Nghệ An lên phương án di dời các hộ dân sinh sống tại khu vực nguy cơ lũ quét, sạt lở đất đến nơi an toàn

Nỗi lo lũ ống, sạt lở đất

Xã Thông Thụ là một trong những địa phương thuộc vùng biên giới của huyện Quế Phong, hàng năm thường xảy ra tình trạng sạt lở đất trên các tuyến đường và khu dân cư; đặc biệt, hiện tại đang có một số vết nứt trên sườn núi, đe dọa đến tính mạng và tài sản của người dân.

Ông Lương Văn Huân- Chủ tịch UBND xã Thông Thụ cho biết, từ năm 2023, trên địa bàn xã xuất hiện 2 vết nứt ở lưng chừng núi của bản Mường Phú có nguy cơ gây sạt lở. Vết nứt thứ nhất rộng khoảng 20cm và dài hơn 7m; vết nứt thứ hai rộng 40cm và dài hơn 4m. Cả 2 điểm này cách nhau khoảng 1 km và cách khu dân cư hơn 1 km. Chính quyền xã đã cắm biển cảnh báo người dân về nguy cơ sạt lở tại khu vực này.

Với huyện rẻo cao Kỳ Sơn, tình trạng nguy cơ xảy ra lũ ống, lũ quét và sạt lở đất luôn được báo động tại các xã: Mường Típ, Mường Ải, Tà Cạ, Chiêu Lưu, Bảo Thắng, Bảo Nam…

Ông Lô Văn Cáng – Chủ tịch UBND xã Chiêu Lưu (Kỳ Sơn), cho hay: Trên địa bàn xã hầu như năm nào cũng xảy ra sạt lở đất nghiêm trọng, làm nhiều nhà dân bị sập; đặc biệt là tại các bản: Xiêng Thù, Khe Nằn… Thống kê cho thấy trên địa bàn xã hiện có gần 300 hộ nằm trong vùng nguy cơ sạt lở, cần di dời đến nơi an toàn.

Theo trao đổi của ông Thò Bá Rê – Phó Chủ tịch UBND huyện Kỳ Sơn, trên địa bàn toàn huyện hiện có gần 450 hộ dân ở các xã: Chiêu Lưu, Mường Ải, Keng Đu và Huồi Tụ nằm trong khu vực nguy cơ cao xảy ra sạt lở đất, cần di dời đến nơi ở an toàn.

“

Bất cập hiện nay là nhận thức của đồng bào các dân tộc còn hạn chế về thông tin cảnh báo thiên tai. Do đó, các cấp, ngành cần có giải pháp đẩy mạnh tuyên truyền và giáo dục cộng đồng kỹ năng ứng phó thiên tai cho người dân.

Ông Thò Bá Rê - Phó Chủ tịch UBND huyện Kỳ Sơn

Nâng cao năng lực ứng phó sự cố, thiên tai

Nghệ An có 27 xã biên giới đất liền thuộc 6 huyện biên giới (Kỳ Sơn, Tương Dương, Con Cuông, Anh Sơn, Thanh Chương, Quế Phong) và 28 xã, phường biên giới ven biển thuộc 5 huyện, thị xã khu vực biên giới biển: Quỳnh Lưu, Diễn Châu, Nghi Lộc, thành phố Vinh và thị xã Hoàng Mai). Địa bàn này thường xuyên phải đối mặt với thiên tai, sự cố như bão, lũ lụt, sạt lở đất, cháy rừng và sự cố trên biển.

Từ năm 2020 - 2024, tỉnh đã ghi nhận hơn 426 vụ thiên tai và tai nạn trên biển, làm 83 người thiệt mạng, 21 người mất tích và hàng nghìn ha hoa màu bị hư hại. Bên cạnh đó, lực lượng và trang thiết bị phục vụ công tác ứng phó thiên tai còn hạn chế. Hệ thống cảnh báo sớm chưa được đầu tư đồng bộ, lực lượng tìm kiếm cứu nạn chủ yếu vẫn hoạt động theo phương châm "4 tại chỗ" nhưng chưa đáp ứng được yêu cầu thực tế. Hơn nữa, công tác tuyên truyền, nâng cao nhận thức cộng đồng về phòng, chống thiên tai vẫn chưa được triển khai hiệu quả tại một số địa phương.

Trước tình hình đó, trong tháng 2/2025, UBND tỉnh Nghệ An đã xây dựng Đề án "Nâng cao năng lực ứng phó sự cố, thiên tai và tìm kiếm cứu nạn trên khu vực biên giới, vùng biển, giai đoạn 2025 - 2030" nhằm tăng cường hiệu quả phòng, chống thiên tai, đảm bảo an toàn cho người dân và thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội.

Đề án đặt ra mục tiêu, tăng cường năng lực ứng phó sự cố, thiên tai và tìm kiếm cứu nạn, giảm thiểu tối đa thiệt hại về người và tài sản, đồng thời, nâng cao khả năng thích ứng với biến đổi khí hậu. Điều này sẽ góp phần đảm bảo an ninh, an toàn cho người dân, phát triển kinh tế - xã hội bền vững và củng cố quốc phòng - an ninh trên địa bàn.

Theo đó, mục tiêu cụ thể giai đoạn 2025 – 2027 là 85% người dân khu vực biên giới và ven biển được tuyên truyền về phòng, chống thiên tai. Hoàn thiện hệ thống cảnh báo thiên tai, đảm bảo thông tin kịp thời đến người dân. Kiện toàn Ban Chỉ huy PCTT-TKCN các cấp, thành lập các đội thường trực cứu hộ tại huyện, xã. Giai đoạn 2028 – 2030, trang bị đầy đủ phương tiện cứu hộ cho lực lượng nòng cốt. Hoàn thiện các công trình phòng, chống thiên tai như kè chắn sóng, khu neo đậu tàu, thuyền. Di dời các hộ dân sinh sống tại khu vực có nguy cơ lũ quét, sạt lở đất đến nơi an toàn.

Thiên tai là một thách thức lớn đối với sự phát triển bền vững của Nghệ An. Đề án "Nâng cao năng lực ứng phó sự cố, thiên tai và tìm kiếm cứu nạn trên khu vực biên giới, vùng biển tỉnh Nghệ An giai đoạn 2025 - 2030" là một bước đi quan trọng nhằm giảm thiểu rủi ro và nâng cao khả năng thích ứng của địa phương.

Để đạt được các mục tiêu đề ra, cần có sự chung tay của chính quyền, doanh nghiệp và toàn thể nhân dân. Chỉ khi có sự chuẩn bị tốt, mới có thể giảm thiểu thiệt hại và bảo vệ cuộc sống của người dân trước thiên tai ngày càng khắc nghiệt./.