Xã hội

Lực lượng nòng cốt trong xây dựng và bảo vệ Tổ quốc

Tác giả: Đại tá Phan Đại Nghĩa - Kỹ thuật: Diệp Thanh • 28/03/2025 06:21

Lực lượng Dân quân tự vệ đã luôn xứng đáng với lời khen ngợi của Bác Hồ: “Dân quân, tự vệ và du kích là lực lượng của toàn dân tộc, là một lực lượng vô địch, là một bức tường sắt của Tổ quốc”. Để ghi nhận công lao to lớn và tôn vinh truyền thống tốt đẹp của lực lượng Dân quân tự vệ, Đảng, Nhà nước đã quyết định chọn ngày 28/3/1935 là ngày truyền thống của Dân quân tự vệ.

Đại tá Phan Đại Nghĩa
Ủy viên Ban Thường vụ Tỉnh ủy, Chỉ huy trưởng Bộ CHQS tỉnh

Lực lượng Dân quân tự vệ đã luôn xứng đáng với lời khen ngợi của Bác Hồ: “Dân quân, tự vệ và du kích là lực lượng của toàn dân tộc, là một lực lượng vô địch, là một bức tường sắt của Tổ quốc”. Để ghi nhận công lao to lớn và tôn vinh truyền thống tốt đẹp của lực lượng Dân quân tự vệ, Đảng, Nhà nước đã quyết định chọn ngày 28/3/1935 là ngày truyền thống của Dân quân tự vệ.

Truyền thống đội xích vệ
trong cao trào Xô viết Nghệ Tĩnh

Lực lượng dân quân tự vệ Nghệ An ra đời từ rất sớm, tiền thân là các đội xích vệ trong cao trào Xô viết Nghệ Tĩnh. Dưới sự lãnh đạo của tỉnh Đảng bộ, lực lượng Dân quân tự vệ đã phát triển nhanh chóng, rộng khắp từ miền núi đến đồng bằng, ven biển, từ thị thành đến các làng quê. Đâu đâu các tổ đội du kích cũng là nòng cốt cho cuộc đấu tranh của nông dân chống sưu cao, thuế nặng, chống áp bức của chế độ thực dân, phong kiến, bảo vệ cán bộ, ngăn chặn không cho địch cướp của, giết dân. Đây cũng là lực lượng chủ yếu để thành lập lực lượng vũ trang Nghệ An ngày 21/8/1945 cùng với nhân dân tỉnh nhà vùng lên khởi nghĩa cho Cách mạng Tháng Tám thành công, đưa Nghệ An thành một trong những địa phương giành chính quyền sớm của cả nước.

Trải qua 9 năm kháng chiến trường kỳ chống thực dân Pháp, Dân quân tự vệ tỉnh nhà luôn kề vai sát cánh cùng với bộ đội chủ lực, vừa đánh giặc, vừa lao động, sản xuất, xây dựng làng, xã chiến đấu, tổ chức các đợt dân công hỏa tuyến, vận tải, tiếp lương thực lên các mặt trận Điện Biên Phủ, trung, hạ Lào, vừa phục vụ chiến đấu, vừa chiến đấu. Không để địch dừng chân trên quê hương Nghệ An quá 24 tiếng đồng hồ, để Nghệ An là hậu phương vững chắc của cách mạng cả nước, điều đó minh chứng cho thành tích to lớn của nhân dân Nghệ An, trong đó lực lượng Dân quân tự vệ là nòng cốt.

Hòa bình lập lại, Dân quân tự vệ là lực lượng nòng cốt trong nhiệm vụ cải cách ruộng đất, xây dựng nông thôn mới, chuyển cơ cấu từ làm ăn cá thể sang hình thức tổ đổi công, hợp tác xã cấp thấp, cấp cao, xây dựng các nhà máy, xí nghiệp trong công cuộc kiến thiết đất nước, xây dựng chủ nghĩa xã hội. Đấu tranh chống các tệ nạn, hủ tục phong kiến lạc hậu, xây dựng nếp sống mới, con người mới trong nông thôn, thị thành của tỉnh, đấu tranh chống sự phá hoại của địch, với các thủ đoạn hoạt động của các phần tử tiêu cực bất mãn xã hội và biệt kích, thám báo.

Trong cuộc chống chiến tranh phá hoại của đế quốc Mỹ đánh phá miền Bắc, Dân quân tự vệ là lực lượng nòng cốt cho thế trận phòng không nhân dân. Với tinh thần canh giữ cho sự bình yên của bầu trời, mặt biển, quê hương, Dân quân tự vệ tỉnh nhà đã tổ chức hàng trăm tổ bắn máy bay, hàng chục trận địa pháo bờ biển thường xuyên trực chiến và hàng ngàn chiến sĩ, Dân quân tự vệ khác vừa sản xuất, vừa phục vụ chiến đấu và chiến đấu. Khi địch đi thì lao động, sản xuất trong các nhà máy, công, nông trường, xí nghiệp, hay trên đồng ruộng, luôn có súng bên mình, khi địch đến là đánh địch, dù một mình, một súng cũng thành trận địa, nhằm thẳng quân thù mà bắn.

Nhiều trận đánh hay, nhiều tay súng giỏi trong lực lượng Dân quân tự vệ đã lập công xuất sắc, trở thành trận đánh tiêu biểu của lực lượng phòng không tầm thấp được phổ biến trên cả nước. Góp phần làm phong phú thêm nghệ thuật chiến tranh nhân dân, cách đánh của Dân quân tự vệ tô thắm thêm trang sử chống ngoại xâm của quê hương, đất nước. Ngoài ra Dân quân tự vệ còn tham gia hàng triệu ngày công để mở đường, rà phá bom mìn, ngư lôi, thủy lôi của địch, lấp hố bom trên các trọng điểm, giữ vững huyết mạch giao thông thông suốt, đảm bảo sự chi viện của hậu phương miền Bắc cho chiến trường miền Nam ruột thịt.

Với thành tích to lớn trong chiến đấu, phục vụ chiến đấu và lao động, sản xuất, có 10 tập thể và 3 cá nhân trong lực lượng Dân quân tự vệ tỉnh nhà đã được Nhà nước tặng danh hiệu Anh hùng Lực lượng vũ trang nhân dân và các phần thưởng cao quý khác.

Phát huy vai trò Dân quân tự vệ
trong tình hình mới

Quán triệt sâu sắc 2 nhiệm vụ chiến lược của Đảng đề ra trong thời kỳ mới là: Xây dựng và bảo vệ Tổ quốc, dưới sự lãnh đạo của Tỉnh ủy, HĐND, UBND tỉnh, lực lượng Dân quân tự vệ đã cùng với nhân dân tỉnh nhà tích cực lao động, sản xuất, đẩy mạnh sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa, chuyển đổi cơ cấu sản xuất, áp dụng khoa học, kỹ thuật mới, thâm canh tăng vụ... Nhiều đồng chí trong lực lượng Dân quân tự vệ không những dũng cảm, thông minh trong chiến đấu, mà còn rất cần cù, sáng tạo trong lao động, sản xuất, làm kinh tế, thành người lao động giỏi, kinh doanh tài, làm giàu chính đáng cho gia đình và góp phần tích cực xây dựng quê hương, đất nước.

Đồng thời, luôn chăm lo xây dựng lực lượng, giáo dục chính trị, huấn luyện quân sự, góp phần xây dựng cơ sở vững mạnh toàn diện, góp phần xây dựng nền quốc phòng toàn dân, thế trận quốc phòng toàn dân gắn với thế trận an ninh nhân dân vững chắc trên toàn địa bàn. Thường xuyên nêu cao cảnh giác, sẵn sàng chiến đấu, tích cực đấu tranh chống lại các tệ nạn xã hội, chủ động phòng ngừa “Diễn biến hòa bình” và những âm mưu, thủ đoạn chống phá của địch trên mọi bình diện hoạt động của xã hội. Giữ vững môi trường bình yên, ổn định, tạo điều kiện thuận lợi cho tỉnh nhà phát triển kinh tế, văn hóa, xã hội. Đặc biệt, từ khi có Pháp lệnh Dân quân tự vệ ra đời (năm 1996), Luật Dân quân tự vệ (2009) và sửa đổi năm 2019, công tác tổ chức xây dựng lực lượng, huấn luyện, hội thao, hội thi, diễn tập và hoạt động của lực lượng Dân quân tự vệ ngày càng đạt chất lượng và hiệu quả cao. Qua kiểm tra đánh giá kết quả, hàng năm có 100% đơn vị Dân quân tự vệ xã, phường, thị, thôn, khu phố, cơ quan, xí nghiệp, nhà trường đều đạt khá, trong đó, có nhiều đơn vị đạt giỏi. Lực lượng Dân quân tự vệ Nghệ An đã giành rất nhiều giải cao trong các hội thi, hội thao của Quân khu 4 tổ chức. Hàng năm, có hàng vạn công dân đến độ tuổi Dân quân tự vệ được đăng ký, quản lý chặt chẽ, công tác tuyển chọn vào lực lượng Dân quân tự vệ nòng cốt được tổ chức chặt chẽ theo tinh thần “dân cử, dân bàn, dân chăm sóc”. Lực lượng Dân quân tự vệ được tổ chức xây dựng, huấn luyện phù hợp với đặc thù lao động, sản xuất và yêu cầu chiến đấu, như dân quân vùng giáo, dân quân trên biển, có lực lượng tại chỗ, lực lượng cơ động, dân quân các binh chủng, để đáp ứng yêu cầu trong chiến tranh hiện đại.

Được cấp ủy, chính quyền quan tâm chăm lo, cơ quan quân sự chỉ đạo, quản lý, huấn luyện chặt chẽ, lực lượng Dân quân tự vệ tỉnh nhà luôn phát triển cả về số lượng và chất lượng. Luôn là lực lượng gương mẫu trong thực hiện các đường lối, chủ trương, chính sách của Đảng, pháp luật của Nhà nước, tích cực tham gia phong trào của địa phương như “xóa đói, giảm nghèo”, “xóa nhà tranh tre dột nát”, xây dựng gia đình, làng xã văn hóa, công sở văn minh, làm đường giao thông nông thôn, kênh mương nội đồng. Là lực lượng nòng cốt trong phòng, chống giảm thiểu thiệt hại, hỗ trợ cộng đồng trong việc khắc phục hậu quả cháy rừng, lũ lụt, cứu hộ, cứu nạn khi có thiên tai, địch họa, đây là những người hùng thầm lặng, luôn sẵn sàng đối mặt với mọi khó khăn và thách thức để bảo vệ cộng đồng.

Hiện nay, tình hình thế giới, khu vực, trong nước có nhiều diễn biến khó lường, vì vậy, lúc này hơn bao giờ hết, nhiệm vụ đặt ra cho nhân dân và lực lượng vũ trang tỉnh nhà nói chung và lực lượng Dân quân tự vệ nói riêng hết sức nặng nề. Phải thường xuyên nêu cao cảnh giác, sẵn sàng chiến đấu, tích cực huấn luyện nâng cao trình độ, tổ chức bố trí sắp xếp và xây dựng lực lượng Dân quân tự vệ rộng khắp, hợp lý, đáp ứng tốt với mọi tình huống xảy ra. Xây dựng, giáo dục, rèn luyện động viên lực lượng Dân quân tự vệ tỉnh nhà đủ sức hoàn thành tốt nhiệm vụ, có độ tin cậy cao là trách nhiệm của toàn Đảng bộ, nhân dân và lực lượng vũ trang Nghệ An. Mỗi cán bộ, chiến sĩ Dân quân tự vệ thuộc thế hệ ngày nay mãi mãi tự hào với truyền thống vẻ vang của mình, biết ơn các thế hệ cha anh đi trước, xứng đáng, quyết tâm hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ theo những mục tiêu, chỉ tiêu cụ thể đã được xác định trong kế hoạch của mỗi ngành, mỗi cấp, góp phần xây dựng cơ quan, đơn vị, địa phương vững mạnh toàn diện.

Kỹ thuật: Diệp Thanh - Ngày xuất bản: 28/3/2025