Lương không đủ đảm bảo cuộc sống gia đình, lao động trẻ né kết hôn
Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam cho biết, có 72,6% tổng số người chưa lập gia đình được khảo sát cho biết, tiền lương là nguyên nhân chính ảnh hưởng đến quyết định lập gia đình của họ.
Doanh nghiệp nghiêm túc tăng lương tối thiểu
Kết quả tổng hợp báo cáo từ các đơn vị trực thuộc Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam về tình hình thực hiện Nghị định số 74/2024/NĐ-CP cho thấy, hầu hết các doanh nghiệp đã nghiêm túc thực hiện việc điều chỉnh tại doanh nghiệp theo mức tăng bình quân 6%.
Kết quả điều tra, khảo sát của Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam (tháng 3-4) với gần 3.000 lao động tại 10 tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương cho thấy, có 93,25% người lao động trong các doanh nghiệp tham gia khảo sát cho biết, đã được điều chỉnh tiền lương tối thiểu theo quy định.
Tuy nhiên, một số doanh nghiệp chỉ điều chỉnh cho một bộ phận người lao động có mức lương thấp, chỉ để đóng bảo hiểm nên tiền lương thực tế của người lao động không tăng.

"Việc này phản ánh sự thiếu nghiêm túc trong thực thi pháp luật, hoặc có thể do doanh nghiệp thiếu năng lực tài chính, hoặc cố tình “lách” luật", báo cáo của Công đoàn Việt Nam nêu.
Liên quan đến góc độ khảo sát về chi tiêu cơ bản, có 54,9% người lao động trong số được khảo sát cho biết, tiền lương, thu nhập của họ vừa đủ chi tiêu cơ bản của gia đình. Bên cạnh đó, một số lao động cũng phải tằn tiện, chi tiêu kham khổ.
7,9% lao động trên mẫu gần 3.000 người không đủ sống, phải làm thêm các công việc khác để có thêm thu nhập trang trải cuộc sống.
Trong bối cảnh thu nhập chưa đáp ứng được nhu cầu chi tiêu của gia đình sẽ dẫn đến tình trạng người lao động phải “thắt lưng buộc bụng”, tiết kiệm để đảm bảo cuộc sống, theo báo cáo của tổ chức Công đoàn.
Theo đại diện người lao động, nhiều lao động phải vay mượn để chi trả cho các nhu cầu phát sinh đột xuất.
Cụ thể, kết quả khảo sát cho thấy, có 12,5% người lao động hàng tháng phải vay mượn tiền để ổn định cuộc sống; 29,9% người lao động thỉnh thoảng (3-4 tháng/lần) phải vay mượn tiền.
Chỉ có 55,5% người lao động trong số được khảo sát có đủ điều kiện ăn thịt, cá trong tất cả các bữa ăn chính (không kể bữa ăn ca tại doanh nghiệp).
"Như vậy, còn một bộ phận không nhỏ chưa có mức dinh dưỡng ổn định và đầy đủ, có thể ảnh hưởng đến sức khỏe thể chất, hiệu quả và năng suất lao động, đồng thời, cũng làm giảm chất lượng cuộc sống của họ và gia đình", Tổng Liên đoàn cho hay.
Công nhân trì hoãn sinh con
Cũng theo báo cáo, Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam nêu, có tới 72,6% tổng số người chưa lập gia đình cho biết, tiền lương là nguyên nhân chính ảnh hưởng đến quyết định lập gia đình của họ.
Người lao động cảm thấy mức thu nhập hiện tại không đủ để đảm bảo cuộc sống ổn định khi bắt đầu lập gia đình, đặc biệt là trong bối cảnh chi phí sinh hoạt và nuôi dưỡng con cái ngày càng tăng.
Mức lương không chỉ ảnh hưởng đến khả năng chi tiêu hàng ngày mà còn tác động đến việc mua nhà, tiết kiệm cho tương lai và đảm bảo các nhu cầu cơ bản cho một gia đình mới.
Có 72,5% người lao động đã lập gia đình cho biết, tiền lương, thu nhập hiện tại ảnh hưởng đến quyết định sinh thêm con của họ. Mức thu nhập ở mức đủ sống khiến các cặp vợ chồng lo lắng về khả năng tài chính để nuôi dạy con cái.
Trong khi chi phí nuôi con, đặc biệt là chi phí giáo dục và chăm sóc sức khỏe ngày càng đắt đỏ nên họ đang trì hoãn sinh con để đảm bảo chất lượng cuộc sống cho bản thân và gia đình.
Hơn 53,3% người lao động cho biết, tiền lương chỉ đáp ứng một phần (trên 50%) nhu cầu chi cho giáo dục con cái. Như vậy, với đa số người lao động chi phí giáo dục là một gánh nặng tài chính và họ phải phụ thuộc vào các nguồn hỗ trợ như vay mượn, tiết kiệm hoặc từ gia đình để đủ trang trải.
Đặc biệt, có 6,9% người lao động cho biết, tiền lương của họ không đáp ứng được nhu cầu chi cho giáo dục con cái. Theo Tổng Liên đoàn, đây là một con số đáng lo ngại, có thể dẫn đến việc con cái họ không được tiếp cận với giáo dục chất lượng, ảnh hưởng đến khả năng phát triển và cơ hội nghề nghiệp của thế hệ tương lai.
Về chi phí khám, chữa bệnh, có 44,1% người lao động cho biết, thu nhập của họ chỉ đảm bảo nhu cầu chăm sóc sức khỏe và khám, chữa bệnh ở mức cơ bản. Bên cạnh đó, một số người chỉ đủ tiền để mua một số loại thuốc cơ bản...
Theo Công đoàn Việt Nam, đại đa số người lao động không có khả năng tài chính để chủ động chăm sóc sức khỏe toàn diện, đặc biệt khi gặp các vấn đề y tế nghiêm trọng hoặc cần điều trị dài hạn.
"Với thực trạng trên, việc tiếp tục điều chỉnh sớm tiền lương tối thiểu vùng là quan trọng, cấp bách và hết sức cần thiết đối với người lao động và gia đình họ", Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam nhận định.
Kết thúc phiên họp thứ nhất của Hội đồng Tiền lương Quốc gia, trong khi đại diện người lao động đề xuất mức tăng lương tối thiểu cao nhất lên đến 9,2% thì đại diện người sử dụng lao động chỉ muốn điều chỉnh 3-5%.
Cả 2 bên đều thống nhất thời điểm tăng lương tối thiểu từ 1/1/2026. Dự kiến đầu tháng 8 sẽ có phiên tiếp theo của hội đồng tiếp tục đàm phán tiền lương này.