có từ những ngày đầu thành lập thị xã. Mục tiêu đầu tư xây dựng hệ thống kè và đường dạo bộ đang được triển khai hiện nay nhằm kiên cố hóa hệ thống kè và đường dạo bộ cũ đã hư hỏng, xuống cấp, bảo vệ khu vực lâm viên và khu vực phía Đông của thị xã Cửa Lò trước hoạt động xâm thực của sóng biển trong những ngày mưa bão (trong đó có cả dự án Quần thể du lịch sinh thái biệt thự, nghỉ dưỡng, thể thao, vui chơi giải trí Lan Châu – Song Ngư), đồng thời góp phần nâng cao chất lượng cơ sở hạ tầng du lịch của thị xã, góp phần chỉnh trang cảnh quan và cải tạo điều kiện vệ sinh môi trường trên khu vực lâm viên và bãi biển, từ đó tạo điều kiện tốt hơn cho du khách tiếp cận, tạo điều kiện thuận lợi cho hoạt động du lịch phát triển. Vì vậy, UBND thị xã Cửa Lò khẳng định: “Việc thi công đoạn kè trên nếu Sở Du lịch không thực hiện thì Công ty CP Song Ngư Sơn cũng phải tổ chức thực hiện”.
Đồng thời, căn cứ quy định của pháp luật được quy định tại Nghị định 16/2022/NĐ-CP ngày 28/01/2022 của Chính phủ quy định xử phạt vi phạm hành chính về xây dựng, UBND thị xã Cửa Lò đề xuất UBND tỉnh và Sở Xây dựng, đối với các hạng mục công trình đã thi công nằm trong quy hoạch đã được phê duyệt nhưng chưa có giấy phép xây dựng thì ban hành quyết định xử phạt vi phạm hành chính. Bên cạnh đó, yêu cầu chủ đầu tư trong thời hạn 90 ngày kể từ ngày ban hành quyết định xử phạt vi phạm hành chính, phải hoàn thành hồ sơ đề nghị cơ quan có thẩm quyền cấp giấy phép xây dựng hoặc giấy phép xây dựng điều chỉnh. Hết thời hạn quy định, nếu không xuất trình được giấy phép xây dựng hoặc giấy phép xây dựng điều chỉnh thì yêu cầu chủ đầu tư tự phá dỡ công trình, phần công trình xây dựng vi phạm; nếu chủ đầu tư không thực hiện thì thực hiện cưỡng chế theo quy định của pháp luật.
Đối với các hạng mục công trình đã thi công nhưng không nằm trong quy hoạch đã được phê duyệt, thì ban hành quyết định xử phạt vi phạm hành chính, đồng thời áp dụng biện pháp khắc phục hậu quả là buộc phá dỡ công trình, phần công trình xây dựng vi phạm. Nếu chủ đầu tư không thực hiện biện pháp buộc phá dỡ theo quy định thì thực hiện theo quy định của pháp luật.
Về những vi phạm, sai phạm tại dự án Lan Châu – Song Ngư, Báo Nghệ An đã đề cập tại một số bài viết. Dù vậy, khi được tiếp cận Văn bản số 511/UBND-ĐT ngày 3/4/2024 của UBND thị xã Cửa Lò, chúng tôi buộc trở lại với nội dung này. Tìm hiểu về dự án kè biển Cửa Lò, được biết, ngay sau khi Chính phủ có Công văn số 52/2017/NĐ-CP ngày 28/4/2017 về việc cho vay lại nguồn vốn vay nước ngoài của Chính phủ đối với UBND các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương thì UBND tỉnh đã tổ chức khảo sát, trình Chính phủ cho phép thực hiện dự án nâng cấp cơ sở hạ tầng bờ biển đoạn từ đảo Lan Châu đến bờ kè cảng Bộ đội Biên phòng.
Giai đoạn này, UBND tỉnh có nhiều văn bản gửi đến các cơ quan có thẩm quyền, trong đó mổ xẻ, phân tích về mục tiêu, sự cần thiết của việc thực hiện dự án. Cụ thể như tại Văn bản số 5523/UBND.VX ngày 27/7/2018 gửi lên các bộ, ngành liên quan, UBND tỉnh đã báo cáo việc thực hiện dự án “là thực sự cần thiết để góp phần hoàn thiện hệ thống cơ sở hạ tầng nói chung và hạ tầng phục vụ phát triển du lịch của tỉnh Nghệ An”. Đề ra nhiều mục tiêu mà dự án sẽ đạt được như: “tạo điều kiện thuận lợi cho việc tiếp cận, mở rộng không gian phát triển du lịch của thị xã Cửa Lò”; “tăng cường khả năng thích ứng với sự tác động của biến đổi khí hậu, cải thiện cảnh quan môi trường, góp phần khai thác phát huy có hiệu quả tài nguyên du lịch, qua đó thúc đẩy phát triển kinh tế – xã hội, nâng cao thu nhập cho người dân địa phương, góp phần xóa đói giảm nghèo…”; “tăng tính hấp dẫn tại các khu du lịch từ đó làm tăng lượng khách du lịch đến tham quan, kéo dài thời gian lưu trú của khách…”.
Để rõ hơn buổi làm việc giữa Sở Du lịch với Công ty CP Song Ngư Sơn hồi tháng 10/2023 như UBND thị xã Cửa Lò nêu tại Văn bản số 511/UBND-ĐT ngày 3/4/2024, chúng tôi đã phỏng vấn một số cán bộ liên quan và được xác nhận thông tin chính xác. Như ông Huỳnh Lê Anh, cán bộ Phòng Kế hoạch – Sở Du lịch, cho biết: “Cuộc họp ngày 17/10/2023 giữa Sở Du lịch với Công ty CP Song Ngư Sơn có nhiều thành phần tham dự, trong đó có đại diện các phòng, ban thuộc UBND thị xã Cửa Lò. Cuộc họp đạt được sự thống nhất, cụ thể là lãnh đạo Công ty CP Song Ngư Sơn đồng ý để đơn vị thi công triển khai xây dựng. Sau đó, tất cả cùng ra kiểm tra hiện trường. Quá trình thi công sau này, người của Công ty CP Song Ngư Sơn vẫn thường ra để giám sát. Cho đến nay, đoạn bờ kè liên quan đã cơ bản hoàn thành, phía Công ty CP Song Ngư Sơn cũng đánh giá bờ kè biển xây mới đẹp, tăng tính mỹ quan…”.
Chúng tôi cũng đã tìm hiểu về tuyến kè biển gắn với đường dạo bộ trước đây, để đối chiếu với tuyến kè biển mới xây dựng. Qua đó xác thực, sau khi thị xã Cửa Lò được thành lập thì kè biển và tuyến đường dạo bộ cũng được xây dựng. Qua thời gian rất nhiều năm sử dụng đã bị xuống cấp hư hỏng, UBND thị xã Cửa Lò vài lần đề nghị và được UBND tỉnh cấp kinh phí sửa chữa, gia cố. Về bờ kè biển cùng đường dạo bộ mới, được thiết kế xây dựng đúng vị trí cũ; đoạn từ mốc M7 đến mốc M8 (đoạn kè biển dài 100m Công ty CP Song Ngư Sơn nêu), trở thành đường giáp ranh giữa khu lâm viên phía Đông đường Bình Minh với bờ biển và mặt biển phía Nam đảo Lan Châu, thuộc dự án Lan Châu – Song Ngư.
Thực tế bờ kè biển gắn với đường dạo bộ mới được xây mới, đã góp phần thay đổi diện mạo bờ biển Cửa Lò, đạt được những mục tiêu mà UBND tỉnh đã đề ra từ những năm 2017 – 2018; thực sự là công trình công cộng hữu ích, không ảnh hưởng đến dự án Lan Châu – Song Ngư và lợi ích của Công ty CP Song Ngư Sơn.
Cũng phải nói thêm rằng, để dẫn đến tồn tại vi phạm, sai phạm ở dự án Lan Châu – Song Ngư, có phần trách nhiệm của cấp ủy, chính quyền thị xã Cửa Lò, đặc biệt là một số phòng , ban, đơn vị chuyên môn cùng chính quyền các phường liên quan; với Sở Du Lịch, quá trình khảo sát, thiết kế, thực hiện dự án kè biển Cửa Lò, cũng biểu hiện có những sơ sót. Bởi vậy, cần xem xét kiểm điểm trách nhiệm các tổ chức, cá nhân liên quan đúng theo quy định pháp luật, không để chủ đầu tư dự án Lan Châu – Song Ngư lấy đây làm lý do để thoái thác thực hiện các biện pháp khắc phục hậu quả.
Vì nếu lấy sai sửa sai, sẽ càng thêm sai!
