Ở khối Tân Minh, thị trấn Nghĩa Đàn (huyện Nghĩa Đàn), các đảng viên đang công tác sinh hoạt nơi cư trú cũng có nhiều đóng góp trong hoạt văn hóa, văn nghệ. Điển hình, cô giáo Nguyễn Thị Hồng Thúy, giáo viên mầm non Trường Tiểu học Nghĩa Hội, sinh sống ở khối Tân Minh. Cô Hồng Thúy là “huấn luyện viên” cho đội văn nghệ của khối; cô vận động chi hội phụ nữ khối thành lập câu lạc bộ dân vũ, thu hút sự tham gia của hội viên phụ nữ ở mọi lứa tuổi…
Còn ở khối 11, phường Trung Đô, thành phố Vinh, đảng viên Cao Đức Thắng, công tác tại Hải quan Hà Tĩnh, thường trú tại đây. Hơn 20 năm công tác xa nhà, anh Thắng luôn giữ mối liên hệ và tham gia tích cực nhiều phong trào ở nơi cư trú. Đồng chí Cao Đức Thắng chia sẻ: “Tôi cùng các thành viên gia đình luôn xác định rõ vai trò, trách nhiệm thực hiện tốt nhiệm vụ của cơ quan, vừa hoàn thành tốt trách nhiệm, nghĩa vụ ở nơi cư trú. Đặc biệt, gia đình tôi ở gần với nhà văn hóa khối, nên mọi phong trào, công việc cán bộ khối phổ biến, chúng tôi nắm bắt đầu tiên. Chính vì vậy, khi bắt tay thực hiện, các thành viên trong gia đình thống nhất chung sức thực hiện sớm nhất…”.
Xóm 20, xã Nghi Phú, thành phố Vinh có 163 đảng viên đang công tác, đăng ký sinh hoạt nơi cư trú. Mỗi người mỗi công việc khác nhau, khi về địa phương đã vận dụng chuyên môn đang công tác để hỗ trợ cho phong trào của xóm; đồng thời, đóng góp lắp điều hòa, loa máy, xây dựng sân bóng chuyền, bóng đá, dụng cụ tập thể thao tại nhà văn hóa khối,… Điển hình, đảng viên Nguyễn Quang Trung đang công tác tại Công ty Điện lực Nghệ An, khi xóm có vấn đề gì về sự cố điện, đồng chí Trung đều tham gia tích cực sửa chữa. Đồng chí Đỗ Thị Thắm – Phó Bí thư Chi bộ xóm 20, xã Nghi Phú cho biết: Nhờ có vai trò tiên phong của các đảng viên đang công tác cư trú tại xóm hỗ trợ nên xóm đã có nhà văn hóa khang trang với đầy đủ các trang thiết bị phục vụ sinh hoạt của người dân. Ngoài ra, tại địa phương, các đảng viên đang công tác đã và đang phát huy tốt vai trò, uy tín của mình trong hỗ trợ các phong trào cũng như giúp đỡ chia sẻ những hoàn cảnh gia đình khó khăn của xóm”.
Tại khối Trung Hợp, phường Hưng Dũng (thành phố Vinh), có 220 đảng viên đang công tác sinh hoạt nơi cư trú, trong đó có nhiều người giữ chức vụ quan trọng tại các cơ quan cấp tỉnh, cấp thành phố. Mối quan hệ gắn kết giữa các đảng viên đang công tác với tổ chức đảng nơi cư trú được phát huy trên nhiều lĩnh vực. Đơn cử như, đồng chí Nguyễn Duy Cần – Phó Chủ tịch Thường trực Hội Cựu chiến binh tỉnh, đại biểu HĐND tỉnh khóa XVIII, nhiệm kỳ 2021-2026, thường xuyên cung cấp thông tin những vấn đề thời sự, dư luận đang quan tâm với cấp ủy nơi cư trú và qua nhóm zalo của đảng viên sinh hoạt nơi cư trú của khối; đồng thời thông qua cấp ủy nắm bắt thông tin, lắng nghe thông tin, tâm tư nguyện vọng của cử tri để đề xuất với HĐND tỉnh. Hai năm vừa qua, khối Trung Hợp đã đề nghị phường Hưng Dũng khen thưởng đồng chí Nguyễn Duy Cần là điển hình học tập và làm theo Bác.
Dẫn chúng tôi đi thăm con đường bê tông rộng rãi, sạch đẹp, đồng chí Chu Văn Cương – Bí thư Chi bộ khối Kim Tân, phường Hòa Hiếu, thị xã Thái Hòa phấn khởi cho biết: Trước đây con đường này là điểm tập kết rác tự phát của một số hộ dân. Chi bộ cùng ban cán sự khối thống nhất chủ trương sửa vỉa hè, lề đường để tạo cảnh quan môi trường sạch đẹp, giải tỏa điểm tập kết rác. Ban đầu, để chỉnh trang đoạn đường 120 mét này, dự kiến kinh phí khoảng 35 triệu đồng. Chi bộ và ban cán sự khối vận động các hộ dân đóng góp, nhưng khi nghe về công việc này, các đảng viên đang công tác ở các cơ quan đơn vị, sinh hoạt nơi cư trú đã tiên phong đóng góp vượt quá số tiền dự kiến, khối không phải huy động đóng góp từ nhân dân. Giờ đây tuyến đường khang trang sạch đẹp, bà con trong khối rất phấn khởi, tổ chức trồng bồn hoa hai bên đường tạo cảnh quan sáng – xanh – sạch đẹp.
Khối Kim Tân hiện có gần 100 đảng viên đang công tác sinh hoạt nơi cư trú theo Quy định 213. Những năm qua, các đảng viên sinh hoạt nơi cư trú của khối luôn phát huy tính tiên phong gương mẫu, đi đầu thực hiện nhiều phong trào, phần việc, như: Đóng góp mua máy chiếu, trang bị lễ nghi khánh tiết tại nhà văn hóa khối; cùng nhau duy trì câu lạc bộ bóng bàn sôi nổi…
Những đảng viên đang công tác phát huy tốt vai trò, trách nhiệm tại nơi cư trú đã tạo động lực lớn cho cấp ủy và nhân dân trong mọi phong trào. Qua đó, góp phần xây dựng hình ảnh người đảng viên, cán bộ chuẩn mực trong công việc, gần gũi với đời sống nhân dân.
Bên cạnh những dấu ấn được ghi nhận, qua thực tế nắm bắt ở cơ sở, nhiều cấp ủy cho biết, một số cán bộ, đảng viên về nơi cư trú sống khép kín, ít liên hệ với láng giềng, chưa tích cực, gương mẫu thực hiện các phong trào của địa phương.
Thành phố Vinh là địa bàn có số lượng đảng viên đang công tác cư trú lớn nhất tỉnh Nghệ An. Tính đến tháng 3/2023, toàn thành phố có 20.839 đảng viên đang công tác được giới thiệu sinh hoạt nơi cư trú tại 324/324 chi bộ khối, xóm thuộc Đảng bộ 25 phường, xã. Qua nhận xét của cấp ủy nơi cư trú, hầu hết đảng viên thực hiện tốt các nội dung theo Quy định số 213-QĐ/TW ngày 02 tháng 01 năm 2020 của Bộ Chính trị.
Khi thành phố Vinh triển khai Chỉ thị số 05-CT/Th.U “về tăng cường sự lãnh đạo của các cấp ủy Đảng đối với công tác quản lý trật tự đô thị trên địa bàn thành phố”, một số đảng viên đã bị “nêu tên” trong giải tỏa lấn chiếm hàng lang an toàn giao thông. Hay như trường hợp về một đảng viên “quan chức” ở xóm 18, xã Nghi Phú, trước đây từng bị cấp ủy chi bộ nhận xét không giữ mối liên hệ với cấp ủy nơi cư trú, bản thân và gia đình không tham gia tích cực các phong trào của địa phương, quan hệ với láng giềng không tốt,…
Theo chia sẻ của đồng chí Nguyễn Hồ Cảnh – Bí thư Chi bộ khối Trung Hợp, phường Hưng Dũng: “Năm 2022, cấp ủy chi bộ góp ý trực tiếp cho 10 đảng viên đang công tác chưa gương mẫu tại nơi cư trú. Một số trường hợp biểu hiện xem thường vai trò lãnh đạo của địa phương, tham gia sinh hoạt theo hình chiếu lệ… Những trường hợp này, cấp ủy đã gặp gỡ trao đổi, cho thời hạn trong 1 năm sửa đổi, nếu không khắc phục tốt sẽ đưa vào nhận xét gửi về cơ quan đảng viên đang công tác”.
Còn đồng chí Nguyễn Hữu Luận – Bí thư Chi bộ khối Tân Minh, thị trấn Nghĩa Đàn (huyện Nghĩa Đàn) đánh giá: “Một số đảng viên diện 213 có biểu hiện “vin” vào công việc của tổ chức, lấy cớ không tham gia các hoạt động tại khu dân cư. Tôi cho rằng, ở công sở họ có thể làm lãnh đạo nhưng khi về với nơi cư trú, đời thường là người dân. Chính vì vậy, đảng viên đang công tác về nơi cư trú cần gắn bó với cấp ủy, ban cán sự khối, xóm và bà con xóm giềng, góp phần xây dựng mối đoàn kết ở cở sở”.
Trên thực tế, công tác quản lý đảng viên đang công tác sinh hoạt nơi cư trú còn những “lỗ hổng” cần khắc phục. Đồng chí Nguyễn Thị Thủy – Bí thư Đảng ủy xã Nghi Phú, thành phố Vinh cho biết: Trên địa bàn có các khu đô thị, chung cư nên khó khăn trong quản lý số lượng đảng viên sinh hoạt nơi cư trú. Hiện Đảng ủy xã tiếp nhận hơn 1.100 đảng viên đang công tác sinh hoạt nơi cư trú trên địa bàn, nhưng con số này trên thực tế có thể nhiều hơn. Bất cập là có một số đảng viên cư trú trên địa bàn xã Nghi Phú nhưng hộ khẩu đang ở các phường, xã khác. Trong khi cấp ủy cơ quan đảng viên công tác giới thiệu lấy ý kiến của cấp ủy nơi cư trú lại gửi về nơi đảng viên đó đăng ký hộ khẩu. Thế nhưng, cấp ủy nơi đảng viên có hộ khẩu vẫn cho ý kiến nhận xét… Bên cạnh đó, một số đảng viên sinh hoạt ở các khu đô thị, chung cư không có sự gắn kết với cấp ủy nơi cư trú…
Phản ánh thực tế này, đồng chí Trần Anh Dũng – Bí thư Chi bộ xóm 19 xã Nghi Phú (thành phố Vinh) cho hay: “Theo đăng ký hộ khẩu thường trú xóm có 500 hộ, nhưng nếu tính theo nóc nhà có hơn 700 hộ. Hơn nữa xóm có 3 khu chung cư cao tầng Vinaconex 9A và 9B, khu Golden city nên việc quản lý dân cư và quản lý đảng viên cư trú trên địa bàn còn nhiều bất cập, chưa chặt chẽ. Trong khi đó, ban quản trị chung cư chưa có những phối hợp trong công tác này”.
Theo đánh giá của một số cấp ủy khối, xóm, có nơi, đảng viên đang công tác chỉ liên hệ với cấp ủy nơi cư trú khi họ lấy giấy nhận xét cuối năm để nộp cho tổ chức đảng đang công tác. Nhiều đảng viên quan niệm, “chỉ cần đóng góp tiền xây dựng các công trình hoặc làm công tác an sinh xã hội thì coi như đã có liên hệ với địa phương mà không có sự gắn kết chặt chẽ, thậm chí thường ngày sống tách biệt với mọi người…
Ở chiều ngược lại, ý kiến của nhiều đảng viên đang công tác “nói chuyện” với nhau rằng, một số cấp ủy cơ sở chưa thực sự chú trọng các giải pháp thực hiện Quy định 213 của Bộ Chính trị một cách hiệu quả. Có nơi, cấp ủy khá xuề xòa khi tổ chức giám sát các đảng viên đang công tác thực hiện trách nhiệm nơi cư trú. Và việc tổ chức sinh hoạt đảng viên đang công tác nơi cư trú nặng về vận động sự đóng góp của đảng viên để xây dựng khối, xóm, ít quan tâm đến việc tạo sự gắn kết, trao đổi thông tin, kinh nghiệm của đảng viên đương chức. Chính điều này làm cho nhiều đảng viên đang công tác “cảm thấy thừa” khi tham gia các cuộc sinh hoạt đảng nơi cư trú…
Qua 3 năm thực hiện Quy định 213, các cấp ủy, cơ quan, đơn vị ở Nghệ An đã nâng cao công tác quản lý, giám sát việc gắn bó của đảng viên với tổ chức đảng và nhân dân nơi cư trú, qua đó tăng cường sự tiên phong, gương mẫu của đảng viên ở đơn vị công tác và tại nơi cư trú. Tuy vậy, việc thực hiện Quy định 213, cần có sự phối hợp nhịp nhàng hơn giữa các cấp ủy đảng. Đồng chí Nguyễn Hồ Cảnh – Bí thư Chi bộ khối Trung Hợp, phường Hưng Dũng, thành phố Vinh cho rằng: Những trường hợp đảng viên cần góp ý, chi ủy nơi cư trú nhắc nhở trực tiếp với từng cá nhân. Khi cần thiết, cấp ủy nơi cư trú liên lạc với cấp ủy nơi đảng viên công tác để trao đổi, đối thoại làm rõ khuyết điểm của đảng viên cần góp ý. Cách làm như thế buộc đảng viên và tổ chức đảng nơi công tác của đảng viên phải thực hiện tốt chức trách, nhiệm vụ. Điều đó còn có tác dụng tương hỗ giữa các cấp ủy đảng trong giám sát cũng như phát huy vai trò, trách nhiệm của đảng viên ở mọi lúc, mọi nơi.
Theo đồng chí Hoàng Văn Nhiên – Phó Bí thư Thường trực Đảng ủy Khối Các cơ quan tỉnh, “ở cơ quan, anh được đánh giá xuất sắc mà đối chiếu ở địa phương, anh không tham gia các hoạt động phong trào thì không thể xếp loại xuất sắc được. Rõ ràng anh là đảng viên thì đòi hỏi anh phải gương mẫu trong mọi lĩnh vực. Để tạo mối gắn kết giữa đảng viên đang công tác với nơi cư trú, hàng năm, Đảng ủy Khối Các cơ quan tỉnh và Thành ủy Vinh có những trao đổi để có giải pháp tốt hơn. Các cấp ủy nơi cư trú có thể nghiên cứu hình thức tuyên dương công dân tiêu biểu ở các phường, xã, trong đó có những đảng viên đang công tác sinh sống tại đó, để gắn vai trò trách nhiệm của đảng viên với trách nhiệm của công dân”.