Nghi lễ cúng thần linh ngày mồng 1 Tết của đồng bào Thái

(Baonghean.vn) - Mỗi cộng đồng dân tộc của nước ta đều có những phong tục riêng để đón Tết cổ truyền. Đồng bào Thái ở huyện Nghĩa Đàn cũng có nét văn hóa rất riêng và độc đáo trong dịp đón chào Tết Nguyên đán. Ngoài những nghi lễ thờ cúng tổ tiên, ông bà tại các gia đình, người Thái nơi đây vẫn còn giữ được nét đẹp: sáng mồng 1 Tết, từ người già cho đến trẻ nhỏ cùng về quây tụ tại Nhà văn hóa bản để cùng nhau làm mâm cỗ cúng ngày đầu Xuân năm mới.

Những người phụ nữ quây quần tại Nhà văn hóa làng để gói các loại bánh chưng và bánh truyền thống của dân tộc Thái.

Chúng tôi có mặt tại nhà văn hóa làng Men, xã Nghĩa Thọ (huyện Nghĩa Đàn) khi bà con nơi đây đang tất bật chuẩn bị mâm cỗ cúng năm mới. Mâm cỗ được chuẩn bị rất tươm tất. Ngoài các món truyền thống như xôi, gà, bánh chưng thì mâm cỗ cúng của người Thái còn có các loại bánh ít, ho móc, chà lam.

Theo quan niệm của đồng bào Thái, việc làm mâm cỗ cúng đầu Xuân tại làng bản vừa thể hiện sự sung túc, no đủ, đồng thời thể hiện lòng thành kính của con cháu các dòng họ đối với cội nguồn, tổ tiên, cầu mong được phù hộ sức khỏe, thành công, trâu, bò lớn nhanh như thổi.

Các loại bánh ít, bánh ho móc, chà lam là món không thể thiếu trong mâm cúng đầu năm

Làm mâm cỗ cúng đầu Xuân năm mới rất được coi trọng, các món gà và cá yêu cầu người làm phải là đàn ông có uy tín trong làng; các món xôi, bánh do chị em phụ nữ đảm trách. Qua đó thể hiện sự khéo léo, chăm chỉ, chu đáo của phụ nữ dân tộc Thái.

Ông Lô Hồng Linh – người cao tuổi làng Men, xã Nghĩa Thọ cho biết: Người dân nơi đây luôn cố gắng giữ truyền thống của người Thái, những phong tục tập quán của ông bà cha mẹ truyền lại; bên cạnh đó phát huy các nét đẹp vốn có từ trước đến nay, vì vậy con cháu luôn giữ gìn bản sắc, lòng tín ngưỡng đối với các giá trị cổ truyền.

Thầy mo trong làng làm lễ cầu mong một năm mới nhân dân trong làng được ấm no, đoàn kết

Tết đến, Xuân về là dịp để khắp làng trên, bản dưới, bà con cùng quây quần bên nhau nhìn lại những thành quả của một năm lao động sản xuất và tham gia các hoạt động văn vóa văn nghệ như: nhảy sạp, khắc luống, múa hát cồng chiêng và cùng thưởng thức món ngon truyền thống, mời nhau những chén rượu nồng, chúc cho mọi người khỏe mạnh, bản làng, gia đình được thịnh vượng, an khang. Bà Vi Thị Thực, người dân làng Men, xã Nghĩa Thọ chia sẽ: “Cảm ơn Đảng và Nhà nước đã quan tâm đến đồng bào dân tộc Thái. Chúng tôi rất phấn khởi khi khôi phục được bản sắc dân tộc của người Thái”.

Sau khi thầy mo thực hiện phần nghi lễ, người dân tiến đến quỳ lạy để tạ ơn thần linh.

Năm nay, niềm vui của bà con người Thái ở làng Men, xã Nghĩa Thọ như được nhân lên, khi Xuân về cũng là lúc Nhà văn hóa làng được hoàn thành và đưa vào sử dụng. Đây không chỉ là nơi để tổ chức các buổi hội họp mà còn là địa điểm sinh hoạt, giải trí cho người dân. Ngày Tết của người Thái ở Nghĩa Đàn có nhiều hoạt động văn hóa văn nghệ và bắt đầu diễn ra từ ngày mồng 1 Tết cho tới mồng 10.

Bên hũ rượu cần,₩ mọi người cùng chúc nhau sức khỏe, hạnh phúc, an khang.

Các trò chơi rất náo nhiệt như đi cà kheo, khắc luống, đánh trống, cồng chiêng và hát múa lăm vông…. Chị Lê Thị Quyên – Cán bộ văn hóa xã Nghĩa Lợi (huyện Nghĩa Đàn) cho biết thêm: Sau khi thực hiện xong nghi lễ ở gia đình, tổ tiên thì tất cả bà con sẽ về tại hội quán của xóm và tại đây cũng thực hiện một mâm cúng để cầu mong một năm mới an vui, mạnh khỏe, quốc thái dân an, mùa màng thắng lợi.

Minh Thái